Ένα ψήφισμα στο οποίο χαρακτηρίζει «γενοκτονία» τη μαζική δολοφονία έως και 1,5 εκατ. Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους πριν από έναν αιώνα ενέκρινε σήμερα, με συντριπτική πλειοψηφία, το γερμανικό κοινοβούλιο, διακινδυνεύοντας μία διπλωματική ρήξη με την Άγκυρα.
Το ψήφισμα αποτελεί μία σημαντική αλλαγή στάσης της Γερμανίας, που είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και όπου ζει ένα μεγάλο μέρος της τουρκικής διασποράς.
Ο όρος γενοκτονία διαθέτει επίσης μία ιδιαίτερη απήχηση στη Γερμανία, που προσπαθεί να συμβιβαστεί με την ευθύνη της για τη δολοφονία έξι εκατομμυρίων Εβραίων στο Ολοκαύτωμα.
Στην κοινοβουλευτική σύνοδο για την 100ή επέτειο από την έναρξη των σφαγών, όλες οι κοινοβουλευτικές ομάδας στη Bundestag υποστήριξαν το ψήφισμα. Η ψηφοφορία θεωρείται πιθανόν να προκαλέσει την οργή του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα η Τουρκία δήλωσε πως ένα παρόμοιο ψήφισμα, το οποίο εγκρίθηκε από το αυστριακό κοινοβούλιο, θα έχει «μόνιμα, αρνητικά αποτελέσματα» στις σχέσεις της με τη Βιένη.
«Αυτό που συνέβη εν τω μέσω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στα μάτια του κόσμου ήταν γενοκτονία», είπε κατά την έναρξη της συζήτησης ο πρόεδρος της Bundestag, Νόρμπερτ Λάμερτ.
Η Τουρκία αρνείται πως η σφαγή των Αρμενίων, σε μία εποχή που τα οθωμανικά στρατεύματα πολεμούσαν εναντίον των ρωσικών δυνάμεων στα ανατολικά της αυτοκρατορίας, συνιστά γενοκτονία. Ισχυρίζεται πως δεν υπήρξε οργανωμένη εκστρατεία για την εξόντωση των Αρμενίων και ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξη τέτοιων εντολών από τις οθωμανικές αρχές.
Ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ χρησιμοποίησε επίσης τη λέξη γενοκτονία σε μία ομιλία του χθες.
Ο Γκάουκ, πρώην πάστορας από την (πρώην) Ανατολική Γερμανία, ο οποίος έχει την τάση να αψηφά τις συμβάσεις, άφησε επίσης να εννοηθεί ότι και η ίδια η Γερμανία μπορεί να φέρει ένα μέρος της ευθύνης λόγω των ενεργειών της κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ο μεγάλος αρμενικός πληθυσμός της οποίας άνθιζε επί δεκαετίες, ήταν σύμμαχος της Γερμανίας του Κάιζερ Γουλιέλμου κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η αποφασιστικότητα του Γκάουκ να χρησιμοποιήσει τον αμφιλεγόμενο όρο ώθησε μέλη του κοινοβουλίου να ξεπεράσουν τη μακρά αντίσταση της κυβέρνησης της Άγκελα Μέρκελ, η οποία μέχρι την περασμένη Δευτέρα είχε αρνηθεί σθεναρά να χρησιμοποιήσει τον όρο αυτό.
Πολιτικοί αναλυτές έχουν αποδώσει τη μέχρι πρότινος απροθυμία της Γερμανίας να χρησιμοποιήσει τον όρο γενοκτονία, στον φόβο της ότι θα ενοχληθεί η Τουρκία και τα 3,5 εκατομμύρια των Γερμανών τουρκικής καταγωγής και των Τούρκων που ζουν στη Γερμανία.
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες στη Γερμανία ότι οι σφαγές που διέπραξαν γερμανικά στρατεύματα το 1904 και το 1905 στη σημερινή Ναμίμπια θα μπορούσαν επίσης να αποκληθούν γενοκτονία οδηγώντας σε αιτήματα για επανορθώσεις.
Οι περισσότεροι δυτικοί ακαδημαϊκοί αναφέρονται στις μαζικές δολοφονίες των Αρμενίων ως γενοκτονία. Ο πάπας Φραγκίσκος έχει επίσης χρησιμοποιήσει τον όρο και η Τουρκία τον κατηγόρησε ότι εξωθεί σε μίσος.
