Στα «χέρια» των τριών κρατών (Αλβανίας, Ελλάδας, ΠΓΔΜ) περνάει πλέον η υλοποίηση της Διεθνούς Συμφωνίας για την Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών, μετά τη δημοσίευση της οριστικής έγκρισής της από το Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης.
Σχεδόν 20 μήνες μετά την υπογραφή της, η συμφωνία παραμένει ανενεργή εξαιτίας της μακρόχρονης διαδικασίας που απαιτεί η επικύρωσή της.
Ωστόσο, μετά την παραπάνω εξέλιξη, ανάβει ουσιαστικά το «πράσινο φως» προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία επικύρωσης της συμφωνίας από τα εθνικά κοινοβούλια των τριών χωρών και να τεθεί σε τροχιά υλοποίησης.
Η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών χαιρετίζει με ικανοποίηση και αισιοδοξία την απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ και καλεί τα τρία κράτη να φανούν συνεπή στις υποχρεώσεις που ανέλαβαν με τη συμφωνία για την οικοδόμηση ενός κοινού μέλλοντος στη λεκάνη των Πρεσπών.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της Εταιρίας, «η εφαρμογή της Συμφωνίας αποτελεί τη μόνη οδό για την αποτελεσματική προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, μέσω της διασυνοριακής συνεργασίας και της αντιμετώπισης των προβλημάτων σε ενιαίο πλαίσιο».
Από την πλευρά της, η συντονίστρια Δράσεων Πολιτικής και Αειφόρου Ανάπτυξης της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών Βιβή Ρουμελιώτου, αφού τονίζει την ανάγκη να μην διαψευστούν οι προσδοκίες που δημιούργησε η υπογραφή της συμφωνίας, σημειώνει ότι οι τοπικοί φορείς έχουν δηλώσει επανειλημμένα ότι είναι έτοιμοι να εργαστούν και να στηρίξουν την υλοποίηση των συμφωνηθέντων.
Συμφωνία-ασπίδα για την Πρέσπα
Στις 2 Φεβρουαρίου του 2010, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων, τα τρία κράτη που μοιράζονται το σπάνιο οικοσύστημα των Πρεσπών (Αλβανία, Ελλάδα και ΠΓΔΜ) υπέγραψαν, μαζί με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Διεθνή Συμφωνία για την Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών.
Η υπογραφή της εν λόγω συμφωνίας σήμανε την επίσημη δέσμευση των τριών κρατών, που μοιράζονται την Πρέσπα και την ενεργό εμπλοκή της ΕΕ στη συνεργασία.
Πρόκειται για μια συμφωνία, η οποία στοχεύει στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη της λεκάνης των Πρεσπών, μέσω ενός μόνιμου μηχανισμού διασυνοριακής συνεργασίας.
Η συμφωνία περιέχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις, καθώς και ευκαιρίες για το φυσικό περιβάλλον και τις ανθρώπινες δραστηριότητες στην περιοχή και, κυρίως, θεσπίζει μόνιμες δομές συνεργασίας, στοιχεία απαραίτητα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αλλά και την αειφόρο ανάπτυξη της Πρέσπας.
Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο βήμα για την ενιαία και ολοκληρωμένη προστασία της περιοχής των Πρεσπών έγινε το 2000, με τη διακήρυξη των πρωθυπουργών της Ελλάδας, της Αλβανίας και της ΠΓΔΜ για την ίδρυση του διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών, πρώτο του είδους του στα Βαλκάνια. Στόχος ήταν η διαφύλαξη του εύθραυστου οικοσυστήματος της περιοχής, αλλά και η ενίσχυση της συνεργασίας των λαών, που κατοικούν γύρω από τις δύο λίμνες, τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτιστικό -και όχι μόνο- επίπεδο.
Ένα «θησαυροφυλάκιο» βιοποικιλότητας
Η σπάνια βιοποικιλότητα της λεκάνης των Πρεσπών έχει αναγνωριστεί τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο, όχι μόνο για την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της αλλά και για την ποιότητα και σπανιότητα των ειδών που “φιλοξενεί”.
Μόνο στον Εθνικό Δρυμό Πρεσπών, για παράδειγμα, υπάρχουν περί τα 1.249 είδη φυτών, ενώ οι μελέτες στην πλευρά της ΠΓΔΜ έχουν καταγράψει 13 πληθυσμούς μεγάλης ευρωπαϊκής σημασίας, 33 διεθνώς αναγνωρισμένα για τη σημαντικότητά τους είδη φυτών και 84 παγκοσμίως αναγνωρισμένα είδη βοτάνων.
Η μοναδικότητα της λεκάνης των Πρεσπών καταδεικνύεται από το μεγάλο αριθμό ενδημικών ειδών, τόσο σε ό,τι αφορά τα ζώα όσο και τα φυτά, που μπορεί να συναντήσει κάποιος μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή και πουθενά αλλού στον κόσμο.