Η πρώτη φωλιά της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta αποτελεί σπουδαίο γεγονός κάθε χρόνο επειδή δείχνει την «φιλοπατρία» των χελωνών προς τις περιοχές όπου γεννήθηκαν και οι ίδιες, προκειμένου να αναπαραχθούν και να δημιουργήσουν απογόνους.
Η Ζάκυνθος αποτελεί το μεγαλύτεροι βιότοπο αναπαραγωγής στη Μεσόγειο και συνήθως εκεί γίνεται και η πρώτη φωλιά στην Ελλάδα. Φέτος η πρώτη φωλιά στη Ζάκυνθο παρατηρήθηκε νωρίτερα από κάθε άλλη χρόνια. Πράγματι οι φύλακες του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου διαπίστωσαν την ύπαρξη της πρώτης φωλιάς στην παραλία Γέρακας το πρωί της 11ης Μαΐου. Την επόμενη μέρα καταγράφηκαν και δύο έξοδοι χελωνών χωρίς φωλιά στην παραλία της νησίδας Μαραθονήσι.
Από εξέταση των στοιχείων που συλλέγει συστηματικά ο ΑΡΧΕΛΩΝ από το 1984 διαπιστώνεται ότι τόσο νωρίς δεν έχει ξαναγίνει φωλιά θαλάσσιας χελώνας. Αυτό ίσως να οφείλεται στην άνοδο της θερμοκρασίας της θάλασσας που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Οι χελώνες Καρέττα έρχονται στη Ζάκυνθο από διάφορα μέρη της Μεσογείου. Δύο σημαντικοί βιότοποι διατροφής τους βρίσκονται στη βόρεια Αδριατική και στον Κόλπο Γκαμπές στην Τυνησία. Αυτό αρχικά τεκμηριώθηκε από αναφορές χελωνών που είχαν μαρκαριστεί από τον ΑΡΧΕΛΩΝ και μετέπειτα επιβεβαιώθηκε με τοποθέτηση σε χελώνες δορυφορικών πομπών.
Οι χελώνες συγκεντρώνονται από τον Μάρτιο – Απρίλιο στον Κόλπο του Λαγανά όπου ζευγαρώνουν και οι θηλυκές ετοιμάζονται για την ωοτοκία.
Εκτός από τη Ζάκυνθο ο ΑΡΧΕΛΩΝ εργάζεται συστηματικά και σε άλλες περιοχές ωοτοκίας όπως στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, που αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη περιοχή ωοτοκίας στη Μεσόγειο, το Λακωνικό Κόλπο, την Κορώνη και σε τρεις περιοχές στην Κρήτη (Ρέθυμνο, Χανιά, Κόλπος Μεσσαράς).
Συνολικά θα παρακολουθούνται καθημερινά μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, περίπου 75 χιλιόμετρα παραλίας, όπου αναμένεται να καταγραφούν και να προστατευτούν περίπου 2500 φωλιές. Τα προγράμματα του ΑΡΧΕΛΩΝ πραγματοποιούνται με τη συμμετοχή τουλάχιστον 450 ερευνητών από πολλές χώρες που εθελοντικά προσφέρουν το πολύτιμο έργο τους. Τα προγράμματα αυτά πέραν από το ότι διασφαλίζουν την ενεργό προστασία ενός απειλούμενου είδους, αποτελούν και συμβολή της χώρας μας στη διεθνή προσπάθεια για την προστασία της παγκόσμιας φυσικής κληρονομιάς.
