Meta–Xenakis Σύνολο Φεστιβάλ Ιονίων

Δευτέρα 3 Οκτωβρίου, αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος στις 20:30

26·09·2022 17:04

Newsroom

Το Σύνολο Φεστιβάλ Ιονίων, γνωστό για την αφοσίωσή του στην προβολή του διεθνούς και ελληνικού ρεπερτορίου της εποχής μας, παρουσιάζει την Δευτέρα 3 Οκτωβρίου στις 8:30 μ.μ. στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών μια συναυλία-αφιέρωμα στον Ιάννη Ξενάκη(1922-2001) στο πλαίσιο του Meta–Xenakis, της διεθνούς συνένωσης ιδρυμάτων και φορέων με στόχο τον εορτασμό της επετείου των100 χρόνων από τη γέννηση μεγάλου έλληνα συνθέτη και στοχαστή.

H συναυλία περιλαμβάνει ενδεικτικά έργα από διάφορες περιόδους του Ιάννη Ξενάκη. Στο πρώτο μέρος θα ακουστούν οι συνθέσεις Charisma (Χάρισμα) για κλαρινέτο και βιολοντσέλο (1971) και Tripli zyia (Τριπλή ζυγιά) για φωνή, φλάουτο και πιάνο (1952), που βρίσκονται σε διάλογο με έργα δημιουργών, τους οποίους ο ίδιος θεωρούσε σημαντικούς για την ανάπτυξη της σκέψης και της αισθητικής του, όπως ο Edgar Varèse [Εντγκάρ Βαρέζ] και ο Olivier Messiaen [Ολιβιέ Μεσσιάν], καθώς και συνθέσεις μαθητών, συνεργατών και συνεχιστών του. Οι μουσικοί του Συνόλου Φεστιβάλ Ιονίων θα ερμηνεύσουν ακόμη τα έργα: Hora Lunga (1994) από τη Σονάτα για βιόλα σόλο του György Ligeti [Γκυέργκυ Λίγκετι], Ohé για κλαρινέτο και βιολοντσέλο (1996) του Pascal Dusapin [Πασκάλ Ντυσαπέν] και Un grand sommeil noir (Ένας βαθύς μαύρος ύπνος) για φωνή και πιάνο (1906) σε ποίηση Paul Verlaine του Edgar Varèse. Τα έργα των Ligeti, Dusapin και Varèse παρουσιάζονται σε πρώτη πανελλήνια εκτέλεση. Στα φωνητικά έργα της συναυλίας συμπράττει η μεσόφωνος Αγγελική Καθαρίου. Λαμβάνουν μέρος οι μουσικοί: Ζαχαρίας Ταρπάγκος (φλάουτο), Σπύρος Τζέκος (κλαρινέτο), Αργυρώ Σειρά (βιολί), Ηλίας Σδούκος (βιόλα), Μαρίνα Κολοβού (βιολοντσέλο), Κωνσταντίνος Δεστούνης (πιάνο). Η καλλιτεχνική επιμέλεια είναι του Ανάργυρου Δενιόζου.

Στο δεύτερο μέρος της βραδιάς, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τη βράβευση των νικητών του διεθνούς διαγωνισμού σύνθεσης Rethinking: Xenakis της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών:

Κωνσταντίνος Χαλιάσας, Κάρμη (Α΄ βραβείο, απονομή: Πάνος Δημαράς, Πρόεδρος Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής)

Φανή Κοσώνα, Allila (Β΄ βραβείο, απονομή: Γιάννης Βακαρέλης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής Μεγάρου Μουσικής Αθηνών)

Κωνσταντίνος Αγουρίδης, Φως (Γ΄ βραβείο, απονομή: Ιωσήφ Παπαδάτος, Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών).

Στη συνέχεια, το Σύνολο Φεστιβάλ Ιονίων θα ερμηνεύσει τα έργα: Durations 1 (Διάρκειες 1) για άλτο φλάουτο, βιολί, βιολοντσέλο και πιάνο (1992) του Morton Feldman (α΄ πανελλήνια εκτέλεση), Paille in the wind (Άχυρο στον άνεμο) για βιολοντσέλο και πιάνο (1992) και Ιkhoor (Ιχώρ) για τρίο εγχόρδων (1978) του Ιάννη Ξενάκη και την ανέκδοτη σύνθεση του Olivier Messiaen Hymne des passereaux au lever du jour για σόλο κλαρινέτο (Ύμνος των σπουργιτιών στο ξημέρωμα, 1944).

Λίγα λόγια για το πρόγραμμα

Η μουσική εξέλιξη μοιάζει με σκυταλοδρομία: η σκυτάλη περνά από την έμπνευση στην πρωτοπορία, και η μουσική εξελίσσεται. Στις αρχές του 20ού αιώνα συνθέτες όπως ο Varèse και λίγο αργότερα ο Messiaen άρχισαν να απομακρύνονται συνειδητά από τον ρομαντισμό του παρελθόντος, αφήνοντας τη φαντασία τους ελεύθερη να δημιουργήσει νέες συνηχήσεις και ηχοχρώματα. Από αυτούς πήρε τη σκυτάλη ο Ιάννης Ξενάκης, αφήνοντας ανεξίτηλο το στίγμα του στην παγκόσμια μεταπολεμική μουσική. Και, ενώ η δική του διαδρομή ξεκίνησε από μια στροφή στην ελληνική μουσική παράδοση μέσα από τη διερεύνηση των σχέσεων μουσικής, αρχιτεκτονικής και μαθηματικών, σύντομα εκτοξεύθηκε σε αδιανόητα μονοπάτια, δαιδαλώδη αλλά και συναρπαστικά. Το ανήσυχο πνεύμα το πρωτοπόρου έλληνα συνθέτη βρίσκει άξιους συνεχιστές στον Γάλλο Pascal Dusapin και σε πολλούς νέους σύγχρονους δημιουργούς.

To Σύνολο Φεστιβάλ Ιονίων…

… είναι ένα ευέλικτο σύνολο δωματίου ειδικευμένο στις μουσικές πρωτοπορίες του 20ού και 21ου αιώνα, στο οποίο συμμετέχουν ερμηνευτές με συναυλιακή παρουσία στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τόσο ως σολίστ, όσο και ως κορυφαίοι ορχηστρικών συνόλων. Έχει συμπράξει, μεταξύ άλλων, με τους αρχιμουσικούς Νίκο Αθηναίο, Pierre-André Valade, Jagdish Mistry και Βασίλη Χριστόπουλο.

Άρχισε την καλλιτεχνική του πορεία ως Σύνολο Φεστιβάλ Παξών, σε μόνιμη συνεργασία με τη Διεθνή Ακαδημία του Ensemble Modern της Φρανκφούρτης (ΙΕΜΑ). Από το 2013, όταν μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα, όπου συνεργάστηκε με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, προετοιμάζει μέχρι και σήμερα συναυλίες, τις οποίες παρουσιάζει στην Ιόνιο Ακαδημία, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, στο Ίδρυμα Κακογιάννη (πανελλήνια πρώτη του έργου Le marteau sans maître του Pierre Boulez με σολίστ την Αγγελική Καθαρίου) και στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.

Από το 2013 έχει αναπτύξει στενή συνεργασία με το Ωδείο Αθηνών, μέσα από δράσεις όπως τα Αφιερώματα στον Pierre Boulez, τον Arnold Schönberg, τον Γιώργο Σισιλιάνο, αλλά και στην εποχή του Bauhaus, καθώς και μέσα από τη συμμετοχή του στις Ελληνικές Μουσικές Γιορτές.

Κατά τα ακαδημαϊκά έτη 2021-2022 και 2022-2023, σε συνεργασία με το Ωδείο Αθηνών και με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, με διοργάνωση της Πολιτιστικής Εταιρείας Προμηθέας, το Σύνολο Φεστιβάλ Ιονίων προσφέρει τα Σεμινάρια Ερμηνείας Σύγχρονης Μουσικής για τελειόφοιτους σπουδαστές και νέους επαγγελματίες μουσικούς.

«Xenakis³: Ο μουσικός, ο μαθηματικός, ο μηχανικός»

Βιβλία, παρτιτούρες, ηχογραφήσεις, χειρόγραφα και προγράμματα συναυλιών από τη συλλογή της Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη»

Έως τις 30 Νοεμβρίου διοργανώνεται στο Μέγαρο η έκθεση «Xenakis³: Ο μουσικός, ο μαθηματικός, ο μηχανικός», η οποία εντάσσεται στο Meta-Xenakis και πραγματοποιείται στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Παρουσιάζεται υλικό από τη συλλογή της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής. Εκτίθενται παρτιτούρες, βιβλία, άρθρα, βίντεο, ηχογραφήσεις, προγράμματα συναυλιών, φωτογραφίες και χειρόγραφα που δείχνουν το εύρος της έργου του πρωτοπόρου συνθέτη. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη. Επιμέλεια-σχεδιασμός: Gabriella Spanó.