Σε επικίνδυνους θαλάμους αερίων έχουν μετατραπεί τα σπίτια που χρησιμοποιούν τζάκια και σόμπες για τη θέρμανσή τους καθώς, σε συνδυασμό και με τις μετεωρολογικές συνθήκες, αυξάνονται τα εισπνεόμενα σωματίδια δημιουργώντας σοβαρά αναπνευστικά και καρδιακά προβλήματα.

Μάλιστα, το εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ εκτιμά ότι το οικονομικό κόστος της επιβάρυνσης της δημόσιας υγείας από τη χρήση στερεών καυσίμων αυξήθηκε το 2012 σε σχέση με το 2011 κατά 40 εκατομμύρια ευρώ μόνο για τη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος TRANSPHORM με θέμα την ατμοσφαιρική ρύπανση και τις επιπτώσεις στην υγεία από τις μεταφορές και την ανάπτυξη ολοκληρωμένων μεθοδολογιών για την εκτίμηση των επιπτώσεων των σωματιδίων, πραγματοποιήθηκαν από το καλοκαίρι του 2012 από το εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής, μετρήσεις εκπομπών σωματιδίων και επιβάρυνσης της ποιότητας του αέρα εσωτερικών χώρων από την καύση ξύλων σε τζάκια και ξυλόσομπες σε περίπου 30 σπίτια της Θεσσαλονίκης.

Τα αποτελέσματα δείχνουν μια αύξηση της μέσης συγκέντρωσης σωματιδίων στον αέρα εσωτερικών χώρων ύστερα από μόλις 2-3 ώρες λειτουργίας του τζακιού.

Οι μέσες τιμές που παρατηρούνται σε αυτά τα σπίτια κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του τζακιού και υπό συνθήκες χαμηλής ρύπανσης του εξωτερικού αέρα κυμαίνονται ανάμεσα σε 50 μg/m3 για τα αιωρούμενα μικροσωματίδια ΡΜ2.5 και 90 μg/m3 για τα σωματίδια ΡΜ10 (το όριο ασφαλείας είναι 20 μg/m3 και 40 μg/m3 αντίστοιχα σύμφωνα με την Κοινοτική νομοθεσία).

Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η αύξηση που παρατηρείται στον αριθμό των πιο λεπτόκοκκων σωματιδίων που εκπέμπονται κατά τη διάρκεια της καύσης ξύλων στο εσωτερικό των σπιτιών .

«Ας σημειωθεί εδώ ότι τα υπέρλεπτα αιωρούμενα σωματίδια είναι και τα πιο επικίνδυνα για την υγεία γιατί, λόγω της μικρής τους διαμέτρου, μπορούν να εισχωρήσουν βαθιά στους πνεύμονες και να φτάσουν στα βρογχιόλια, τις περιοχές δηλαδή των πνευμόνων όπου γίνεται η ανταλλαγή αερίων (οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα).

Τα πιο λεπτά από αυτά μπορούν από το βρογχιόλια να περάσουν στο αίμα και στη συστημική κυκλοφορία επιβαρύνοντας σημαντικά την ανθρώπινη υγεία, τόσο σε ό,τι αφορά σε νόσους του αναπνευστικού, όσο και σε καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο του πνεύμονα» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής.

Με δεδομένο μάλιστα, όπως επισημαίνεται, ότι ο μέσος άνθρωπος περνά περίπου 55% του χρόνου του στο σπίτι και λαμβάνοντας υπόψη τις μετρήσεις της σωματιδιακής ρύπανσης τόσο του ατμοσφαιρικού όσο και του αέρα εσωτερικών χώρων, η μέση συγκέντρωση σωματιδίων στον αέρα που εισπνέουν οι Θεσσαλονικείς που χρησιμοποιούν καύση ξύλων για θέρμανση σε ημερήσια βάση κατά την ψυχρή περίοδο του χειμώνα, είναι πολύ πάνω από τα όρια ασφαλείας που έχουν τεθεί από την Κοινοτική νομοθεσία.

«Αν υπολογίσουμε μάλιστα και το γεγονός ότι πολλοί καταφεύγουν στην καύση ξύλων εμποτισμένων με χημικά, μιλάμε για έγκλημα που γίνεται μέσα στα σπίτια σε βάρος του εαυτού μας αλλά και των ίδιων μας των παιδιών» επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος χημικών μηχανικών Δημοσθένης Α. Σαρηγιάννης.

Για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η αυξημένη ρύπανση τόσο του ατμοσφαιρικού όσο και του αέρα εσωτερικών χώρων προτείνονται, μεταξύ άλλων, αποξήρανση της χρησιμοποιούμενης ξυλείας και άλλων τύπων βιομάζας, επιδότηση της συντήρησης τζακιών και καυστήρων βιομάζας, έλεγχος ποιότητας και πιστοποίηση των μπρικετών και των πέλετς βιομάζας ώστε να αναπτυχθεί η αγορά της βιομάζας για ενέργεια ορθολογικά, χωρίς να αυξάνεται η παράνομη υλοτομία.

«Θα πρέπει να σημειωθεί, τέλος, ότι μια επικείμενη αύξηση των τιμολογίων της ΔΕΗ για οικιακούς καταναλωτές απειλεί να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της άναρχης χρήσης βιομάζας για θέρμανση, επιτείνοντας έτσι τις αρνητικές επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία» καταλήγει ο κ.Σαρηγιάννης.