Με αφορμή την επέτειο των γενεθλίων του μεγάλου Έλληνα σκηνοθέτη, ένα από τα εγκυρότερα γαλλικά περιοδικά, το Télérama στρέφει το βλέμμα του στην Ελλάδα της κρίσης και στη νέα γενιά σκηνοθετών που προσπαθεί να δουλέψει με λιγοστά μέσα και αναρωτιέται: «Μετά τον Αγγελόπουλο, το χάος;».
«Θέλω να μιλήσω ξεκάθαρα για την κρίση που πλήττει τη χώρα μου», έλεγε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, τον Ιανουάριο στα γυρίσματα της Άλλης Θάλασσας, ταινία που έμελλε να αφήσει ανολοκλήρωτη.
Από την εποχή που υπό την απειλή της δικτατορίας ήταν αναγκασμένος να εφεύρει μία «μυστική κινηματογραφική γλώσσα», για πρώτη φορά στην πολύχρονη καριέρα του, ο Αγγελόπουλος κινηματογραφούσε την καρδιά της πόλης του, της Αθήνας και προσπαθούσε να καταγράψει σε πλάνα τα συνθήματα που κάλυπταν τους τοίχους. Εκεί, όπου εκφραζόταν «η ζωή, ο θυμός, η σύγχυση».
«Η εικόνα που θέλω να κρατήσω γι αυτόν, είναι εκείνη ενός ανθρώπου που περνούσε πολλές ώρες κοιτώντας έξω από το παράθυρό του και έκλαιγε», λέει μία από τις βοηθούς του σκηνοθέτη που βρισκόταν κοντά του τα τελευταία χρόνια.
Μ’ αυτές τις σκέψεις ξεκινά το μεγάλο αφιέρωμα που παρουσιάζει το γαλλικό περιοδικό Telerama, στο οποίο ο ξαφνικός χαμός του Θόδωρου Αγγελόπουλου γίνεται η αφορμή για να αναδειχθεί ο λόγος και τα πιστεύω της νέας γενιάς Ελλήνων κινηματογραφιστών.
«Αυτό που ζούμε δεν είναι απλά μια κρίση, αλλά μια ολοκληρωτική καταστροφή». Ο Αγγελόπουλος είχε κινήσει γη και ουρανό για να γυρίσει τη νέα του ταινία. Τα χρήματα έλειπαν και είχε ξεκινήσει τα γυρίσματα χωρίς να ξέρει αν θα έχει χρηματοδότηση μέχρι τέλους. Σύμφωνα με τη σύζυγό του το φιλμ θα ήταν «ένας καθρέφτης της σημερινής Ελλάδας». Τα τελευταία πλάνα του Αγγελόπουλου, το βράδυ όπου πέθανε είναι εκείνα των μεταναστών που ξεμπαρκάρουν μες στο σκοτάδι της νύχτας στο λιμάνι της πόλης. Η αγωνία των μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα για να φύγουν στην Βόρεια Ευρώπη είναι το κλειδί του φιλμ.
Ο κινηματογραφιστής είχε πολύωρες συζητήσεις με τη συγγραφέα Ρέα Γαλανάκη στην Πάτρα, όπου είχαν στηθεί καταυλισμοί και καταστράφηκαν από την αστυνομία.
«Ο Θόδωρος δούλευε καιρό, είχε γράψει πάνω από εκατό βερσιόν του σεναρίου γιατί ήθελε ν’ αποτυπώσει πραγματικά τις συνέπειες της κρίσης στη χώρα», λέει ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης, που συνεργαζόταν μαζί του σε όλα του τα σενάρια από την δεκαετία του 1970. «Δεν επρόκειτο, φυσικά, να την απεικονίσει ρεαλιστικά ή κυριολεκτικά. Όπως πάντα, στην ταινία υπήρχαν περισσότερα επίπεδα αφήγησης και ανάγνωσης.
Σε ό,τι αφορά τους μετανάστες, ασχολιόταν με την απεργία των εργατών σ’ ένα εργοστάσιο και με ένα θίασο ηθοποιών που ήθελαν να ανεβάσουν την Όπερα της Πεντάρας των Μπρεχτ και Βάιλ που γράφτηκε στην καρδιά του οικονομικού και κοινωνικού πανικού της δεκαετίας του 1920 στη Γερμανία. Ήθελε να συνδέσει αφηγηματικά την αθλιότητα των ηρώων του έργου και των κατοίκων της Ελλάδας του σήμερα».
Στο άρθρο περιλαμβάνονται και οι απόψεις νεαρών σκηνοθετών για την ελληνική κρίση και την έξοδο του εγχώριου κινηματογράφου από τα «εσωτερικά προβλήματα» στην διεθνή αγορά.
