Μια τρυφερή ιστορία για την αληθινή φιλία ανάμεσα σε ένα νεαρό αγόρι και έναν εξωγήινο αποτέλεσε μία από τις εμπορικότερες επιτυχίες όλων των εποχών ενώ στιγμάτισε τον κινηματογράφο της δεκαετίας του ’80 για πάντα.
Η ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ «Ε.Τ. Ο Εξωγήινος» βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 11 Ιουνίου του 1982 και έως το 1983 ανακηρύχθηκε ως το φιλμ με τις υψηλότερες εισπράξεις όλων των εποχών στην Αμερική, ξεπερνώντας το ρεκόρ της ταινίας «Ο Πόλεμος των Άστρων» και διατηρώντας τον τίτλο της μεγαλύτερης εισπρακτικής επιτυχίας όλων των εποχών για 11 χρόνια, αγγίζοντας εισπράξεις ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων! Ένα ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο για τα δεδομένα της εποχής.
Αξίζει να σημειωθεί, δε, ότι μέχρι και σήμερα βρίσκεται μεταξύ των υψηλότερων εισπράξεων όλων των εποχών (βάσει και του πληθωρισμού ανά εποχή) ακολουθώντας κλασικά, αριστουργήματα όπως τα «Όσα παίρνει ο άνεμος», «Πόλεμος των άστρων» και «Μελωδία της ευτυχίας». Αποσπώντας εξαιρετικά σχόλια από τους κριτικούς κινηματογράφου της εποχής, θεωρείται μία από τις καλύτερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας που έγιναν ποτέ.
Το αριστούργημα αυτό του Σπίλμπεργκ συνεχίζει μέχρι και σήμερα να «μιλάει» στις ψυχές και τις καρδιές όλων των θεατών (όσες φορές κι αν το παρακολουθήσουν), ανεξαρτήτου ηλικίας, αποδεικνύοντας την διαχρονική μαγεία του φιλμ.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός, μάλιστα, ότι σε έρευνα που διενεργήθηκε τον Αύγουστο του 2013 στη Βρετανία από τη Samsung, ο ΕΤ ψηφίστηκε ως «η αγαπημένη ταινία της παιδικής ηλικίας».
Πώς δημιουργήθηκε ο χαρακτήρας του Ε.Τ.
Ο θρυλικός εξωγήινος του Στίβεν Σπίλμπεργκ που σε δύο χρόνια θα «κλείσει» τα 40 (!), άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε ή φανταζόμαστε τους εξωγήινους, προβάλλοντας μια πιο φιλική και προσιτή εκδοχή τους, χωρίς απειλητικές διαθέσεις απέναντι στον άνθρωπο, απομακρύνοντας, έτσι, τις τρομακτικές και επιβλητικές φιγούρες του «Alien», της ταινίας του Ρίντλεϊ Σκοτ που προβλήθηκε στους κινηματογράφους το 1979.
Δεν θα μπορούσε, ωστόσο, να παρουσιαστεί με διαφορετικό τρόπο, καθώς πηγή έμπνευσης του Σπίλμπεργκ ήταν ο φανταστικός φίλος που είχε δημιουργήσει κατά τα παιδικά του χρόνια. Μια φιγούρα που μόνο φιλική και προσιτή θα μπορούσε να είναι για ένα μικρό παιδί που αναζητά διεξόδους διαφυγής από την όχι και τόσο ευχάριστη πραγματικότητα.
Όπως ο ίδιος έχει αποκαλύψει σε συνεντεύξεις του βίωσε δύσκολα παιδικά χρόνια με το διαζύγιο των γονιών του κατά την δεκαετία του 1960 να στοιχίζει ακριβά στην παιδική ψυχή του και να του δημιουργεί την ανάγκη να στραφεί κάπου για παρηγοριά.
Αυτό το κάπου δεν ήταν άλλο από τον φανταστικό, εξωγήινο φίλο του ο οποίος θα αντικαθιστούσε, ταυτόχρονα όπως ο Σπίλμπεργκ έχει αποκαλύψει, τον αδερφό που δεν θα αποκτούσε ποτέ αλλά και τον πατέρα που ένιωθε ότι θα έχανε λόγω του διαζυγίου. Άλλωστε και ο μικρός Έλιοτ βιώνει κάτι αντίστοιχο στην ταινία με τους γονείς του να έχουν μόλις χωρίσει. Από τότε πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70 που ο σκηνοθέτης βρισκόταν στα σκαριά μιας νέας ταινίας.
Αρχικά ο Σπίλμπεργκ είχε στο μυαλό του μία ταινία τρόμου και όχι ένα οικογενειακό δράμα επιστημονικής φαντασίας. Σύμφωνα με το σενάριο, η Γη γινόταν στόχος εξωγήινων οι οποίοι μπορούσαν να σκοτώσουν αγγίζοντας το θύμα τους με την άκρη των δακτύλων τους. Τελικά, ο Σπίλμπεργκ το μετάνιωσε και λίγο πριν αρχίσουν τα γυρίσματα, αποφάσισε να αλλάξει τελείως το σενάριο και να διηγηθεί την ιστορία ενός φιλικού και αξιαγάπητου εξωγήινου.
Έτσι, και με την βοήθεια της σεναριογράφου Melisa Mathison, γεννήθηκε η ιστορία του Ε.Τ., το όνομά του προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Extra Tessestial που σημαίνει εξωγήινος. Το μόνο κοινό χαρακτηριστικό με το πρώτο σενάριο ήταν το δάχτυλο του Ε.Τ. το οποίο δεν σκότωνε, αλλά γιάτρευε!
Η σχέση των Αϊνστάιν και Χέμινγουεϊ με τον Ε.Τ.
Επιθυμία του σκηνοθέτη ήταν η φιγούρα του Ε.Τ. να μην προκαλεί φόβο στους θεατές, κάτι που εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι το κατάφερε και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία. Έτσι, απευθυνόμενος στον Ιταλό Κάρλο Ραμπάλντι, ο οποίος είχε ήδη κάνει την διαφορά στον χώρο των οπτικών εφέ μέσα από τις ταινίες «Alien» και «King Kong», παρήγγειλε κατά κάποιο τρόπο το πορτραίτο του Ε.Τ. για την δημιουργία ενός πλάσματος που θα μπορούσε να λατρευτεί μόνο από την μητέρα του και ο λαιμός του οποίου θα ήταν δυσανάλογος με το σώμα του.
Στα επιπλέον χαρακτηριστικά που ήθελε ο σκηνοθέτης για τον πρωταγωνιστή της ταινίας ήταν τα μεγάλα μάτια -ο Ριμπάλντι τα εμπνεύστηκε από εκείνα της αγαπημένης του γάτας- στα οποία θα αντικατοπτριζόταν όλη η σοφία του Άλμπερτ Αϊνστάιν, η ανθρωπιά του ποιητή Καρλ Σάντμπερκγ και η δημιουργικότητα του Έρνεστ Χέμινγουεϊ.
Για την φωνή του συνδυάστηκε η φωνή της ηθοποιού Debra Winger με ήχους από διάφορα ζώα, όπως ρακούν και άλογα, ενώ το κοστούμι του Ε.Τ. –κατασκευασμένο από λάστιχο, πολυουρεθάνη, πλαστικό και μέταλλο, είχε δύο μηχανικά μέρη με τα οποία μπορούσε να κάνει 150 διαφορετικές κινήσεις– κατά την διάρκεια των γυρισμάτων το φορούσαν εναλλάξ δύο νάνοι. Σε ελάχιστες περιπτώσεις το φόρεσε ένα νεαρό αγόρι το οποίο γεννήθηκε χωρίς πόδια, ενώ πολύ λίγες ήταν και οι σκηνές που χρησιμοποιήθηκε μαριονέτα η οποία χειριζόταν από εννιά άτομα.
Ο προϋπολογισμός, οι υποψηφιότητες για Όσκαρ και η επίδραση της ταινίας στον ίδιο τον Σπίλμπεργκ
Με τα γυρίσματα της ταινίας να ξεκινούν το Σεπτέμβριο του 1981 και να ολοκληρώνονται τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου, οι σκηνές του γυρίστηκαν με χρονολογική σειρά –κάτι που δεν συμβαίνει με τις περισσότερες ταινίες– προκειμένου να διευκολύνει τις συναισθηματικές ερμηνείες των νεαρών ηθοποιών.
Με προϋπολογισμό 10.500.000 δολάρια και εισπράξεις ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων, η Columbia Pictures η οποία θα αναλάμβανε την παραγωγή, αλλά απέρριψε το σενάριο υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «μια κλαψιάρικη ταινία της Walt Disney» σίγουρα θα μετάνιωσε πολύ γι αυτήν της την απόφαση και το γεγονός ότι η Universal έλαβε όλα τα εύσημα, τελικά.
Η ταινία που έλαβε εννιά υποψηφιότητες για Όσκαρ (μεταξύ άλλων Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας) και κατάφερε να κερδίσει τα τέσσερα από αυτά (Μουσικής, Οπτικών Εφέ, Ήχου και Μοντάζ Ηχητικών Εφέ), είχε την μεγαλύτερη επίδραση πάνω στον ίδιο τον Σπίλμπεργκ στον πραγματικό κόσμο, καθώς, όπως ο ίδιος είχε αποκαλύψει, ήταν το μοναδικό φιλμ που τον έκανε να θέλει παιδιά.