Ο μεγαλύτερος φόβος της ανθρωπότητας για τις μεγάλες πυρκαγιές που απανθρακώνουν τα δάση της Αμαζονίας στη Βραζιλία (και όχι μόνον) είναι μεν δικαιολογημένος, αλλά η διατύπωσή του βασίζεται σε μία λανθασμένη εντύπωση, που δεν έχει αμιγώς επιστημονικά ερείσματα. Τα δάση της Νοτίου Αμερικής δεν αποτελούν τον πνεύμονα του πλανήτη και δεν παράγουν το 20% του οξυγόνου στη Γη.
Και τούτο γιατί το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του οξυγόνου στην ατμόσφαιρά μας παράγεται από τους θαλάσσιους μικροοργανισμούς (φυτοπλανγκτόν) και μόνον το υπόλοιπο δημιουργείται από την παγκόσμια χλωρίδα, τα τροπικά δάση, τα λειβάδια, τις σαβάννες και την τάιγκα.
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες κι υπολογισμούς, όλα τα τροπικά δάση παράγουν με τη φωτοσύνθεση της χλωροφύλλης τους περίπου το 20% του οξυγόνου και το δάσος του Αμαζονίου δημιουργεί (μπορεί και λιγότερο) από το 6%.
Επιπλέον, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι και το μεγαλύτερο ποσοστό του οξυγόνου που παράγεται από τα φυτά απορροφάται από τα ίδια, μέσω της αναπνοής τους, από τα ζώα και τους άλλους ζωντανούς οργανισμούς, πέριξ αυτών, όπως οι μύκητες και τα βακτήρια.
Εξάλλου, οι μετρήσεις διαπιστώνουν πως το οξυγόνο βρίσκεται σε μεγάλα ποσοστά στην ατμόσφαιρα, της τάξης του 21%. Μέσω ενός πολύπλοκου υπολογισμού, έχει διαπιστωθεί πως ακόμη και εάν όλοι οι φωτοσυνθετικοί οργανισμοί σταματούσαν να παράγουν οξυγόνο, η ποσότητες του στην ατμόσφαιρα θα αρκούσαν για την ανθρωπότητα για άλλα 7.000 χρόνια.
Όμως που έγκειται το μεγάλο δράμα και ο αληθινός φόβος από την πυρπόληση των δασών του Αμαζονίου; Ο πραγματικός κίνδυνος ακούει στο όνομα Διοξείδιο του Άνθρακα, ένωσης που βρίσκεται εγκλωβισμένη μέσα στα δέντρα και η οποία συμβάλλει στην αύξηση της υπερθέρμανσης του κλίματος.
Οι δασικές πυρκαγιές συμβάλλουν κι αυτές στην έκλυση του, πρώτιστο ρόλο όμως έχουν οι ανθρώπινες δραστηριότητες. Κατά δεύτερον λόγο, οι εκπομπές CO2 έχουν καταστροφικά αποτελέσματα για την βιοποικιλότητα και την διατήρηση πολλών ειδών χλωρίδας και πανίδας και χρήσιμων μικροοργανισμών.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να ληφθούν υπ όψη και οι κοινωνικές επιπτώσεις της αλλοίωσης του δασικού περιβάλλοντος, που συνδέονται με την καταπάτηση των δικαιωμάτων των αυτόχθονων φυλών, που ζουν και φροντίζουν τη ζούγκλα για χιλιετηρίδες.
Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, όποιες κι εάν είναι οι ιερεμιάδες των διαφόρων κυβερνήσεων, αποτελεί το δυσεπίλυτο και πιο δυσοίωνο πρόβλημα της ανθρωπότητας. Και κάθε αύξηση του CO2 αυξάνει την ταχύτητα μεταβολής του κλίματος.
Όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, οι βιολόγοι δηλώνουν αισιόδοξοι: υπάρχουν ακόμη πολλά άγνωστα είδη στην επιστήμη, που θα μπορούσαν να περικλείουν πολλές ιδιότητες χρήσιμες στον άνθρωπο. Όσον αφορά την καταπάτηση των δικαιωμάτων των ιθαγενών του Αμαζονίου, το γεγονός αυτό συνιστά ένα όνειδος και μία ασέβεια για την ίδια την ανθρωπότητα.
Οι επιστήμονες πάντως το διατρανώνουν: μη σας νοιάζει για τη μείωση του οξυγόνου, η ανθρωπότητα πρώτα κινδυνεύει να σβήσει από την υπερβολική έκλυση CO2.
