Είναι ίσως μία από τις πιο παράξενες πτυχές της ανθρώπινης βιολογίας: ότι οι γυναίκες μετά από κάποια ηλικία χάνουν την ικανότητα της αναπαραγωγής.
Τώρα, όπως αναφέρει δημοσίευμα της MailOnline, επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι φάλαινες δολοφόνοι –ένα είδος που διαχωρίζεται από τους ανθρώπους με σχεδόν 94 εκατ. χρόνια εξέλιξης- περνούν επίσης εμμηνόπαυση και αυτό ενδεχομένως να παρέχει στοιχεία ως προς το γιατί εξελίχθηκαν έτσι εξ αρχής.
Υπάρχει ένα ακόμη είδος στην άγρια φύση που είναι γνωστό ότι περνά φάση εμμηνόπαυσης (short-finned pilot whales), παρότι έχει παρατηρηθεί και σε αρκετά πρωτεύοντα και άλλα ζώα που ζουν σε καθεστώς αιχμαλωσίας.
Η εξέλιξη ενός χαρακτηριστικού, που μειώνει την αναπαραγωγική ικανότητα ενός είδους διερευνάται εδώ και καιρό από τους βιολόγους και υπάρχουν αρκετές θεωρίες για τους λόγους που μπορεί να εμφανίστηκε στους ανθρώπους.
Μια ομάδα ερευνητών από το πανεπιστήμιο του Έξετερ και από το πανεπιστήμιο του Γιορκ αποκαλύπτουν για ποιο λόγο εμφανίζεται η εμμηνόπαυση, στις φάλαινες τουλάχιστον.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι μεγαλύτερης ηλικίας και πιο έμπειρες θηλυκές φάλαινες «ελευθερώνονται» και είναι σε θέση να καθοδηγούν τις οικογένειές τους προς αναζήτηση τροφής, ενισχύοντας την ικανότητα επιβίωσης όλης της ομάδας.
Τα ευρήματα μπορεί να εξηγούν ακόμη γιατί η εμμηνόπαυση εμφανίστηκε και στους ανθρώπινους πληθυσμούς, επιτρέποντας στις μεγαλύτερες γυναίκες να μεταδώσουν τις γνώσεις τους και να βοηθούν τα νεότερα μέλη των ομάδων.
«Στους ανθρώπους πιστεύεται ότι η εμμηνόπαυση είναι απλά ένα τεχνούργημα της σύγχρονης ιατρικής και των βελτιωμένων συνθηκών διαβίωσης. Ωστόσο, πολλά στοιχεία υποδηλώνουν ότι η εμμηνόπαυση στους ανθρώπους είναι προσαρμοστική» εξήγησε ο καθηγητής Darren Croft.
Οι ερευνητές, η μελέτη των οποίων δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Current Biology, μελέτησαν ομάδες φαλαινών δολοφόνων στις ακτές της Βρετανικής Κολομβίας και της Ουάσινγκτον κατά τη διάρκεια εννέα καλοκαιρινών μεταναστεύσεων σολομών.
Συνολικά, παρατήρησαν 102 φάλαινες, 58 από τις οποίες ήταν θηλυκές και μελέτησαν ποιες από αυτές κατείχαν ηγετικές θέσεις όσο οι ομάδες των φαλαινών κυνηγούσαν σολομούς.
Ακόμη, χρησιμοποίησαν δεδομένα από 35 χρόνια ερευνών για τους πληθυσμούς των φαλαινών στην περιοχή, για να διαπιστώσουν ποιες είχαν περάσει σε φάση εμμηνόπαυσης.
Κατά μέσο όρο, οι φάλαινες δολοφόνοι που ήταν άνω των 35 ετών βρέθηκε ότι είχαν περάσει σε εμμηνόπαυση. Οι ερευνητές βρήκαν ακόμη, ότι οι μεγαλύτερης ηλικίας μετα-αναπαραγωγικές φάλαινες έτειναν να ηγούνται των ομάδων όταν αναζητούσαν σολομούς. Επιπλέον, έτειναν να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο, όταν η ποσότητα των σολομών ήταν περιορισμένοι και οι φάλαινες δολοφόνοι πάσχιζαν για να βρουν τροφή.
Αυτό συμβαίνει επειδή οι μεγαλύτερες φάλαινες χρησιμοποιούν την εμπειρία τους για να βοηθήσουν την ομάδα στην αναζήτηση τροφής, εξήγησαν οι ερευνητές.
«Η αξία της σοφία και της γνώσης των μεγαλυτέρων μπορεί να εξηγήσει το γιατί οι φάλαινες δολοφόνοι και οι άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν μεγάλες ζωές, ακόμη και αφότου σταματούν να αναπαράγουν» κατέληξαν οι ερευνητές.