Το 1943, ο Αλμπέρτ Καμύ γράφει την παρεξήγηση στη Γαλλία, ενώ ο πόλεμος μαίνεται στην Ευρώπη και η ζωή έχει χάσει κάθε της νόημα. Ο ίδιος κυριευμένος από νοσταλγία για το Αλγέρι βάζει στο έργο του ένα συναίσθημα προσωπικό, ενώ ο μύθος αντλεί και από μια αληθινή λαϊκή ιστορία. «Η παρεξήγηση αναπαράγει εκ νέου σ’ ένα σύγχρονο μύθο το αρχαίο θέμα του μοιραίου».

Γράφει η Χαρά Κιούση

Σε μια μικρή επαρχιακή πόλη υπάρχει μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση, ένα πανδοχείο που το διαχειρίζονται μια μάνα με την κόρη της. Υπάρχει κι ένας υπηρέτης, πρόσωπο βουβό που γνωρίζει να έχει το στόμα του σφραγισμένο, καθότι βοηθά τις αφέντρες του στο να εξαφανίζουν στα ορμητικά νερά του ποταμού τα δολοφονημένα σώματα των πελατών τους, με κίνητρο τη ληστεία. Σκοπός των δυο γυναικών είναι να μεταναστεύσουν σε χώρες νότιες που τις λούζει το φως του ήλιου και η ομορφιά της θάλασσας.

Μια μέρα στο μικρό χωριό επιστρέφει ο Γιαν, γιος της ηλικιωμένης, μετά από 30 ολόκληρα χρόνια απουσίας με τη γυναίκα του Μαρία. Εκείνος πηγαίνει μόνος του στο πανδοχείο για μια διανυκτέρευση, με πρόθεση να «γνωρίσει» τους συγγενείς του πριν αποκαλύψει την πραγματική του ταυτότητα. Εκείνες δίχως να τον αναγνωρίσουν του επιφυλάσσουν την ίδια τύχη με τους άλλους, απλά από μια παρεξήγηση. Τα έργα είναι μια «τερατώδης φάρσας με τραγική κατάληξη» καθώς η μάνα ξεχνά τα γνωρίσματα του ίδιου του παιδιού της και δεν το αναγνωρίζει. Αυτό όμως το τερατώδες παράλογο το απαλύνει η επαναστατική πράξη της αυτοκτονίας της. Εδώ ο θεατής δεν εκπλήσσεται, γνωρίζει από την αρχή το μοιραίο τέλος και καταπιανόμενος με τις αιτίες και τους συμβολικούς λόγους, θα οδηγηθεί στην προσωπική του αλήθεια.

Η σκηνοθετική και μεταφραστική δουλειά της Αναστασίας Παπαστάθη γίνεται είσοδος στο σκοτεινό κόσμο των ηρώων, όπου δεν υπάρχει ούτε ένα παραθυράκι φωτός και διαφυγής. Σ’ ένα κόσμο που καταστρέφεται από τον πόλεμο και κάθε ανθρωπισμός έχει συρρικνωθεί, ξεπροβάλλει μια μικρή ελπίδα, μια μορφή αισιοδοξίας μέσα από «την ηθική της ειλικρίνειας» και της αγνής αγάπης που φουντώνει στην καρδιά της Μαρίας.

Στο ρόλο της μάνας η Μαρία Σκούντζου συνταράσσει με το βουβό της λυγμό. Είναι η γυναίκα που ξέχασε την παρουσία του άντρα της πολύ πριν εκείνος πεθάνει. Η μάνα που εγκαταλείφθηκε από τον γιο και το μόνο που έχει να θυμάται είναι η κούραση, μέσα στην «κόλαση που την τυλίγει από παντού». Έτσι ταυτίζει το πεπρωμένο της με της κόρης της μέσα από τις δολοφονίες, μ’ ένα συναίσθημα αλληλεγγύης που ξεπηδά από τη στέρηση. Εξάλλου μια «δολοφονία είναι κάτι σαν επέμβαση, όχι έγκλημα» κι ενστικτωδώς υποκινούμενη από μια ακαθόριστη διαίσθηση, προσπαθεί να αποφύγει κάθε δυνατή παρεξήγηση.

Η Αναστασία Παπαστάθη ως Μάρθα σηκώνει στο σκυθρωπό της πρόσωπο και στα άκαμπτα μέλη της το βάρος της παράστασης. Διψασμένη το όνειρό της, την διαφυγή σ’ ένα ηλιόλουστο τόπο, είναι η μόνη στιγμή που χαμογελά από χαρά καθώς τον φαντάζεται. Κατά τα άλλα μέσα εκεί δεν έχει θέση η καρδιά, τίποτα ανθρώπινο παρά μόνον η οργή και ο φόνος. Είναι τόσο διαποτισμένη από τον φθόνο που κάποιος άλλος έζησε το δικό της όνειρο, τόσο διψασμένη από την στοργή και το ενδιαφέρον της μητέρας της που νικιέται από το σκοτάδι.

Γιαν, ο Κώστας Καζανάς. Πεθαίνει σαν ξένος μέσα στο σπίτι του εξ αιτίας «μιας παρεξήγησης». Η ερμηνεία του εκφράζει δυναμικά το δισταγμό του ανθρώπου να ανακαλύψει την ταυτότητά του, αλλά και τον πόνο τής νοσταλγίας για την πατρίδα, όσο σκοτεινή κι αν είναι.

Στο ρόλο της Μαρίας η Ηλέκτρα Αρσενίδου έχει στην υποκριτική της το παιχνίδισμα του φωτός και την εξαγνιστική δύναμη της καθαρότητάς του.

Ως υπηρέτης ο Γιώργος Βούτος με το μυστηριώδες περιπαικτικό του ύφος και την μοναδική λέξη που ξεστομίζει στο τέλος της παράστασης, «σκηνοθετεί» την εξέλιξη της δράσης και βάζει το μεγάλο πρόβλημα του εγωκεντρισμού και της πολιτικής αλαζονείας που ταλανίζει την Ευρώπη με το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η παράσταση είναι εξαιρετική.

Πληροφορίες παράστασης

Μετάφραση, σκηνοθεσία, φωτισμοί: Αναστασία Παπαστάθη
Σκηνογραφία-ενδυματολογία: Ειρήνη Παγώνη
Μουσική επιμέλεια: Πάνος Φορτούνας
Βοηθός σκηνοθέτη: Σοφία Παναηλίδου

Ερμηνεύουν
Μητέρα: Μαρία Σκούντζου
Μάρθα: Αναστασία Παπαστάθη
Υπηρέτης: Γιώργος Βούτος
Γιάν: Κώστας Καζανάς
Μαρία: Ηλέκτρα Αρσενίδου

Παραστάσεις
Παρασκευή και Σάββατο στις 9 μ.μ. και Κυριακή στις 7 μ.μ.

Τιμές εισιτηρίων
Παρασκευή: 10 ευρώ
Σάββατο & Κυριακή: 15 ευρώ κανονικό, 10 ευρώ φοιτητικό, άνω των 65 και κάτω των 23 ετών, 5 ευρώ άνεργοι και ατέλειες

Θέατρο Radar
Πλατεία Αγίου Ιωάννη – Αθήνα
Σταθμός Μετρό «Άγιος Ιωάννης»
Τηλέφωνο 210-9769294
Το Θέατρο Radar βρίσκεται στην έξοδο του Μετρό «Άγιος Ιωάννης»