Να διαχειριστούν τις συνέπειες της διαρροής δεκάδων απορρήτων εγγράφων προσπαθούν οι υπηρεσίες ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών, συνέπειες που αφορούν τόσο τη λειτουργία των κυβερνητικών υπηρεσιών όσο και τις σχέσεις της Ουάσινγκτον με άλλες χώρες. Παράλληλα, αναζητείται το κίνητρο πίσω από τη διαρροή των ευαίσθητων πληροφοριών.
Έγγραφα εμφανίσθηκαν από τον Μάρτιο σε ιστοσελίδες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με πληροφορίες για τις στρατιωτικές αδυναμίες της Ουκρανίας ή πληροφορίες σχετικά με συμμάχους των ΗΠΑ όπως το Ισραήλ, η Νότια Κορέα και η Τουρκία. Το δημοσιευμένο υλικό δεν είχε κάνει μεγάλη αίσθηση, μέχρι τη δημοσίευση σχετικού άρθρου στους New York Times, την περασμένη Παρασκευή.
Τώρα, ήδη το θέμα έχει μεταβιβασθεί από το Πεντάγωνο στο υπουργείο Δικαιοσύνης και διεξάγεται δικαστική έρευνα για τη διαρροή των εγγράφων.
Σύμφωνα με δύο αξιωματούχους του αμερικανικού Πενταγώνου, που δεν κατονομάζονται, ένα από τα θέματα που εξετάζει το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, είναι οι διαδικασίες που διέπουν το εύρος της κλίμακας κοινοποίησης των απόρρητων πληροφοριών, τόσο εντός των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, όσο και εκτός των ΗΠΑ προς συμμαχικές κυβερνήσεις.
Οι δύο αξιωματούχοι σημειώνουν ότι αν και οι διαρροές είναι άκρως ανησυχητικές, πολλά από τα απόρρητα έγγραφα δεν αφορούν παρά μόνο στιγμιαία απεικόνιση που αναφέρεται σε συγκεκριμένα χρονικά σημεία τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο και δεν αφορούν μελλοντικές επιχειρήσεις.
Αν και το περιστατικό αφορά τη σημαντικότερη διαρροή απόρρητων πληροφοριών εδώ και δεκαετίες, δε φθάνει σε κλίμακα τα 700.000 έγγραφα, βίντεο και διπλωματικά τηλεγραφήματα που ξεχύθηκαν στην ιστοσελίδα του WikiLeaks το 2013.
Η δημιουργία σύγχυσης και καχυποψίας στο δυτικό στρατόπεδο θα μπορούσε να είναι το κίνητρο
Οι ερευνητές του Πενταγώνου προσπαθούν να προσδιορίσουν ποιος θα είχε κίνητρο για να διασπείρει τέτοιες πληροφορίες, είτε είναι αυθεντικές είτε όχι. Αμερικανοί αξιωματούχοι διαπίστωσαν, για παράδειγμα, ότι ορισμένες εκτιμήσεις για τις ουκρανικές απώλειες στο πεδίο της μάχης έχουν τροποποιηθεί, έτσι ώστε να υποβαθμιστούν οι απώλειες της ρωσικής πλευράς.
Ο Ντάνιελ Χόφμαν, πρώην πράκτορας της CIA, δηλώνει ότι με δεδομένες προηγούμενες ενέργειες των μυστικών υπηρεσιών της Μόσχας, είναι «πάρα πολύ πιθανό» Ρώσοι πράκτορες να πόσταραν τα έγγραφα που αφορούν την Ουκρανία στο πλαίσιο μίας επιχείρησης παραπληροφόρησης.
Τέτοιες επιχειρήσεις έχουν ως στόχο τη δημιουργία σύγχυσης ή διχόνοιας μεταξύ των αντιπάλων της Ρωσίας και αποτελούν «κλασική» πρακτική των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών που προκαλούν διαρροές αυθεντικών απορρήτων εγγράφων στα οποία έχουν προσθέσει ψευδείς πληροφορίες. Σκοπός τους, λέει ο Ντάνιελ Χόφμαν, να βάλουν σφήνα ανάμεσα στην Ουκρανία και τις ΗΠΑ, τον μεγάλο προμηθευτή όπλων του Κιέβου.
Ορισμένοι ειδικοί επί θεμάτων εθνικής ασφαλείας και αμερικανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι ο υπεύθυνος μπορεί να είναι Αμερικανός, δεδομένου του εύρους των θεμάτων που καλύπτουν τα έγγραφα, αλλά «δεν αποκλείουν» τον ρωσικό παράγοντα.
Σύμμαχοι
Οι διαρροές έχουν ήδη προκαλέσει αντιδράσεις μεταξύ των συμμάχων των ΗΠΑ.
Σε χθεσινή ανακοίνωση, το γραφείο του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε «ψευδές και στερούμενο οποιασδήποτε βάσης» το έγγραφο που εκτιμά ότι οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, η Μοσάντ, ενθάρρυναν τις πρόσφατες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά του σχεδίου του Νετανιάχου να εισαγάγει τη δικαστική μεταρρύθμιση.
Αξιωματούχος της Νότιας Κορέας δήλωσε χθες ότι η Σεούλ γνωρίζει τις πληροφορίες περί διαρροής εγγράφων και σχεδιάζει να συζητήσει τα «θέματα που έχουν προκύψει» με την Ουάσινγκτον.
Ένα από τα έγγραφα με την ένδειξη «Top Secret» δίνει πληροφορίες για εσωτερικές συζητήσεις μεταξύ αξιωματούχων της Νότιας Κορέας σχετικά με τις αμερικανικές πιέσεις επί της Σεούλ για να προμηθεύσει με όπλα την Ουκρανία και σχετικά με την πολιτική της Νότιας Κορέας να μην ανταποκριθεί στις αμερικανικές πιέσεις.
Άλλο έγγραφο, επίσης με ένδειξη «Top Secret» περιλαμβάνει στοιχεία για συνάντηση Ρώσων ιδιωτών μεσαζόντων με τουρκικές «επαφές» για την αγορά όπλων από την Άγκυρα. Ορισμένες από τις πλέον απόρρητες πληροφορίες έχουν σχέση με τις στρατιωτικές ικανότητες της Ουκρανίας και τις ελλείψεις της.
Είναι σύνηθες για τις ΗΠΑ και άλλες χώρες να κατασκοπεύουν τους συμμάχους τους, αλλά η δημόσια έκθεση του γεγονότος φέρνει σε άβολη θέση τις κυβερνήσεις των συμμαχικών αυτών χωρών. «Θα χρειασθεί κάποιος χρόνος για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με τους συμμάχους μας», δήλωσε ένας από τους Αμερικανούς αξιωματούχους που μίλησαν στο Reuters.
Ωστόσο, ο Μάικλ Μαλρόνεϊ, πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου, υποβαθμίζει τις συνέπειες της διαρροής. «Είναι φυσικά ενοχλητικό όταν αυτές οι ενέργειες αποκαλύπτονται δημόσια. Μπορεί να προκαλέσουν βραχυπρόθεσμα προβλήματα στη σχέση, αλλά πιστεύω ότι μακροπρόθεσμα τα κοινά συμφέροντα μεταξύ των χωρών θα υπερισχύσουν».
Το Κίεβο αλλάζει τα σχέδιά του μετά τη διαρροή των εγγράφων
Η Ουκρανία υποχρεώθηκε να τροποποιήσει κάποια από τα στρατιωτικά σχέδιά της πριν από μια πολυαναμενόμενη αντεπίθεσή της, εξαιτίας της διαρροής των διαβαθμισμένων αμερικανικών εγγράφων, μετέδωσε σήμερα το CNN, επικαλούμενο πηγή προσκείμενη στον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ, Ουκρανοί αξιωματούχοι είχαν δηλώσει την Παρασκευή στο Reuters πως τα έγγραφα, που φέρεται να διέρρευσαν, περιέχουν πλαστές πληροφορίες και μοιάζουν με ρωσική εκστρατεία παραπληροφόρησης.
Το Reuters επισημαίνει πως δεν έχει επιβεβαιώσει από ανεξάρτητη πηγή την αυθεντικότητα των εγγράφων.
Ερωτηθείς για το ρεπορτάζ του CNN, ο προεδρικός σύμβουλος Μιχαΐλο Ποντολιάκ δήλωσε πως τα στρατηγικά σχέδια της Ουκρανίας παραμένουν τα ίδια, όμως τα πιο συγκεκριμένα τακτικά σχέδια υπόκεινται πάντα σε αλλαγές. «Υπάρχουν στρατηγικοί στόχοι – παραμένουν αμετάβλητοι», δήλωσε στο Reuters. «Όμως επιχειρησιακά και τακτικά σενάρια βελτιώνονται διαρκώς, με βάση την εκτίμηση της κατάστασης στο πεδίο της μάχης, την προμήθεια πόρων, τα δεδομένα των υπηρεσιών πληροφοριών για τους πόρους του εχθρού κλπ.», δήλωσε.
«Αυτή τη στιγμή είναι αδύνατο να επανεκτιμηθούν σχέδια, επειδή τώρα γίνεται η επεξεργασία τους», πρόσθεσε.
Ο Ολέξιι Ντανίλοφ, γραμματέας του ουκρανικού Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και Άμυνας, δήλωσε στο Reuters: «Εργαζόμαστε πάνω στα σχέδιά μας… Η γνώμη ανθρώπων που δεν έχουν καμιά σχέση μ’ αυτό δε μας ενδιαφέρει… Ο κύκλος των προσώπων που διαθέτουν πληροφορίες είναι εξαιρετικά περιορισμένος».
Μερικοί εμπειρογνώμονες είπαν πως η πηγή της διαρροής μπορεί να είναι αμερικανική.
«Επικεντρωνόμαστε τώρα στο σενάριο να πρόκειται για διαρροή από τις ΗΠΑ, καθώς πολλά από τα έγγραφα βρίσκονταν μόνο στα χέρια των ΗΠΑ», δήλωσε σε συνέντευξή του στο Reuters ο Μάικλ Μαλρόι, πρώην ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου.
