Τη συμπεριφορά μιας αποικίας μυρμηγκιών κατάφεραν να αντιγράψουν με επιτυχία επιστήμονες, χρησιμοποιώντας μικροσκοπικά ρομπότ. Στόχος των ερευνητών ήταν να ανακαλύψουν πώς κάθε μυρμήγκι, μέλος μια αποικίας, μπορεί να κινείται και να προσανατολίζεται μέσα στα μονοπάτια από τη φωλιά σε πηγές τροφής.
Τα ρομπότ που χρησιμοποιήθηκαν είχαν σχήμα μικρών κύβων πάνω σε ρόδες και προγραμματίστηκαν με τρόπο τέτοιο ώστε η συλλογική συμπεριφορά τους να θυμίζει σε εντυπωσιακό βαθμό τα αληθινά μυρμήγκια.
Τα ρομπότ-μυρμήγκια προγραμματίστηκαν να προχωρούν προς τα εμπρός αποφεύγοντας τυχόν εμπόδια και, στη συνέχεια, η ρομποτική «αποικία» κατάφερε συνεργαζόμενη να βρει τον ταχύτερο δρόμο μέσα από ένα λαβύρινθο, επιδεικνύοντας αξιοσημείωτα σημάδια συλλογικής νοημοσύνης. Το μυστικό, κατά τους επιστήμονες, είναι ότι, όπως συμβαίνει και με τα πραγματικά μυρμήγκια, οι ρομποτικές απομιμήσεις τους ανταλλάσσουν πληροφορίες για το πώς πρέπει να κινηθούν.
Στα ρομπότ τοποθετήθηκαν δύο κεραίες που είναι ταυτόχρονα και αισθητήρες φωτός. Όταν περισσότερο φως έπεφτε στην αριστερή κεραία, τότε το ρομπότ έστριβε προς τα αριστερά και όταν πιο πολύ φως έπεφτε στη δεξιά κεραία, έστριβε δεξιά. Ένας προβολέας, ο οποίος ήταν συνδεδεμένος με μια κάμερα, που κατέγραφε τις κινήσεις των ρομπότ, έστελνε σε τακτικά χρονικά διαστήματα φως κατά μήκος της διαδρομής.
Όπως τα μυρμήγκια επικοινωνούν μέσω βιοχημικών σημάτων από φερομόνες, τα ρομπότ συνεργάζονται μέσω σημάτων φωτός που ανταλλάσσουν από τις κεραίες τους και έτσι μεταδίδουν το ένα στο άλλο πληροφορίες για την καλύτερη διαδρομή.
«Κάθε ξεχωριστό ρομπότ είναι αρκετά χαζό. Έχει πολύ περιορισμένη μνήμη και μικρή επεξεργαστική ισχύ. Μόνο του, το κάθε ρομπότ απλώς θα τριγυρνούσε άσκοπα και θα χανόταν. Όμως όλα μαζί μπορούν να επικοινωνήσουν και να συνεργαστούν. Είναι ο ίδιος ακριβώς μηχανισμός με τα μυρμήγκια», δήλωσε ο Σιμόν Γκαρνι, επικεφαλής της σχετικ΄ς έρευνας.
Αυτός ο μηχανισμός «θετικής ανάδρασης» επιτρέπει τόσο στα μυρμήγκια, όσο και στα ρομπότ, να προσανατολίζονται στον χώρο και να βρίσκουν τον ταχύτερο δρόμο για ένα προορισμό. Υπάρχουν περίπου 20.000 είδη μυρμηγκιών στον κόσμο και οι αποικίες, που είναι συχνά τεραστίων διαστάσεων, εμφανίζουν σαφή χαρακτηριστικά «κοινωνικής» διαστρωμάτωσης και εξειδίκευσης ρόλων. Καθόλου τυχαία, οι κοινωνίες τους θεωρούνται «υπερ-οργανισμοί», καθώς τα μέλη τους συνεργάζονται αρμονικά σαν ένα σώμα.
Οι μηχανικοί έχουν ήδη αναπτύξει ειδικούς αλγόριθμους με βάση τη συλλογική συμπεριφορά των μυρμηγκιών, προκειμένου να βελτιώσουν τηλεπικοινωνιακά, μεταφορικά και άλλα δίκτυα.