Πολλοί Κουβανοί άρχισαν αυτή την εβδομάδα να εμβολιάζονται για την COVID-19, προτού ολοκληρωθούν οι κλινικές δοκιμές 3ης φάσης των δύο από τα υποψήφια εμβόλια της χώρας. Το χρονοδιάγραμμα χρειάστηκε να επισπευσθεί λόγω της εξέλιξης του δεύτερου κύματος της πανδημίας του νέου κορονοϊού.
Χθες Τετάρτη, ενώ η νήσος των 11,2 εκατ. κατοίκων ανακοίνωνε ότι επιβεβαιώθηκαν εργαστηριακά 1.207 κρούσματα του SARS-CoV-2, αριθμός που δεν απείχε πολύ από το ρεκόρ, οι κάτοικοι αρκετών συνοικιών της Αβάνας, αλλά και άλλων επαρχιών, έλαβαν την πρώτη δόση του Abdala, του ενός από τα δύο υποψήφια εμβόλια που βρίσκονται στην 3η φάση των κλινικών δοκιμών.
Το εγχείρημα, που βαπτίστηκε παρέμβαση δημόσιας υγείας, εσπευσμένη εκστρατεία εμβολιασμού με απόφαση του υπουργείου Υγείας, καταγράφεται καθώς οι αρχές προβλέπουν ότι θα δοθεί έγκριση από τον αρμόδιο εποπτικό φορέα τόσο στο Αμπντάλα, όσο και στο Soberana 2, το δεύτερο πιο προχωρημένο υποψήφιο εμβόλιο.
Στο ιατρικό κέντρο Ρέγκλα, η 69χρονη Σεσίλια Ρέγες, υπερτασική, ασθματική και καρδιοπαθής, έμεινε για περίπου μία ώρα υπό ιατρική παρακολούθηση μετά την ένεση.
Ακόμα λιγάκι νευρική, δεν σταματά να μιλάει, αλλά είναι ικανοποιημένη: «Δεν είχα καμία (παρενέργεια), τώρα θα πάω να μαγειρέψω πατάτες γεμιστές», λέει η νοικοκυρά, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ.
Η Άνα Μαρία Καμπρέρα, 74 ετών, περιμένοντας επίσης την άδεια να επιστρέψει σπίτι, λέει πως «ανυπομονούσε να ζήσει αυτή τη στιγμή» καθώς ανησυχεί πολύ «με όλα τα κρούσματα» του νέου κορονοϊού στη χώρα.
«Θα μας κάνουν δύο δόσεις του Αμπντάλα και η τρίτη θα γίνει με το Σομπεράνα 2», εξηγεί, επαναλαμβάνοντας τις οδηγίες του γιατρού, που της πήρε ιστορικό.
Η μικρή χώρα της Καραϊβικής έχει μακρά εμπειρία σε ό,τι αφορά τα εμβόλια. Υπό αμερικανικό εμπάργκο από το 1962, άρχισε να αναπτύσσει δικά της τη δεκαετία του 1980. Από τα 13 εμβόλια που αξιοποιούνται στο πρόγραμμα ανοσοποίησης στη χώρα, τα οκτώ παράγονται εγχωρίως.
Για τον νέο κορονοϊό οι κουβανοί επιστήμονες εργάζονται πάνω σε πέντε υποψήφια εμβόλια. Αν –όπως αναμένεται– κάποιο εξασφαλίσει πράσινο φως της αρμόδιας εποπτικής, η Κούβα θα γίνει η πρώτη χώρα της Λατινικής Αμερικής που θα έχει αναπτύξει και θα παραγάγει δικό της εμβόλιο για την COVID-19.
Σε ό,τι αφορά το Αμπντάλα, η 3η φάση έχει πρακτικά ολοκληρωθεί, αλλά τα αποτελέσματά της ακόμη αναλύονται. Το Σομπεράνα 2 αναμένεται να περάσει σε αυτή τη φάση εντός ημερών, στα μέσα του Μαΐου.
Όμως προχωρώντας σε αυτή την επίσπευση του χρονοδιαγράμματος «η Κούβα εγκαταλείπει την ορθόδοξη προσέγγιση» αυτή που είναι «η πιο συνηθισμένη» όσον αφορά τα εμβόλια, παρατηρεί ο Αμίλκαρ Πέρες-Ριβερόλ, κουβανός μοριακός βιολόγος, ερευνητής στο πανεπιστήμιο του Σαν Πάουλου, στη Βραζιλία.
Οι αρχές της Κούβας το δικαιολογούν «στη βάση δύο πραγμάτων: των αποτελεσμάτων της φάσης 2», που ήταν ενθαρρυντικά ως προς την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, και την τρέχουσα επιδημιολογική κατάσταση.
Η Κούβα, παρότι είναι από τις χώρες που έχουν υποστεί τα λιγότερο βαριά πλήγματα στην περιφέρεια, είναι αντιμέτωπη με νέο κύμα της πανδημίας και μέχρι στιγμής καταγράφει 119.375 κρούσματα του SARS-CoV-2 και 768 θανάτους εξαιτίας της COVID-19.
«Αν δεν ήταν αυτή η επιδημιολογική κατάσταση (οι αρχές) θα περίμεναν κι άλλο», σύμφωνα με τον ερευνητή.
Στην Αβάνα, επίκεντρο της επιδημίας, 1,7 εκατ. από τα 2,1 εκατ. των κατοίκων θα εμβολιαστούν μεταξύ Μαΐου και Αυγούστου, ανέφερε την περασμένη Παρασκευή ο υπουργός Υγείας Χοσέ Άνχελ Πορτάλ.
Πάνω από 1,5 εκατ. θα εμβολιαστούν στο Σαντιάγο ντε Κούμπα (νοτιοανατολικά), στο Χουβεντούδ (νοτιοδυτικά) και στη Ματάνσας (δυτικά).
«Θεωρούμε πως θα καταφέρουμε να έχουμε εμβολιάσει το 22,6% του πληθυσμού τον Ιούνιο, το 33,5% τον Ιούλιο και το 70% τον Αύγουστο», διευκρίνισε.
Ωστόσο το ότι «εγκαταλείπει το σύνηθες πρωτόκολλο» των διαδικασιών εμβολιασμού «θα προκαλέσει επικρίσεις» σε διεθνές επίπεδο, προειδοποιεί ο Αμίλκαρ Πέρες-Ριβερόλ, υπενθυμίζοντας το ρωσικό και το κινεζικό προηγούμενο, όπου μέρος του εμβολιασμού έγινε πριν από την αποπεράτωση των κλινικών δοκιμών.
«Πιστεύω ότι ο σκεπτικισμός αυτός μπορεί να αντιστραφεί όταν δημοσιευθούν τα αποτελέσματα των φάσεων 2 και 3 στις επιστημονικές επιθεωρήσεις», όπως συνέβη με το Sputnik V, η αποτελεσματικότητα του οποίου επαληθεύτηκε σε δημοσίευση στην επιθεώρηση The Lancet.
«Στην Κούβα, υπάρχει εδώ και αρκετά χρόνια κουλτούρα εμπιστοσύνης και θαυμασμού προς την επιστήμη, πάνω απ’ όλα όσον αφορά τη δημόσια υγεία».
Η Νιούρκα Μαρία Βισιέδο, συνταξιούχος των ένοπλων δυνάμεων, 77 ετών, είναι ένα καλό παράδειγμα. «Το Αμπντάλα είναι ασφαλές εμβόλιο, έστω κι αν είναι (ακόμα) υποψήφιο εμβόλιο», διαβεβαιώνει. «Χάρη στον Φιδέλ (Κάστρο), χάρη στον Θεό» και χάρη στο ότι «έχουμε επιστήμονες».
«Δεν έχω κανέναν φόβο, ούτε ανησυχία», υπερθεματίζει ο Λουίς Φονσέκα, πωλητής σε αγορά, που πήγε επίσης να κάνει την πρώτη δόση: «το σύστημα υγείας μας είναι πολύ προχωρημένο».