Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκριναν σήμερα, όπως ζητούσε η Γαλλία, την προμήθεια όπλων στις δυνάμεις των Ιρακινών Κούρδων οι οποίοι μάχονται εναντίον των τζιχαντιστών της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) στο Ιράκ, αν και πολλές από τις χώρες-μέλη δεσμεύθηκαν να παράσχουν μόνον ανθρωπιστική βοήθεια στη χώρα αυτή.
Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων καλωσορίζει «την απόφαση των κρατών-μελών κατ’ ιδίαν να αντιδράσουν θετικά στην έκκληση των Κουρδικών περιφερειακών αρχών να τους παρασχεθεί κατεπειγόντως στρατιωτικό υλικό», ανέφερε το κείμενο συμπερασμάτων που εξεδόθη μετά την έκτακτη σύγκλησή του στις Βρυξέλες.
Ωστόσο οι ΥΠΕΞ των 28 σημείωσαν την ανάγκη να εξασφαλιστεί «η συναίνεση των Ιρακινών εθνικών αρχών» σε ό,τι αφορά τις παραδόσεις όπλων στην ημιαυτόνομη κουρδική κυβέρνηση.
Η απόφαση για το εάν θα παραδοθούν όπλα και τι είδους επαφίεται σε κάθε κράτος-μέλος. Το διακύβευμα του συμβουλίου ήταν να διαμορφωθεί μια κοινή θέση και να εκδηλωθεί η σαφής υποστήριξη της ΕΕ προς τους Κούρδους και προς την κυβέρνηση της Βαγδάτης.
«Αυτή είναι μια σημαντική απόφαση και άλλες χώρες αναμένεται να ακολουθήσουν μια οδό ταυτόσημη, η κοντινή, με εκείνη της Γαλλίας», δήλωσε με ικανοποίηση ο Γάλλος ΥΠΕΞ Λοράν Φαμπιούς.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλει εμπάργκο στην πώληση όπλων στο Ιράκ από το 2003, αλλά υπάρχει μια εξαίρεση, καθώς επιτρέπονται οι παραδόσεις εξοπλισμών εάν το ζητεί η ιρακινή κυβέρνηση.
Με τον τακτικό στρατό του Ιράκ κάθε άλλο παρά αξιόμαχο, οι Πεσμεργκά, οι Κούρδοι μαχητές, θεωρούνται από πολλούς ίσως η μόνη δύναμη που θα μπορούσε να κερδίσει το ΙΚ επί του πεδίου. Οι τζιχαντιστές έχουν καταλάβει τεράστιες εκτάσεις του βόρειου και του δυτικού Ιράκ χωρίς να συναντήσουν ιδιαίτερη αντίσταση.
Μέχρι τώρα η Γαλλία είναι το μόνο κράτος μέλος της ΕΕ που έχει κάνει σαφές πως θα μιμηθεί το παράδειγμα των ΗΠΑ, αφού ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι θα δώσει όπλα στις κουρδικές αρχές. Εντείνεται πάντως η πίεση που ασκείται και σε άλλες χώρες για να πράξουν το ίδιο.
Ο Φαμπιούς επέμεινε πως και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα ικανοποιήσουν το κουρδικό αίτημα. «Αυτό μου είπαν», δήλωσε.
Το Λονδίνο για παράδειγμα διάκειται «ευνοϊκά έναντι των όποιων αιτημάτων για την προμήθεια όπλων», είπε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Φίλιπ Χάμοντ κατά την άφιξή του στο Συμβούλιο. «Ήδη αποστέλλουμε πυρομαχικά και εφόδια από άλλες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες στην Αρμπίλ», πρόσθεσε ο ίδιος.
«Δεν μπορεί κανείς να κλείνει τα μάτια και να μένει άπραγος ενώ ίσως εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι στο Ιράκ εκτοπίζονται, υφίστανται διωγμούς ή χάνουν ακόμη και τη ζωή τους διότι ανήκουν σε μια άλλη εθνική ομάδα ή σε μια άλλη θρησκεία ή σε μια άλλη κοσμοθεώρηση—αυτό πρέπει να σταματήσει», είπε ο Λουξεμβούργιος ΥΠΕΞ Ζαν Άσελμπορν.
Η Ιταλίδα ομόλογός του Φεντερίκα Μογκερίνι αποκάλεσε το ΙΚ μια «απειλή που μπορεί να φθάσει στην καρδιά της Ευρώπης» και πρόσθεσε ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν έχουν απλώς ηθικό καθήκον να παρέμβουν, αλλά και τα εθνικά συμφέροντά τους να προασπίσουν. Η ίδια τόνισε ότι η κυβέρνηση της Ιταλίας δεν θα αναλάβει δράση χωρίς να διαβουλευθεί με το ιταλικό κοινοβούλιο.
Ο Τσέχος ομόλογός της Λουμπομίρ Ζαοράλεκ δήλωσε ότι μια απόφαση μπορεί να αναληφθεί ως το τέλος του μήνα από την Πράγα. Πάντως, χώρες όπως η Αυστρία, η Σουηδία, η Ιρλανδία και η Φινλανδία κατέστησαν σαφές ότι δεν θα στείλουν όπλα, είτε διότι έχουν ως αρχή να μην παραδίδουν όπλα σε εμπόλεμες ζώνες, είτε επειδή ανησυχούν για τις αυτονομιστικές τάσεις των Κούρδων. Ιδίως η Αυστρία εξέφρασε την ανησυχία πως τα όπλα θα μπορούσαν να «πέσουν στα λάθος χέρια».
«Δεν είμαστε κατ’ ανάγκην μια στρατιωτική υπερδύναμη, αλλά είμαστε μια μεγάλη δύναμη σε ό,τι αφορά τη χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας και θα επικεντρωθούμε σε αυτό», δήλωσε ο Σουηδός ΥΠΕΞ Καρλ Μπιλτ.
Οι υπουργοί δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν στο είδος της στρατιωτικής βοήθειας που θα προσφέρει η ΕΕ, σημείωσε ο επικεφαλής της διπλωματίας της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ο οποίος επισήμανε τους νομικούς περιορισμούς που τελούν σε ισχύ αλλά και τους επιχειρησιακούς περιορισμούς για ορισμένες χώρες.
Δεν είναι επίσης σαφές τι ακριβώς χρειάζονται οι Κούρδοι, πρόσθεσε ο Σταϊνμάγερ, καθώς μεγάλο μέρος του εξοπλισμού τους είναι της σοβιετικής εποχής.
Οι παραδόσεις πιθανόν θα γίνουν από «τα ανατολικά κράτη-μέλη, ιδίως σε ό,τι αφορά τα πυρομαχικά», σημείωσε ο Σταϊνμάγερ, ο οποίος αναχώρησε πριν από το τέλος του Συμβουλίου για τη Βαγδάτη, όπου επρόκειτο να έχει συνομιλίες και να εκτιμήσει την κατάσταση ιδίοις όμμασι.