Φρένο στην ανακάμπτουσα από την 10ετή κρίση και την πανδημία ελληνική αγορά αυτοκινήτου, έχει βάλει η έλλειψη ημιαγωγών που μαστίζει την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία. Εδώ και μήνες παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις στις παραδόσεις, όπως πριν περίπου τριάντα χρόνια όταν χρειαζόσουν «μέσον» για να παραλάβεις σε λογικό χρονικό διάστημα το νέο σου αυτοκίνητο.
Αιτία των καθυστερήσεων θεωρείται η παγκόσμια έλλειψη ημιαγωγών, που βαίνει αυξανόμενη, την ώρα που έγκυρες πηγές αναφέρουν ότι θα συνεχιστεί μέχρι το 2023. Οι ημιαγωγοί (γνωστοί και σαν τσιπάκια) είναι απαραίτητα εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά συστήματα των αυτοκινήτων (κάμερες, αισθητήρες, ABS, ESP, αυτόματα κιβώτια, κ.ά) που αποτελούν και το περίπου 40% του κόστους ενός αυτοκινήτου της εποχής μας. Επιπλέον, η αυξανόμενη παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε συνδυασμό με τις ολοένα και περισσότερες απαιτήσεις συνδεσιμότητας, αυξάνουν τις συνολικές ανάγκες ημιαγωγών για την κατασκευή των οχημάτων. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμα και ένα τσιπάκι ευτελούς αξίας αν λείπει από κάποιο σύστημα οχήματος, αυτό δεν μπορεί να προωθηθεί από την παραγωγή στο δίκτυο πωλήσεων.
Μια από τις αιτίες έλλειψης των ημιαγωγών είναι η ραγδαία αύξηση ζήτησης ηλεκτρονικών συσκευών (κυρίως φορητών υπολογιστών) στην διάρκεια της πανδημίας, όπως επίσης και οι υπολογιστές που χρησιμοποιούνται ευρύτατα για τις ραγδαία αυξανόμενες ψηφιακές συναλλαγές, μεγάλο μέρος των οποίων αφορούν την υποστήριξη του συνεχώς αναπτυσσόμενου δικτύου υποστήριξης κρυπτονομισμάτων (όπως το Bitcoin), για την οποία απαιτείται μεγάλη υπολογιστική ισχύς.
Βέβαια, το πρώτο χτύπημα δόθηκε από τον Covid 19 που επηρέασε βαθειά τις πωλήσεις αυτοκινήτων, των οποίων ο κύκλος μειώθηκε κατακόρυφα με αποτέλεσμα να κλείσουν πολλές εκθέσεις και κατά συνέπεια πολλές μονάδες παραγωγής των αυτοκινητοβιομηχανιών. Οι τελευταίες μείωσαν αισθητά τις παραγγελίες από τους προμηθευτές τους, ανάμεσα στους οποίους και οι κατασκευαστές ημιαγωγών.
Παράλληλα, η αύξηση χρήσης ημιαγωγών σε άλλους τομείς αυξήθηκε και οι εταιρίες παραγωγής των έδωσαν προτεραιότητα σε αυτούς, με αποτέλεσμα όταν οι αυτοκινητοβιομηχανίες επανήλθαν στην κανονικότητα της παραγωγής δεν είχαν προτεραιότητα από τις εταιρείες των ηλεκτρονικών που είχαν ήδη συνάψει άλλες –πιθανόν- πιο συμφέρουσες συμβάσεις.
Στην επιδείνωση της έλλειψης μαϊκροτσίπ «βοήθησε» και η πολιτική κυρώσεων σε κινεζικές εταιρείες κατασκευής ημιαγωγών της κυβέρνησης Τραμπ. Η έλλειψη έγινε ακόμα πιο έντονη όταν το Μάρτιο του 2021 μεγάλη φωτιά στο εργοστάσιο ημιαγωγών της Renesas Electronics στην Ιαπωνία, ανέστειλε τις εργασίες παραγωγής ημιαγωγών που εφοδίαζαν την ιαπωνική και όχι μόνο βιομηχανία.
Σχεδόν ένα χρόνο μετά, η τροφοδοσία των γραμμών παραγωγής αυτοκινήτων με ημιαγωγούς δεν συμβαδίζει με τις ανάγκες, με αποτέλεσμα να μεγαλώνουν οι χρόνοι αναμονής όσων έχουν παραγγείλει καινούριο όχημα.
Οι αισιόδοξες προβλέψεις θέλουν την κατάσταση να ομαλοποιείται μετά το καλοκαίρι του 2022, αλλά ακόμα και έτσι η κάλυψη των κενών θα αργήσει να υλοποιηθεί.
Σαν αποτέλεσμα, έχει αυξηθεί κάθετα η ζήτηση (και οι τιμές φυσικά) των σε καλή κατάσταση μεταχειρισμένων οχημάτων, αλλά και αυτά εξαντλήθηκαν εδώ και μήνες από την αγορά. Έτσι, κάποιοι μπαίνουν στην ανάγκη εισαγωγής μεταχειρισμένων κάθε λογής από την Ευρωπαϊκή αγορά, με το ρίσκο για τον ανειδίκευτο καταναλωτή να πολλαπλασιάζεται.
Λύση προς το παρόν δεν φαίνεται, παρά μόνο με την μέθοδο της υπομονής των καταναλωτών, αλλά και του σχολαστικού ελέγχου προκειμένου για την αγορά μεταχειρισμένου.
Πάντως, το «πάρε ότι βρίσκεται ετοιμοπαράδοτο» και μάλιστα σε εποχή όπου οι τιμές έχουν ανέβει πάνω από 10% (και θα ανέβουν κι άλλο), δεν είναι επιλογή που θα ωφελήσει τον καταναλωτή, τουλάχιστον όχι περισσότερο από τον έμπορο που ποντάροντας στο «άμεσα διαθέσιμο» προϊόν τρίβει τα χέρια του και αυγατίζει τα κέρδη του.