Τι συνέβη στην «επανεκκίνηση» που είχε προτείνει το 2009 η Χίλαρι Κλίντον στη Ρωσία ως ένδειξη μιας νέας εποχής; Όχι σπουδαία πράγματα, αν κρίνουμε από την ψυχρότητα των σχέσεων μεταξύ Μόσχας και μιας Δύσης που ακόμη δεν ξέρει ποια στάση να τηρήσει απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδουν τη σύγκρουση στην Ουκρανία και τους 5.100 νεκρούς μέσα σε εννέα μήνες, σε μια νέα εκδοχή ρωσικού ιμπεριαλισμού που εγείρει φόβους σε ορισμένους για γενικευμένη ανάφλεξη στη χώρα αυτή που βρίσκεται στο σημείο ένωσης της Ρωσίας και της υπόλοιπης Ευρώπης.
Η Ουάσινγκτον και οι σύμμαχοί της κατηγορούν τη Μόσχα για αναζωπύρωση της σύγκρουσης στην Ουκρανία με τον εξοπλισμό και την υποστήριξη των φιλορώσων αυτονομιστών. Η εύρεση ενός κοινού τόπου συνεννόησης και ενός τρόπου λειτουργίας με τη μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο είναι μια πρόκληση.
Και η πρόκληση είναι τόσο μεγάλη, προειδοποίησε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Χένρι Κίσινγκερ την περασμένη εβδομάδα, που οι ΗΠΑ πρέπει να αφήσουν στη Ρωσία τη δυνατότητα να βρει τη θέση της «με την πάροδο του χρόνου» στους κόλπους της διεθνούς κοινότητας «όπου καλείται να παίξει καθοριστικό ρόλο».
Καθώς, σε έναν πολυπολικό κόσμο, η Μόσχα παραμένει βασικός παίκτης και διατηρεί προνομιακές σχέσεις τόσο με τη Μέση Ανατολή όσο και με ορισμένες χώρες με αναδυόμενη οικονομία της Λατινικής Αμερικής.
«Για ορισμένους, είμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής που την αποκαλούν ‘μετά’ μεταψυχροπολεμική», δήλωσε την Παρασκευή ο σλοβάκος αντιπρόεδρος Μίροσλαβ Λάιτσακ στο κέντρο έρευνας Atlantic Council στην Ουάσινγκτον. Είναι επομένως ουσιαστικό να αναρωτηθούμε «γι αυτή τη νέα εποχή, για τη θέση της Ρωσίας και τη δική μας σε αυτή τη νέα εποχή και, κυρίως, για το τι θα κάνουμε για να τα καταφέρουμε».
Επί του παρόντος, η Δύση έχει επιβάλει τις οικονομικές κυρώσεις, ελπίζοντας, αναμφίβολα, ότι η βουτιά του ρουβλίου και η φυγή κεφαλαίων θα τροφοδοτήσουν τη δυσαρέσκεια προς την κυβέρνηση.
«Στις οικογενειακές συζητήσεις σε ολόκληρη τη Ρωσία οι άνθρωποι αναρωτιούνται για μια ακόμη φορά γιατί η (ρωσική) κυβέρνηση προτιμά τις περιπέτειες στο εξωτερικό από την ευημερία και την ποιότητα ζωής των πολιτών της», δήλωσε πρόσφατα η υφυπουργός Εξωτερικών Υποθέσεων των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ.
Ωστόσο, υποστηρίζει η Φιόνα Χιλ, διευθύντρια για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη στο κέντρο έρευνας Brookings, η Δύση κάνει λάθος αν νομίζει ότι περιμένοντας στωικά οι κυρώσεις να έχουν οποιαδήποτε συνέπεια, είναι η κατάλληλη στρατηγική. Μεταξύ Μόσχας και Δύσης “παρακολουθούμε το παιχνίδι της βρεγμένης κότας, ούτε περισσότερο, ούτε λιγότερο. Και ο Πούτιν δεν θα υποχωρήσει. Το πραγματικό δίλημμα είναι να τερματιστεί η σύγκρουση στην Ουκρανία, αποφεύγοντας την εμπλοκή σε μια όλο και πιο συγκρουσιακή σχέση με τον Πούτιν”, τονίζει.
Ωστόσο, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, σε ένα προπαρασκευαστικό έγγραφο που “διέρρευσε” στον Τύπο, εξηγούσε πριν από περίπου δέκα ημέρες ότι το θέμα της Κριμαίας θα πρέπει να παραμεριστεί, ώστε να εξεταστεί η μορφή που πρέπει να λάβει ο διάλογος με τη Μόσχα.
«Η πολιτική μας της μη αναγνώρισης της προσάρτησης της Κριμαίας είναι εδώ για να μείνει. Εμείς δεν ξεχνάμε, σε καμιά περίπτωση», δήλωσε στη διάρκεια επίσκεψής της στην Ουάσινγκτον στα τέλη Ιανουαρίου. Ωστόσο παραδέχτηκε ότι «θα ήταν αφελές να πιστεύουμε ότι η Ρωσία θα εξαφανιστεί απλά από το προσκήνιο».
«Η Ρωσία είναι γείτονάς μας, γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα στη γεωγραφία. Πως να συμπεριφερθούμε τώρα σε αυτόν το γείτονα, ενώ έχουμε μια σύγκρουση και πως θα συμπεριφερθούμε σε δύο, πέντε, δέκα χρόνια», υποστήριξε η Μογκερίνι.
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι αναμένεται να συναντηθεί με τον ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια στο Μόναχο το προσεχές Σαββατοκύριακο, έπειτα από έναν σταθμό στο Κίεβο την Πέμπτη.
Εντούτοις, ένδειξη της έντασης μεταξύ των δύο ανδρών, η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζένιφερ Πσάκι διέψευσε δημοσίευμα της ρωσικής εφημερίδας Kommersant που έκανε λόγο για μετάβαση του Κέρι στη Ρωσία πριν από την επίσκεψή του στο Κίεβο.