Ο Πολωνός Σλάμοβιρ Μπρόζεκ είναι μια «ιδιάζουσα» προσωπικότητα. Εικονογράφος και θεατρικός συγγραφέας, με καριέρα στην πολιτική δημοσιογραφία, όταν διαλύθηκαν οι ψευδαισθήσεις του για το καθεστώς της χώρας, αυτομόλησε στη Δύση. Το 1968 εγκαθίστανται με τη γυναίκα του μόνιμα στο Παρίσι και το 1973 γράφει το έργο του «Εμιγκρέδες», ζητώντας μ’ αυτόν τον τρόπο τη «συγγνώμη» των συμπατριωτών του.

Γράφει η Χαρά Κιούση

Δυο πολίτες του πρώην Ανατολικού μπλοκ, άγνωστοι μεταξύ τους, μεταναστεύουν στη Δύση. Ο ένας είναι οικονομικός μετανάστης, εκτελεί βαριά χειρωνακτική εργασία. Ο άλλος είναι ένας διανοούμενος πολιτικός εξόριστος, που συγκατοικεί με τον συμπατριώτη του σ’ ένα άθλιο υπόγειο. Στα έντονα προβλήματα συγκατοίκησης έρχεται να προστεθεί και η ευαισθησία της ημέρας. Είναι παραμονή Πρωτοχρονιάς και όλοι οι κάτοικοι της πολυκατοικίας γιορτάζουν την αλλαγή του χρόνου. Οι δυο εμιγκρέδες αναζητούν διέξοδο διαφυγής από βασανιστικές σκέψεις, κάνοντας όνειρα και συζητήσεις.

Καθένας βέβαια ανάλογα από τη θέση που βρίσκεται. Πετώντας μας στα μούτρα, τη βία που υφίσταται σαν άνθρωπος.

Το έργο εξαιρετικά επίκαιρο, με τα καραβάνια των σύγχρονων μεταναστών τριγύρω μας, προκαλεί και προβληματίζει βασανιστικά το θεατή, καθώς αναγνωρίζει και διαπιστώνει στη ζωή των ηρώων, γνώριμες τακτικές και συνθήκες επιβίωσης.

Ο σκηνοθετικός χειρισμός της δραματουργίας από τη Γιολάντα Μαρκοπούλου, αναδεικνύει με ευαισθησία το πολιτικό θέμα της μετανάστευσης, αλλά και τη βια που εκδηλώνεται στις διαπροσωπικές σχέσεις των μεταναστών. Αρχής γενομένης από τον άθλιο χώρο που συμβιώνουν οι ήρωες, με τη διαχωριστική ταινία στο δάπεδο τονίζοντας έτσι τη διαφορετικότητά τους και το γεγονός ότι όλοι οι μετανάστες δεν είναι ίδιοι. Ωστόσο ο ταπεινός εργάτης κάποια στιγμή θα αναρωτηθεί, πού βρίσκει χρήματα ο μορφωμένος πολιτικός πρόσφυγας αφού δεν εργάζεται και θα πονηρευτεί για πιο λόγο καταδέχτηκε να επιλέξει να συγκατοικήσει με εκείνον. Αλήθεια ποιο είναι το κίνητρό του, τον παρατηρεί για να εισχωρήσει στη σκέψη του και να αντλήσει πηγές, που διαμορφώνουν τους ηγέτες που θα τον δυναστεύσουν; Και πως εξηγείται η επιρροή που δέχεται η συγγραφική δημιουργικότητα του διανοούμενου, από τη μάζα με την οποία πρέπει να εξομοιωθεί, αλλά και από την εξουσία; «Εκεί κάτω ήσουν σκλάβος της εξουσίας, εδώ της απληστίας; Έφυγα για να μην φοβάμαι, η ισότητα είναι στο φόβο», διακηρύσσει ο μορφωμένος άνθρωπος που πάντοτε αισθανόταν πολύτιμο κύτταρο και αντίδωρο της εθνικής λειτουργίας. «Τώρα είμαστε μύγες, μικρόβια μέσα στην κοιλιά της ξένης χώρας! Μόνο στον Κεντρικό Σταθμό δεν είσαι ξένος, εκεί όλοι είναι ξένοι». Εκεί βρίσκουν ζεστασιά στην ελπίδα της επιστροφής. «Θέλω να γυρίσω πίσω», λέει ο ανώνυμος εργάτης καθώς υποφέρει από νοσταλγία για την οικογένεια και το χωριό του. Αυτά είναι όλη του η ζωή, τα όνειρά του και οι προσδοκίες που δεν θα τον προδώσουν ποτέ. Σ’ αυτό το σημείο υπερτερεί, καθώς ο διανοούμενος καθηλωμένος δεκαετίες στις ανάπηρές του ιδεολογίες -το αναπηρικό καρότσι του σκηνικού- θα αναζητήσει νέες κατευθύνσεις.

Οι εξαιρετικές ερμηνείες των πρωταγωνιστών Προμηθέα Αλειφερόπουλου και Θάνου Τοκάκη, που χειρίζονται με συγκινητικό χιούμορ τη στρωτή μετάφραση της Έρσης Βασιλικιώτη, μάς βάζουν σ’ ένα κόσμο αποξενωμένων οπτικών αντιλήψεων, που στοχεύουν ωστόσο στην ίδια εστία. Από τη μια υποψίες, αμφιβολίες, τρόμος, επικρίσεις, πικρία, απόγνωση, πανικός, δυσπραγία,απειλή, μειονεκτικότητα, υποχώρηση. Από την άλλη, επιβολή, πρόκληση, υπόγειος εκβιασμός, δωροδοκία, έλεγχος, σκληρότητα, πίεση, αυταπάτες, συναίσθηση πολιτικής ευθύνης. Όλα μαζί θα γίνουν δράση, για τον εργάτη που συναισθάνεται και του αξίζει ένας καλύτερος κόσμος και για το διανοούμενο, που κερδίζει το ψωμί του και από το ψωμί του εργάτη.

Ο συγγραφέας με κριτικό πνεύμα στο έργο του διερευνά την αναγκαιότητα νέων ιδεολογικών ζυμώσεων, γιατί οι παλιές στάζουν, έχουν ρωγμές όπως οι σαπισμένοι σωλήνες του σκηνικού – κόσμου (πολύ εύστοχη η χρήση των άδειων κονσερβών, που δημιουργούν ευχάριστους ήχους με τις σταγόνες του νερού).

Η παράσταση είναι πολύ καλή.

Πληροφορίες παράστασης

Μετάφραση: Έρση Βασιλικιώτη
Σκηνοθεσία: Γιολάντα Μαρκοπούλου
Δραματουργική Επεξεργασία: Μάρκος Τσούμας
Σκηνικά – Κοστούμια: Αλεξάνδρα Σιάφκου, Αριστοτέλης Καρανάνος
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Ηχητικός Σχεδιασμός: Λάμπρος Πηγούνης
Παίζουν: Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Θάνος Τοκάκης
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή

Β’ Σκηνή του Θεάτρου Οδού Κεφαλληνίας
Κεφαλληνίας 16
τηλ: 210 8838727

Παραστάσεις: Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 21:00, Κυριακή 19:00

Διάρκεια (χωρίς διάλειμμα): 75 λεπτά

Τιμή εισιτηρίου: 12 ευρώ, 8 ευρώ φοιτητικό/μειωμένο