Στην πιο δύσκολη φάση τους εισέρχονται σήμερα οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ιράν και τις μεγάλες δυνάμεις, την ομάδα «5+1», για τα όρια εντός των οποίων θα εφαρμόζεται το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, σύμφωνα με τις πλευρές που συνεδριάζουν στη Βιέννη.
Έπειτα από μήνες συνομιλιών και ορισμένα πρώτα σημεία προόδου, η Ισλαμική Δημοκρατία και η «5+1» (Γερμανία, Κίνα, ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία) αρχίζουν τη σύνταξη μιας τελικής συμφωνίας. Ο στόχος, ύστερα από 10 χρόνια επικίνδυνων εντάσεων, είναι το Ιράν να καθησυχάσει για πάντα τον υπόλοιπο κόσμο για τον αποκλειστικά ειρηνικό χαρακτήρα του ατομικού του προγράμματος, με αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων που πνίγουν την οικονομία του. Ωστόσο ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ προειδοποίησε κατά την άφιξή του στη Βιέννη ότι «η προετοιμασία του κειμένου της συμφωνίας απαιτεί πολλές προσπάθειες».
Μια συμφωνία είναι ορατή για τον αντιδραστήρα του Αράκ. Ο Ζαρίφ δείπνησε χθες με την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάθριν Άστον η οποία εκπροσωπεί στις διαπραγματεύσεις την ομάδα «5+1». Οι δύο τους θα ηγηθούν προσωπικά των περισσότερων συνεδριάσεων έως την Παρασκευή, αντίθετα με την τακτική που είχε ακολουθηθεί στις τρεις πρώτες συνεδριάσεις της Βιέννης.Ο διάλογος τους επέτρεψε ήδη να αμβλυνθούν ορισμένες διαφορές, όπως αυτή για τον αντιδραστήρα βαρέως ύδατος του Αράκ.
«Το θέμα του Αράκ και της διαφάνειας είναι αυτά που έχουν ωριμάσει περισσότερο σε σχέση με όλα τα άλλα της ημερήσιας διάταξης, στην προοπτική ενός πρώτου αποτελέσματος που μπορεί να υπάρξει την Παρασκευή», δήλωσε ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ.
Οι τεχνικοί εμπειρογνώμονες της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) διαπιστώνουν επί του παρόντος ότι η Τεχεράνη τηρεί κατά γράμμα τις δεσμεύσεις που ανέλαβε το περασμένο φθινόπωρο στη διάσκεψη της Γενεύης. Στις 17 Απριλίου η ΙΑΕΑ υπολόγιζε ότι το Ιράν είχε μειώσει τα αποθέματα του εμπλουτισμένου ουρανίου του από 75% στο 20%.
«Η ικανότητα εμπλουτισμού ουρανίου που θα διατηρήσει το Ιράν έπειτα από ενδεχόμενη συμφωνία είναι ένα από τα πιο ευαίσθητα θέματα που ακόμη συζητούνται», σύμφωνα με την Αμερικανίδα εμπειρογνώμονα Κέλσι Ντάβενπορτ (της Ένωσης Ελέγχου των Όπλων). Οι δύο πλευρές θα υπολογίσουν κυρίως τον αριθμό των συσκευών ταχείας φυγοκέντρησης νέας γενιάς που μπορεί να διαθέτει η χώρα.
«Οι συνομιλίες για τον εμπλουτισμό θα είναι δύσκολες», παραδέχτηκε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς. Οι μεγάλες δυνάμεις ανησυχούν επίσης για τις εργασίες της Τεχεράνης για τους βαλλιστικούς πυραύλους που μπορεί να φέρουν πυρηνικές κεφαλές.
Το Ιράν υπογράμμισε χθες ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να προβλέπει την «άρση του συνόλου των κυρώσεων».
Οι εμπλεκόμενες πλευρές προβλέπουν τρεις ακόμη διαπραγματευτικούς κύκλους, έπειτα από αυτόν της τρέχουσας εβδομάδας, έως την προθεσμία της 20ης Ιουλίου. Οι συνομιλίες μπορεί ωστόσο να παραταθούν με κοινή συμφωνία.
