Σε μητρώα τριών χωρών, μεταξύ των οποίων και της Ελλάδας, εισέβαλαν χάκερς και υπεξαίρεσαν δικαιώματα ρύπων συνολικής αξίας 28 εκατ. ευρώ, τα οποία και μεταπώλησαν ηλεκτρονικά, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής».
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, «την περασμένη Τρίτη όσοι προσπάθησαν να μπουν ηλεκτρονικά στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ρύπων απέτυχαν. Το τηλέφωνο στο αρμόδιο γραφείο του υπουργείο Περιβάλλοντος δεν σταμάτησε να χτυπάει. Δεκάδες οργισμένοι επενδυτές που είχαν ανοιχτές συναλλαγές και δεν μπορούσαν να τις ολοκληρώσουν έπαιρναν για να ζητήσουν εξηγήσεις. Οι ελάχιστοι που τελικά κατάφεραν να πιάσουν γραμμή πήραν για απάντηση μια δικαιολογία: Ότι γίνονται εργασίες αναβάθμισης στο λογισμικό του συστήματος.
Γύρω στις πεντέμισι το απόγευμα ο υπάλληλος του υπουργείου σήκωσε το τηλέφωνο και κάλεσε στα γραφεία της τσιμεντοβιομηχανίας «Χάλυψ» στον Ασπρόπυργο. Είχε έρθει η ώρα να αποκαλύψει τον λόγο για τον οποίο κανείς στη χώρα μας δεν μπορούσε να προχωρήσει σε οποιαδήποτε συναλλαγή.
Η αρχή
Ο υπάλληλος της τσιμεντοβιομηχανίας είχε σχεδόν τελειώσει τις δουλειές της ημέρας και ετοιμαζόταν να φύγει. Με το που άκουσε όμως τι είχε συμβεί, έκλεισε το τηλέφωνο και σαστισμένος ξανακάθησε στο γραφείο του.
Πρέπει να πέρασαν μερικά λεπτά πριν ξεκινήσει μια σειρά από τηλεφωνήματα για να ενημερώσει τους συναδέλφους του για την περιπέτεια που μόλις ξεκινούσε για την εταιρεία: Από τον λογαριασμό τους είχαν κάνει φτερά χιλιάδες «μετοχές» ρύπων, που σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες ξεπερνούν τα τέσσερα εκατομμύρια ευρώ.
Η εταιρία «Χάλυψ» δραστηριοποιείται στην παραγωγή τσιμέντου στη χώρα μας από το 1934 κι εδώ και περίπου 20 χρόνια ανήκει σε μεγάλο όμιλο ιταλικής τσιμεντοβιομηχανίας. Είναι μια από τις 120 εταιρείες -εγκαταστάσεις στη χώρα μας που από το 2005 μπήκαν υποχρεωτικά στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Εμπορίας Βιομηχανικών Ρύπων.
Το πρόγραμμα, που είχε στόχο τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, στην πράξη θα ήταν απλό. Κάθε χρόνο η Κομισιόν θα υπολόγιζε πόσο θα μπορούσε να ρυπαίνει κάθε χώρα και στη συνέχεια η κάθε χώρα θα δημιουργούσε ένα μητρώο που θα κατένειμε σε κάθε ρυπογόνο εταιρεία τα δικαιώματα που της αντιστοιχούν ανάλογα με την παραγωγή της.
Κάθε υπαγόμενη στο σύστημα εταιρεία θα είχε την υποχρέωση να καταμετρά τις ετήσιες εκπομπές βιομηχανικών ρύπων και εφόσον οι εκπομπές της είναι λιγότερες των δικαιωμάτων της θα είχε τη δυνατότητα να βγει στην αγορά και να πωλήσει το πλεόνασμά της. Αντιστοίχως, μια εταιρεία με εκπομπές πέρα από τα δικαιώματά της θα έπρεπε να αγοράσει το δικαίωμά της να ρυπαίνει περισσότερο.
Σε ελάχιστο χρόνο μπήκαν στην αγορά σύμβουλοι και εταιρείες που ουδεμία σχέση είχαν με ρύπους, αλλά είδαν στο πρόγραμμα μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για κέρδος, μεσολαβώντας στις αγοραπωλησίες αυτές. Ετσι, το περιβαλλοντικό πρόγραμμα της Κομισιόν γρήγορα εξελίχθηκε σε χρηματιστήριο. Μόνο πέρυσι η αξία των συναλλαγών που έλαβαν χώρα στο χρηματιστήριο ρύπων ξεπέρασε τα 73 δισ. ευρώ.
Ηλεκτρονικά
Στο χρηματιστήριο των ρύπων όλες οι κινήσεις γίνονται ηλεκτρονικά. Ηλεκτρονικά έγινε και η κλοπή που την περασμένη εβδομάδα οδήγησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναστείλει τη λειτουργία του, για πρώτη φορά από ιδρύσεώς του.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, χάκερ εισέβαλαν σχεδόν ταυτόχρονα στα μητρώα τουλάχιστον τριών χωρών -ανάμεσά τους και σε αυτό της Ελλάδας- και υπεξαίρεσαν δικαιώματα ρύπων που εκτιμάται ότι ξεπερνούν στο σύνολό τους τα 28 εκατομμύρια ευρώ.
Οι πρώτες έρευνες στη χώρα μας δείχνουν πως στον σέρβερ του ελληνικού μητρώου, που βρίσκεται στην Αυστρία, χάκερ εισέβαλαν χρησιμοποιώντας έναν υπολογιστή συνδεδεμένο στο δίκτυο του Πανεπιστημίου Πατρών.
Από εκεί φαίνεται πως έσπασαν τους κωδικούς της εταιρείας «Χάλυψ» και υπεξαίρεσαν περίπου τα 2/3 των δικαιωμάτων – «μετοχών» ρύπων της μεγάλης τσιμεντοβιομηχανίας, η αξία των οποίων υπολογίζεται σε 4 εκατομμύρια ευρώ.
Στη Ρουμανία
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι χάκερ του ελληνικού μητρώου πούλησαν τις «μετοχές» αυτές σε δεκάδες εταιρείες στη Ρουμανία. Εκεί παρέμειναν για λίγες ώρες πριν «φύγουν» από το ρουμανικό μητρώο για να πουληθούν σε εταιρείες της Γαλλίας, της Αγγλίας και της Τσεχίας.
H Europol βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με την Κομισιόν, που έχει τη συνολική εικόνα όλων των μητρώων των κρατών-μελών. Και οι δύο υπηρεσίες προσπαθούν να ξετυλίξουν τη διαδρομή των κλεμμένων μετοχών.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες της «Κ», ένα μέρος των «μετοχών» εντοπίστηκε λίγο πριν πωληθεί σε μεγάλη ευρωπαϊκή πετρελαϊκή εταιρεία. Η εν λόγω αγοραπωλησία πάγωσε έπειτα από παρέμβαση, όχι της Κομισιόν, αλλά δικηγόρου της ελληνικής εταιρείας.
Άγνωστο αν έχει λυθεί το πρόβλημα
Η εκτός απροόπτου σημερινή επαναλειτουργία του Χρηματιστηρίου Ρύπων δεν σημαίνει και το τέλος των προβλημάτων για την Επιτροπή, το υπουργείο Περιβάλλοντος και τους δεκάδες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται σε αυτό.
Άγνωστο παραμένει αν μέσα στην εβδομάδα που πέρασε, η Κομισιόν και τα αρμόδια υπουργεία των 27 κρατών-μελών έχουν καταφέρει να θωρακίσουν τα μητρώα όλης της Ευρώπης από μελλοντικές επιθέσεις.
Ακόμα πιο σκεπτικοί είναι όλοι όσοι γνωρίζουν πως η ηλεκτρονική επίθεση που δέχτηκε το Χρηματιστήριο Ρύπων δεν ήταν η πρώτη.
Τον περασμένο Νοέμβριο, μεγάλη ρουμανική εταιρεία τσιμέντου διαπίστωσε, με τρεις εβδομάδες καθυστέρηση, ότι από τους λογαριασμούς της είχαν κλαπεί μετοχές ρύπων αξίας 25 εκατομμυρίων ευρώ.
Κάποιες είχαν μεταφερθεί σε λογαριασμούς στο Λιχτενστάιν και κάποιες άλλες σε λογαριασμούς της Ιταλίας.
Από εκεί, ένα μέρος κατέληξε σε επιχειρηματία της Λάρισας, από τους πλέον δραστήριους στη χώρα μας στην αγοραπωλησία δικαιωμάτων ρύπων.
Ο επιχειρηματίας αυτός, ο οποίος βρέθηκε εν αγνοία του να έχει στην κατοχή του κλεμμένες μετοχές ρύπων, ακόμα και σήμερα, δύο μήνες μετά, βρίσκεται στο σκοτάδι και δεν έχει πάρει καμία απάντηση από το υπουργείο Περιβάλλοντος ή από την Κομισιόν για το πώς θα αποζημιωθεί για μια ζημιά που του στοίχισε κοντά στο μισό εκατομμύριο ευρώ».
