Ο πυρήνας της Γης δεν είναι ακίνητος, όπως πιστεύαμε έως σήμερα. Μια νέα μελέτη οδήγησε Γάλλους επιστήμονες στο συμπέρασμα πως ο πυρήνας κινείται και λιώνει συνεχώς και ταυτόχρονα και κάθε 100 εκατομμύρια χρόνια αναγεννάται.

Το κέντρο της Γης βρίσκεται σε βάθος περίπου 6.400 χλμ. από την επιφάνειά της. Η ως τώρα κυρίαρχη θεωρία ήταν ο πυρήνας είναι ακίνητος και απλώς αργά-αργά μεγαλώνει ομοιόμορφα, καθώς έλκει συνεχώς νέο λιωμένο υλικό από τον περίγυρό του και το κρυσταλλοποιεί σε στερεό μέταλλο. Όμως αυτό από μόνο του δεν μπορεί να ερμηνεύσει μια σειρά από παράξενες παρατηρήσεις που έχουν γίνει, γι’ αυτό τώρα οι επιστήμονες εκτιμούν ότι κάτι άλλο συμβαίνει: ο πυρήνας δεν είναι ακίνητος!

Ο εσώτατος πυρήνας είναι μια συμπαγής μεταλλική μπάλα κυρίως από σίδηρο με ακτίνα γύρω στα 1.200 χιλιόμετρα, που σχηματίστηκε πριν από περίπου 1 δισεκατομμύριο χρόνια, όταν το εσωτερικό της Γης άρχισε να ψύχεται και τα βαρύτερα μέταλλα να βυθίζονται βαθιά στο εσωτερικό του πλανήτη μας.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο εσωτερικός πυρήνας σταδιακά μεγαλώνει, καθώς απορροφά νέα υλικά από τον πιο ρευστό εξωτερικό πυρήνα που περιέχει λιωμένα μέταλλα, τα οποία στη συνέχεια -υπό τις τρομακτικές πιέσεις που υφίστανται- θα γίνουν συμπαγή όταν καταλήξουν στον εσωτερικό πυρήνα, ο οποίος δεν αποκλείεται να έχει θερμοκρασία μεγαλύτερη ακόμα και από του ήλιου.

Ανάμεσα στα «περίεργα» του πυρήνα, είναι η παρατήρηση των γεωφυσικών ότι τα σεισμικά κύματα -ουσιαστικά τα μόνα «εργαλεία» για την μελέτη της γήινης «καρδιάς»- ταξιδεύουν πιο γρήγορα στην ανατολική πλευρά του πυρήνα σε σχέση με τη δυτική.

Οι νέες εκτιμήσεις, υπό τον γεωφυσικό Τιερί Αλμπουσιέρ του πανεπιστημίου της Γκρενόμπλ και της Λιόν, που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Nature», δείχνουν ότι ο εσωτερικός πυρήνας είναι πιθανώς πολύ πιο δυναμικός από ό,τι θεωρούσαν ως τώρα οι επιστήμονες. Η γαλλική μελέτη εκτιμά ότι ο πυρήνας αδιάκοπα κρυσταλλοποιείται (στερεοποιείται) στη δυτική πλευρά του και λιώνει στην ανατολική, δηλαδή η δυτική πλευρά συνεχώς προσθέτει σίδηρο, ενώ η ανατολική καταρρέει και διασπάται.

Οι Γάλλοι γεωφυσικοί εκτιμούν ότι ο στερεός σίδηρος του εσώτατου πυρήνα «κινείται» προς τα ανατολικά με μέσο ρυθμό περίπου 1,5 εκατοστών το χρόνο, λιώνοντας τελικά όταν φτάσει στο άκρο της ανατολικής πλευράς. Με αυτό το ρυθμό υπολογίζεται ότι ο πυρήνας χρειάζεται γύρω στα 100 εκατ. χρόνια για να «ανακυκλώσει» τον εαυτό του.

Το γεγονός ότι ο πυρήνας στερεοποιείται στα δυτικά και λιώνει στα ανατολικά του μπορεί να εξηγήσει γιατί τα σεισμικά κύματα τον διατρέχουν με διαφορετική ταχύτητα στις δύο πλευρές του.

Αν η θεωρία αυτή είναι σωστή, σύμφωνα με τον Αλμπουσιέρ, επειδή η κίνηση στον εσωτερικό πυρήνα επηρεάζει άμεσα τον εξωτερικό πυρήνα, ο οποίος παράγει το μαγνητικό πεδίο της Γης, αυτή η συνεχής διαδικασία «αναγέννησης» του πυρήνα προς μια μόνο κατεύθυνση, μπορεί να οδηγήσει επίσης σε αναθεώρηση από τους επιστήμονες του τρόπου που λειτουργεί ο γήινος μαγνητισμός.

Η εναλλακτική θεωρία που έχει προταθεί είναι ότι οι κινήσεις στο εσωτερικό του μανδύα (του στρώματος που μεσολαβεί μεταξύ του φλοιού και του πυρήνα) επηρεάζουν τον εξωτερικό πυρήνα και αυτός με τη σειρά του επιδρά στον εσωτερικό πυρήνα.

Οι δύο θεωρίες πάντως δεν αποκλείονται, καθώς είναι δυνατό ο εσωτερικός πυρήνας να επηρεάζεται από τις κινήσεις του μανδύα και ταυτόχρονα να λιώνει.