Η οικογένεια ενός 26χρονου γιατρού στην Ιαπωνία που αυτοκτόνησε πέρυσι, αφού εργάστηκε πάνω από 200 ώρες υπερωρίες σε έναν μόνο μήνα, ζήτησε αλλαγή των εξοντωτικών ωραρίων ανεργίας σε ένα έθνος που εδώ και καιρό μαστίζεται από την κουλτούρα της υπερεργασίας.
Ο Τακασίμα Σίνγκο εργαζόταν ως μόνιμος γιατρός σε νοσοκομείο στην Κόμπε όταν αυτοκτόνησε τον περασμένο Μάιο, σύμφωνα με το δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο NHK.
Σύμφωνα με τους δικηγόρους της οικογένειας, ο Τακασίμα είχε εργαστεί περισσότερες από 207 ώρες υπερωρίες τον μήνα πριν από το θάνατό του και δεν είχε πάρει άδεια για τρεις μήνες, ανέφερε η ίδια πηγή.
Το νοσοκομείο, Konan Medical Center, αρνήθηκε αυτές τις κατηγορίες σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη εβδομάδα. Όμως, τον Ιούνιο, το κυβερνητικό όργανο επιθεώρησης εργασίας έκρινε ότι ο θάνατός του σχετίζεται με τις υπερβολικές ώρες εργασίας ενώ υπογράμμιζε τις τεράστιες πιέσεις που ασκούνται στους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας.
Η Ιαπωνία έχει υιοθετήσει μια κουλτούρα υπερβολικής εργασίας, με τους εργαζόμενους να αναφέρουν ώρες τιμωρίας και υψηλή πίεση από τους προϊστάμενους τους, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας.
Αυτές οι συνθήκες στην εργασία έχουν προκαλέσει ένα φαινόμενο που ονομάζεται «karoshi» ή «θάνατος από υπερβολική εργασία» – το οποίο οδήγησε σε νομοθεσία που αποσκοπεί στην πρόληψη του θανάτου και των τραυματισμών από υπερβολικές ώρες εργασίας.
Σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη Παρασκευή, η οικογένεια του Τακασίμα περιέγραψε, έναν νεαρό άνδρα που οδηγήθηκε σε απόγνωση.
«Κανείς δεν θα τον βοηθούσε»
Πριν από την αυτοκτονία του, είπε η μητέρα του Γιούνκο Τακασίμα, ο γιατρός έλεγε ότι «ήταν πολύ δύσκολο» και ότι «κανείς δεν θα τον βοηθούσε», σύμφωνα με βίντεο που δημοσίευσαν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης της συνέντευξης Τύπου. «Κανείς δεν με προσέχει, μου έλεγε συνέχεια», είπε για το γιο της.
«Ο γιος μου δεν θα γίνει καλός γιατρός, ούτε θα μπορέσει να σώσει ασθενείς και να συνεισφέρει στην κοινωνία», πρόσθεσε. «Ωστόσο, ελπίζω ειλικρινά ότι το εργασιακό περιβάλλον για τους γιατρούς να βελτιωθεί ώστε κανείς άλλος να μην οδηγηθεί στην αυτοκτονία».
Ο αδερφός του Τακασίμα, είπε επίσης μιλώντας στη συνέντευξη Τύπου: «Ανεξάρτητα από το πώς βλέπουμε τις ώρες εργασίας του αδελφού μου, οι 200 ώρες (υπερωρίες) είναι ένας απίστευτος αριθμός και δεν νομίζω ότι το νοσοκομείο έχει κάνει σωστή διαχείριση των ωρών εργασίας».
Σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη εβδομάδα, το Ιατρικό Κέντρο Konan αρνήθηκε τις κατηγορίες. «Υπάρχουν πολλές φορές που (οι γιατροί) αφιερώνουν χρόνο μελετώντας μόνοι τους και κοιμούνται ανάλογα με τις φυσιολογικές τους ανάγκες», είπε εκπρόσωπος του Κέντρου. «Λόγω του πολύ υψηλού βαθμού ελευθερίας, δεν είναι δυνατός ο ακριβής προσδιορισμός των ωρών εργασίας». Το νοσοκομείο, δε, δηλώνει πως: «Δεν αναγνωρίζουμε αυτή την περίπτωση ως υπερωριακή εργασία και θα σταματήσουμε να σχολιάζουμε αυτό το θέμα».
Ορισμένες περιπτώσεις υπερκόπωσης έχουν γίνει πρωτοσέλιδα σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο όλα αυτά τα χρόνια. Για παράδειγμα, Ιάπωνες αξιωματούχοι κατέληξαν το 2017 στο συμπέρασμα ότι μια 31χρονη ρεπόρτερ, που πέθανε το 2013, είχε υποστεί καρδιακή ανεπάρκεια από τις πολλές ώρες στη δουλειά. Είχε δουλέψει 159 ώρες υπερωρίες τον μήνα πριν από το θάνατό της, σύμφωνα με το NHK.
Το πρόβλημα είναι οξύ ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας. Μια μελέτη του 2016 διαπίστωσε ότι περισσότεροι από το ένα τέταρτο των νοσοκομειακών γιατρών πλήρους απασχόλησης εργάζονται έως και 60 ώρες την εβδομάδα, ενώ το 5% εργάζεται έως και 90 ώρες και το 2,3% εργάζεται έως και 100 ώρες.
Μια άλλη έκθεση, που δημοσιεύθηκε φέτος από την Ένωση Ιατρικών Κολλεγίων της Ιαπωνίας , διαπίστωσε ότι περισσότερο από το 34% των γιατρών είναι επιλέξιμοι για «ειδικό επίπεδο υπερωριών που υπερβαίνει το ανώτατο όριο των 960 ωρών ετησίως».
Οι μεταρρυθμίσεις στην εργατική νομοθεσία και τους κανονισμούς για τις υπερωρίες το 2018 έχουν σημειώσει μικρή πρόοδο, με την κυβέρνηση να αναφέρει πέρυσι ότι ο μέσος όρος των ετήσιων ωρών εργασίας ανά εργαζόμενο «μειώνεται σταδιακά». Ωστόσο, αν και ο αριθμός των πραγματικών ωρών εργασίας μειώνεται, οι ώρες υπερωρίας ανεβαίνουν με την πάροδο των ετών, πρόσθεσε.