Ο Γιάννης Μαυριτσάκης με το έργο του «Η επίκληση της γοητείας» – ένα μικρό σύνολο πνευστών και πέντε συναφή επεισόδια με φανερά και λανθάνοντα στοιχεία που τα συνδέει η επικράτηση του κακού – πάει μακρύτερα από το θέατρο.
Γράφει η Χαρά Κιούση
Στο πρώτο επεισόδιο στις παρυφές μιας πόλης, μια γυναίκα που αδημονεί για την επιστροφή τής κόρης της και σκέφτεται τον άρρωστο άντρα της ενώ μαζεύει χόρτα, συναντά έναν περαστικό.
Το αναπάντεχο δεν αργεί να συμβεί. Στο δεύτερο επεισόδιο σ’ ένα λεωφορείο ένας άντρας παρατηρεί ένα κορίτσι μ’ ένα σακίδιο στην πλάτη. Ενώ κρατιέται από μια χειρολαβή κοιτάζοντας την αντανάκλαση της μορφής της στο τζάμι, εκείνος σχεδιάζει πως θα την αποπλανήσει. Στο τρίτο επεισόδιο ένας σκύλος φύλακας δείχνει τα δόντια του στο κακό, που περιφέρεται σαν ιπτάμενο θηρίο, ενώ στο τέταρτο επεισόδιο ένας εκπαιδευτής στο σπίτι του πατέρα αναπτύσσει την εκπαιδευτική του μέθοδο, που στοχεύει στην εκμηδένισή του.
Τελευταίο επεισόδιο ένα κορίτσι που στα χέρια του κρατά μια κρυστάλλινη σφαίρα. Ενώ πρόσκαιρα προξενεί μια ελπίδα αντίστασης στη διαφθορά, τελικά εξοντώνεται από τα θέλγητρα του κακού.
Εδώ το θεατρικό κείμενο με τον παράδοξο «ηθικό του κώδικα» ερμηνεύεται ως πράξη αποτροπής και αποφυγής της μοχθηρίας, που σύμφωνα με τον Αριστοτέλη υπάρχει στον άνθρωπο από πρόθεση. Επικαλούμενοι το κακό, με την ενέργεια της επίδρασης του βάζουμε μέσα μας το επικληθέν και παγιδευόμαστε στην ακαταμάχητη γοητεία και στην αισθητική της ευχαρίστηση με τρόπο μυστηριώδη και υπερφυσικό. «Ως δια μαγείας» υποκύπτουμε στις εξωγενείς καταστροφικές δυνάμεις του, που ταλαιπωρούν και εξοντώνουν το εξασθενημένο καλό.
Δευτερογενείς κώδικες που παραμένουν στη μνήμη, ερμηνεύουν τους αλληγορικούς απορητικούς διαλόγους, που εναλλάσσονται με κοινότοπους και αντιστοιχούν στην απλή φυσική ζωή των χαρακτήρων. Με μια πορεία ζωής μέσα από φιλικά ή εχθρικά τοπία, όπου ο θάνατος είναι το υποχρεωτικό πέρασμα στον άλλο κόσμο.
Μετά από σκέψη πιστεύω πως ο συγγραφέας με το έργο του αυτό μας παραπέμπει στους Κυνικούς, που υποστήριζαν πως η Φιλοσοφία είναι καθαρά «κοσμική σοφία» και η Αρετή είναι αποτέλεσμα μιας «έμπρακτης» ηθικής άσκησης, εθισμού και αυτοελέγχου. Εξ’ άλλου πρέσβευαν πως «οι πόλεις χάνονται όταν δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τους κακούς από τους καλούς». Αδυναμία απειλητική που την διακρίνουμε στους χαρακτήρες της δραματουργίας, οι οποίοι δίχως να αναφέρονται στον κόσμο των αφηρημένων εννοιών αλλά ασχολούμενοι με καθημερινά απτά πράγματα, πέφτουν θύματα μιας στοχευμένης εκπαίδευσης.
Κατακτητές, εκπορθητές της βούλησης και του καλού που ισχύει για κάθε άνθρωπο, είναι οι δαίμονες του κακού, κυρίως άντρες. «Τα επιχειρήματά τους, παρότι εγκληματικά και αξιοκατάκριτα, δεν παύουν να είναι ανατρεπτικά και επαναστατικά».
Η Ρούλα Πατεράκη δημιουργεί σκηνοθετικά μια «ατμόσφαιρα θρίλερ και μυστηρίου η οποία συνήθως απουσιάζει από έργα ηθικής». Μεγάλες σιωπές, παγωμένη κίνηση προσώπων, σωματική ακινησία, ειρωνεία στο συναίσθημα δοσμένα με θεατρικό τρόπο εικονοποιούν την έλξη και την αμοιβαιότητα μεταξύ θύτη και θύματος.
Οι εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών συνέβαλαν ώστε η επίκληση στην πρόσληψη του έργου από το κοινό, να είναι αδιαπέραστη και άτρωτη. Ο σκηνικός χώρος γεμάτος κουρέλια – σκουπίδια ζωής δημιουργείται από τον μαλακό χαμηλό φωτισμό, ίδιο σε σκηνή και πλατεία.
Φωτίζοντας την «πολιτισμική μνήμη» και κάνοντας τον θεατή να δέχεται την δύσκολη αλλά πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση, σαν μια βιωμένη κατάσταση.
Ταυτότητα παράστασης
Συγγραφέας: Γιάννης Μαυριτσάκης
Σκηνοθεσία: Ρούλα Πατεράκη
Σκηνικά -κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Φωτιστικός σχεδιασμός: Γιάννης Δρακουλαράκος & Ρούλα Πατεράκη
Βοηθός σκηνοθέτη: Ευανθία Κουρμούλη
Βοηθός σκηνογράφου: Κωνσταντίνα Μαρδίκη, Ρίτα Λυτού
Φωτογραφίες: Σταύρος Χαμπάκης
Video trailer: Μιχαήλ Μαυρομούστακος
Επικοινωνία: Άρης Ασπρούλης
Οργάνωση Παραγωγής: Νίκος Ταμιωλάκης
Ερμηνεύουν: Ανδρέας Αντωνιάδης, Σπύρος Βάρελης, Αλέξης Διαμαντής, Θανάσης Δόβρης, Μαρία Ζορμπά, Ευανθία Κουρμούλη, Ελευθερία Κωνσταντοπούλου, Νίκος Μαυράκης, Κώστας Σερίφης, Τσιμάρας Τζανάτος. Το παιδί: Μαρίνα Σαΐνη.
Μικρό σύνολο πνευστών: Πόλυ Θάνου, Θάνος Χατζόπουλος
Το έργο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Μωβ Σκίουρος»
Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Θέατρο Ροές
Ιάκχου 16, Γκάζι
Στάση Μετρό Κεραμεικός | Τηλέφωνο 21 0347 4312
Μόνο για 5 παραστάσεις
30 – 31 Μαίου & 1 – 2 – 3 Ιουνίου
Ώρα έναρξης 21.15 – Τιμές εισιτηρίων 15 ευρώ & 10 ευρώ μειωμένο