O σπουδαίος έλληνας ιστορικός Θουκυδίδης μας παραδίδει ήδη από το 373 π.Χ. μια σειρά από καταγραφές με σκυλιά, ποντίκια, ακόμα και φίδια να εγκαταλείπουν άρον-άρον την Ελίκη, την πόλη-κράτος της Αχαΐας, μέρες πριν χτυπηθεί από έναν τόσο ισχυρό σεισμό που τη βύθισε.
Ο Θουκυδίδης μας κληροδότησε την άποψη πως τα ζώα μπορούν να προβλέψουν τους σεισμούς, μια πεποίθηση που την ακούς εξάλλου συχνά ακόμα και σήμερα. Όλοι έχουν έναν σκύλο ή μια γάτα που συμπεριφέρθηκε κάπως παράξενα πριν από έναν σεισμό.
Αυτό ακριβώς θέλησε να ερευνήσει μια διεθνής ομάδα επιστημόνων και στράφηκε σε μια περιοχή της βόρειας Ιταλίας με πλούσια σεισμική δραστηριότητα. Αν μπορούν τα ζώα να προβλέψουν τους σεισμούς, έχουμε πολλά χρήσιμα να μάθουμε.
Έβαλαν λοιπόν αισθητήρες σε αγελάδες, πρόβατα και σκυλιά που οι ιδιοκτήτες τους έλεγαν ότι έχουν την «έκτη αίσθηση» και παρατήρησαν τη συμπεριφορά τους για μήνες, καταγράφοντας κάθε παράξενη συμπεριφορά και ελέγχοντάς τη με στατιστικά κριτήρια. Ώστε να αποκλειστούν οι συμπτώσεις.
Όπως μας λένε στη μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Ethology: International Journal of Behavioural Biology», κατέγραψαν στατιστικά σημαντική ασυνήθιστη δραστηριότητα των ζώων ως και 20 ώρες πριν από έναν σεισμό. Όσο πιο κοντά ήταν μάλιστα το ζώο στο επίκεντρο του σεισμού, τόσο πιο έντονη και αλλόκοτη ήταν η συμπεριφορά του.
Μας λένε ωστόσο πως η συμπεριφορά γινόταν αισθητή μόνο όταν έβλεπες τα ζώα συνολικά και όχι μεμονωμένα. Ακόμα κι έτσι, η ομάδα ελπίζει πως θα μπορέσει να καταλήξει σε ένα ενιαίο μοντέλο «έγκαιρης πρόγνωσης σεισμών» βασισμένη στα ζώα.
Ένα πρόωρο σύστημα που έφτιαξαν επιτόπου στην ιταλική φάρμα δούλεψε εξάλλου: όταν τα ζώα συμπεριφέρονταν αλλόκοτα για τουλάχιστον 45 λεπτά, το σύστημα προειδοποιούσε για σεισμό. Και τρεις ώρες μετά, ένας μικρός σεισμός συνέβη κάτω ακριβώς από τον στάβλο…
