Σήματα ακτινοβολίας-Χ, τα οποία πιστεύεται πως αποτελούν τα απομεινάρια από γιγάντιες και ακόρεστες μαύρες τρύπες που υπήρχαν ήδη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ακόμα το σύμπαν βρισκόταν στη νηπιακή ηλικία του, ανίχνευσαν οι αστρονόμοι.

Αξιοποιώντας το τηλεσκόπιο ακτίνων-Χ «Τσάντρα», οι αστρονόμοι, με επικεφαλής τον κοσμολόγο Πριγιαμβάντα Ναταράτζαν, εστίασαν την προσοχή τους σε περίπου 250 γαλαξίες, τους οποίους αρχικά είχαν επιλέξει με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου «Χαμπλ». Ο πιο απομακρυσμένος από αυτούς τους γαλαξίες απέχει γύρω στα 13 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη, δηλαδή έχει ηλικία μόλις 700 εκατομμυρίων ετών μετά το αρχικό «Μπιγκ Μπανγκ» της δημιουργίας του σύμπαντος.

Τα νέα ευρήματα υποστηρίζουν τη θεωρία ότι οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες παίζουν ένα διπλό ρόλο καταστροφής και αναδημιουργίας στο επίκεντρο των γαλαξιών. «Αυτές οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι υπερβολικά μεγάλες μαύρες τρύπες ήδη υπήρχαν 700 έως 800 εκατομμύρια χρόνια μετά την αρχική “Μεγάλη Έκρηξη”, πράγμα που σημαίνει ότι είτε εξαρχής γεννήθηκαν γιγάντιες, είτε αναπτύχθηκαν με ραγδαίο ρυθμό. Οποιοδήποτε σενάριο μάς λέει περισσότερα πράγματα από αυτά που ξέρουμε, πράγμα που είναι συναρπαστικό», όπως είπε ο Ναταράτζαν.

Οι πρώιμες μαύρες τρύπες εντοπίστηκαν έμμεσα χάρη στις υψηλής ενέργειας «υπογραφές» τους στο φάσμα της ακτινοβολίας-Χ, η οποία μπόρεσε να περάσει μέσα από τα πυκνά νέφη σκόνης και αερίων στους γαλαξίες που τις φιλοξενούσαν (τα νέφη αυτά εμποδίζουν τα οπτικά τηλεσκόπια να δουν τις αρχέγονες μαύρες τρύπες). Είναι οι πιο βαθιές στο σύμπαν «εικόνες» ακτίνων-Χ που έχουν ληφθεί ποτέ. Αρχαίες μαύρες τρύπες έχουν εντοπιστεί και στο παρελθόν, όμως είναι η πρώτη φορά που έχει γίνει μαζική ανίχνευσή τους σε τόσο μεγάλη κλίμακα γαλαξιών.

Υπολογίζεται ότι μεταξύ 30% και 100% των μακρινών γαλαξιών περιέχουν μαύρες τρύπες σούπερ-μεγέθους. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, υπάρχουν τουλάχιστον 30 εκατ. υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στο πρώιμο σύμπαν, 10.000 φορές περισσότερες από τα κβάζαρ, τα πολύ φωτεινά γαλαξιακά κέντρα, που μοιάζουν με μαύρες τρύπες.

«Φαίνεται πως βρήκαμε ένα τελείως νέο πληθυσμό μαύρων τρυπών-μωρών, οι οποίες θα μεγαλώσουν κατά 100 ή 1.000 φορές, ώσπου τελικά να γίνουν οι γιγάντιες μαύρες τρύπες που βλέπουμε σήμερα, έπειτα από σχεδόν 13 δισεκατομμύρια χρόνια», δήλωσε ο συνυπεύθυνος της έρευνας Κέβιν Σαβίνσκι του πανεπιστημίου Γιέηλ. Ένας τέτοιος μαζικός πληθυσμός νηπιακών μαύρων τρυπών είχε προβλεφθεί θεωρητικά, αλλά ποτέ ως τώρα δεν είχε παρατηρηθεί.

«Μέχρι σήμερα δεν είχαμε ιδέα τι έκαναν οι μαύρες τρύπες στους πρώιμους γαλαξίες – ούτε καν ήμασταν σίγουροι αν υπήρχαν. Τώρα ξέρουμε ότι υπάρχουν και ότι μεγαλώνουν ταχύτατα», δήλωσε ο ερευνητής Εζεκιήλ Τράϊστερ του πανεπιστημίου της Χαβάης.

Το ερώτημα πάντως ως προς τον τρόπο με τον οποίο σχηματίστηκαν οι πρώτες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, αλλά και το πώς μεγαλώνουν τόσο γρήγορα, παραμένει. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μαύρες τρύπες και γαλαξίες, με κάποιο συμβιωτικό τρόπο, μεγαλώνουν παράλληλα και αυτή η διαδικασία έχει αρχίσει ήδη από τα πρώτα στάδια του σύμπαντος.

Δείτε τα βίντεο