Σημαντικά έργα για την εικονογραφία της γέννησης του Χριστού παρουσιάζει η πρώτη διεθνής περιοδική έκθεση της Λεβεντείου Πινακοθήκης, με θέμα «Ιστορίες της Γέννησης», που άνοιξε στη Λευκωσία και θα διαρκέσει μέχρι τις 2 Μαρτίου 2015.
Η έκθεση, σύμφωνα με τη διευθύντρια της Πινακοθήκης Λουκία Χατζηγαβριήλ, καλεί το κοινό σε ένα ταξίδι από τη βυζαντινή παράδοση και την τέχνη του δυτικού Μεσαίωνα έως τον 17ο αιώνα, αλλά και αργότερα, στον απόηχο του Μπαρόκ, μέχρι τις εσωτερικές αναζητήσεις του 19ου και 20ού αιώνα, προβάλλοντας νέες θεωρήσεις μέσα από την προσωπική ματιά των δημιουργών.
Την έκθεση εγκαινίασε ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος, παρουσία του προέδρου του Ιδρύματος «Αναστάσιος Γ. Λεβέντης», Αναστάσιου Π. Λεβέντη.
Στη ομιλία του, ο κ. Χρυσόστομος τόνισε ότι η εικαστική έκφραση του ιστορικού γεγονότος της Γέννησης του Χριστού, αποτυπώνει με χρώματα, το ουσιαστικό νόημα της Γέννησης για τον άνθρωπο κάθε εποχής, όπως λιτά, αλλά και με βαθιά σοφία το διατύπωσε ο Μέγας Αθανάσιος: «αυτός γαρ -ο Θεός- ενηνθρώπισεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν».
Σημείωσε, επίσης, ότι από την πλευρά της Ορθόδοξης εικονογραφίας, η οποία τοποθετεί την Κύπρο με έντονα γράμματα στον παγκόσμιο πολιτιστικό χάρτη, οι σωζόμενες εικόνες, κάποιες από τις οποίες φιλοξενεί και η έκθεση, συνιστούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό. Διότι, «από τη μια αποτελούν τεκμήριο της βαθύτατης ευσέβειας των προγόνων μας και από την άλλη φανερώνουν και διαιωνίζουν την έμπρακτη εκδήλωση της εσωτερικής βίωσης του μυστηρίου της θείας ενανθρώπησης από τους επώνυμους, ή ανώνυμους αγιογράφους».
Εξάλλου, χαρακτήρισε τη Λεβέντειο Πινακοθήκη «εγκαλλώπισμα όχι μόνο στα πολιτιστικά δρώμενα του κυπριακού λαού, αλλά και ολόκληρου του ελληνισμού».
Στην έκθεση συμμετέχουν τα ακόλουθα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές από την Κύπρο και το εξωτερικό: Αρχιεπισκοπή Κύπρου, υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, Ίδρυμα αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’, Μητρόπολη Λεμεσού, Εκκλησία Παναγίας Ελεούσας Αγρού, Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο, Μουσείο Τεχνών Ζαμπέλα, Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Μουσείο Μπενάκη, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ashmolean Museum, Bijbels Museum, Musée des Augustins, Museum of the Order of St John, Συλλογή Αλέξη Τσιελεπή, Συλλογή Πίττα. Τον γενικό συντονισμό της έκθεσης είχαν η Λουκία Χατζηγαβριήλ και η Δήμητρα Θεοδότου και την επιμέλειά της η Μυρτώ Χατζάκη και η Λουκία Χατζηγαβριήλ.
Η Μυρτώ Χατζάκη αναφέρει ότι η έκθεση εστιάζει και στον τρόπο με τον οποίο η αφήγηση μέσα από τον λόγο και την εικόνα μάς καλεί σε μια νέα «ανάγνωση» της τέχνης του χθες, περιλαμβάνοντας ταυτόχρονα και μια σύγχρονη φωτογραφική προσέγγιση. Για τους σκοπούς της έκθεσης, εξήγησε, ζητήθηκε από τρεις φωτογράφους να αντικρίσουν εκ νέου, μέσα από την οπτική του 21ου αιώνα, κάποιες ιστορικές αναπαραστάσεις της Γέννησης, διερευνώντας τις αντιδιαστολές μεταξύ θεατή, εικόνας και κειμένου.
Ο Στέλιος Καλλινίκου, ο Ματ Σρόσικ και ο Ουίλιαμ Όνιμους, δουλεύοντας αντίστοιχα σε Λευκωσία, Λονδίνο και Παρίσι, αποτύπωσαν με τον φακό τους φωτογραφικές εικόνες διάσημων απεικονίσεων της Γέννησης σε λατρευτικούς εκκλησιαστικούς χώρους, αλλά και μουσεία και ιδρύματα. Οι τρεις φωτογράφοι επιδίωξαν να δημιουργήσουν μια νέα «εικαστική ανάγνωση», εστιάζοντας στην αντιπαράθεση εικόνας και αντίληψης, καθώς και στην ανταπόκριση του κοινού κατά την θέαση των έργων.
Για την καλύτερη περιήγηση στην έκθεση έχει ετοιμαστεί αυτόνομος οδηγός ξενάγησης (audio guide), ενώ κατά διαστήματα, που θα ανακοινώνονται στον Τύπο, θα προσφέρονται δωρεάν θεματικές ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα. Επίσης, η έκθεση συνοδεύεται από ειδικό κατάλογο με τις εικόνες των έργων και πληροφορίες για αυτά.
