Πήραν τα δίκρανα, τα φτυάρια και τις αξίνες και έφυγαν στα βουνά για να βοηθήσουν τους εξαντλημένους πυροσβέστες να βρουν τον δρόμο τους μέσα σε αυτές τις δύσκολες ζώνες όπου μαίνεται η μάχη κατά των πυρκαγιών στην Τουρκία.
Οι κάτοικοι των κυματιστών λόφων και των πευκόφυτων δασών κοντά στις τουρκικές ακτές της Μεσογείου έγιναν οι αφανείς ήρωες μιας χώρας που δοκιμάζεται από ορισμένες από τις πιο καταστροφικές πυρκαγιές στη ιστορία της.
«Βλέπετε αυτή τη μικρή φωτιά εκεί πέρα; Θα επέμβουμε για να πάμε να τη σβήσουμε αμέσως», λέει με υπερηφάνεια ο Μεχμέτ Γεσίμογλου, ένας 50χρονος καταστηματάρχης σε ένα χωριό της περιοχής Μούγλα (νοτιοδυτική Τουρκία), δείχνοντας με το δάκτυλο μια ανησυχητική εστία με κόκκινες και πορτοκαλί φλόγες. «Αν δεν το κάνουμε, θα μεγαλώσει και στη συνέχεια θα χρειαστούν ελικόπτερα και αεροπλάνα».
Οι Τούρκοι παρακολουθούν με τρόμο την καταστροφή που προκαλούν οι πυρκαγιές σε εδάφη που είναι από τα πιο γόνιμα της χώρας. Αυτοί οι αγροί κι αυτά τα λιβάδια, που έγιναν στάχτη, έδιναν ψωμί σε γεωργούς και κτηνοτρόφους.
Τουλάχιστον οκτώ άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και δεκάδες χωριά εκκενώθηκαν. Από τα υπάρχοντά τους, οι κάτοικοι ξέρουν ότι ελάχιστα μπορούν να τα ξαναβρούν μετά το πέρασμα της πύρινης λαίλαπας.
Οι διανομές νερού και τροφίμων πλημμύρισαν από όλη τη χώρα, σε σημείο που οι τοπικές αρχές αναγκάστηκαν να ζητήσουν από τους Τούρκους να σταματήσουν να φέρνουν πράγματα: απλώς δεν υπήρχε χώρος για να αποθηκευτούν όλα αυτά.
Αντί να κατεβάσουν τα χέρια, πολλοί χωρικοί προτίμησαν να πάνε στο μέτωπο της πυρκαγιάς.
«Κανείς ποτέ δεν ξέρει, αν δεν δοκιμάσει», λέει ο Τανζέρ Μπουλούτ, ένας άλλος χωρικός 30 ετών, ο οποίος κατευθύνεται προς ένα σύννεφο καπνού που σκεπάζει τον ορίζοντα.
«Προσπαθούμε πάνω απ΄όλα να είμαστε λογικοί. Βλέπουμε πού πάνε οι φλόγες και προσπαθούμε να πάμε εκεί πριν φθάσουν. Κάνουμε ό,τι μπορούμε, αν και δεν είμαστε επαγγελματίες», εξηγεί.
Γνώση του εδάφους
Ορισμένοι κάτοικοι καθοδηγούν τους πυροσβέστες, δείχνοντάς τους ποια κατεύθυνση να πάρουν και βοηθώντας τους να βρουν τον δρόμο τους μέσα από ελικοειδείς δρόμους, που χάνονται συχνά μέσα στον καπνό της ημέρες, και φωτίζονται από τις φλόγες τη νύχτα.
Ένας άνδρας στέκεται στην άκρη του δρόμου, φωτίζοντας ένα μονοπάτι με μια λάμπα που έχει προσαρμόσει στο κράνος του, καθοδηγώντας με μια γκλίτσα τα οχήματα των πυροσβεστών.
Άλλο χωρικοί βοηθούν τους πυροσβέστες να ξετυλίξουν τις βαριές μάνικες στους ώμους τους μέχρι τις φλόγες.
«Ήταν πολύ απόκρημνα για να περάσει μια μπουλντόζα, αλλά τους έδειξα ένα διαβατό μονοπάτι για να φτάσουν χωρίς πρόβλημα στην κορυφή», διηγείται ο Χαγιατί Ζορλού, 55 ετών, δήμαρχος ενός χωριού της περιοχής Μούγλα, που είναι γνωστή για τα τουριστικά παραθαλάσσια συγκροτήματά της.
«Είναι επειδή ξέρω το έδαφος και είμαι ο μόνος εδώ. Δεν υπάρχει άλλος αξιωματούχος από τον δήμαρχο», προσθέτει.
Ο Χακάν Καραμπουλούτ, επικεφαλής ενός αποσπάσματος της πυροσβεστικής της Κωνσταντινούπολης που στάλθηκε στην περιοχή, δεν θυμάται πια πόσες φορές οι κάτοικοι προσέφεραν τη βοήθειά τους.
«Πρώτον, είναι οι οδηγοί μας. Δεύτερον, μας δείχνουν πού να ανεφοδιαστούμε σε νερό. Τρίτον, μας λένε πού είναι οι φωτιές. Τέταρτον, αναλαμβάνουν την τροφοδοσία, είτε πρόκειται για ένα γεύμα ή για νερά και αναψυκτικά. Και, πέμπτον, μας βοηθάνε να ξετυλίξουμε τις πυροσβεστικές μάνικες», εξηγεί.
Και υπάρχουν κι άλλα, υπογραμμίζει: «Υπάρχουν νέοι εδώ που είναι κυνηγοί και έχουν άριστη γνώση του εδάφους. Όταν συναντώ κάποιον από αυτούς και τον εμπιστεύομαι ότι γνωρίζει τον τόπο, δεν τον αφήνω».