Με κεντρικό ερώτημα «ποια Ευρώπη θέλουν οι πολίτες για το μέλλον», ολοκληρώθηκε ο Πανευρωπαϊκός Διάλογος των Πολιτών, με μια πανηγυρική συνάντηση στις Βρυξέλλες, με τη συμμετοχή 150 πολιτών από τις 28 χώρες-μέλη της ΕΕ, παρουσία του προέδρου της Κομισιόν, Μανουέλ Μπαρόζο, και πολλών επιτρόπων οι οποίοι επιχείρησαν να απαντήσουν στους προβληματισμούς των προσκεκλημένων. Η σημερινή συνάντηση πραγματοποιήθηκε δύο μήνες πριν από τις ευρωεκλογές και υπό τη σκιά του ευρωσκεπτικισμού, που έγινε πιο απειλητική, μετά τις περιφερειακές εκλογές στη Γαλλία. Προηγήθηκαν 50 συναντήσεις, τους τελευταίους μήνες, στις 28 χώρες-μέλη (στην Ελλάδα έγιναν δύο, στη Θεσσαλονίκη και στην Κρήτη), στις οποίες ενεπλάκησαν γύρω στους 60.000 πολίτες.

«Θέλω να εκφράσετε τους φόβους, τις ελπίδες και τα όνειρά σας» είχε διαμηνύσει νωρίτερα η επίτροπος για θέματα Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Βίβιαν Ρέντινγκ, αναγνωρίζοντας ότι από το ευρωπαϊκό εγχείρημα λείπει το «συναίσθημα».

«Η ΕΕ εξακολουθεί να εμπνέει» είπε ο κ. Μπαρόζο, προσθέτοντας ότι ο Πρόεδρος Ομπάμα, ο οποίος βρισκόταν χθες στις Βρυξέλλες για τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-ΗΠΑ, τη χαρακτήρισε «ακρογωνιαίο λίθο» της ειρήνης στην ευρωπαϊκή ήπειρο. «Γιατί λοιπόν τόσος πεσιμισμός;» αναρωτήθηκε και ζήτησε από τους παρισταμένους να μη γυρίσουν την πλάτη στην Ευρώπη, παρά τα οικονομικά και τα συνακόλουθα κοινωνικά προβλήματα, αλλά να αγωνιστούν για να την αλλάξουν. «Αγωνιστείτε για περισσότερη αλληλεγγύη και υπευθυνότητα» είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι οι ευρωπαϊκές κοινωνίες παρά την κρίση παραμένουν οι πιο σεβαστές στον κόσμο. Ο κ. Μπαρόζο ήταν απολογιστικός αν όχι απολογητικός γι’ αυτά που έγιναν ή δεν έγιναν στη διάρκεια της θητείας του και κυρίως μετά το 2008, όταν η οικονομική κρίση σάρωσε την ευρωπαϊκή περιφέρεια. Σημείωσε ότι αναπτυχθήκαν εργαλεία για την αντιμετώπιση της κρίσης που δεν υπήρχαν πριν απ’ αυτήν, ενώ για τις αδυναμίες του κοινοτικού προϋπολογισμού, τόνισε ότι εκφράζει τη βούληση των ευρωπαϊκών κρατών. Μίλησε, επίσης, για το ταμείο Εγγύησης για τη Νεολαία που τίθεται στην προσπάθεια καταπολέμησης της ανεργίας των νέων, και πρόσθεσε υπερασπιζόμενος τη λιτότητα, ότι πρέπει να πάμε σε πολιτικές βιώσιμης ανάπτυξης και όχι υπερβολών που οδήγησαν στα χρέη. Έκανε, τέλος, αναφορά στην Ελλάδα, μιλώντας για υπερβολικές θυσίες αλλά και επιστροφή τη φετινή χρονιά στην ανάπτυξη.

Φοιτητές και δάσκαλοι, εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, εκπρόσωποι Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, άνεργοι και συνταξιούχοι συνέθεταν το παζλ των 150 Ευρωπαίων πολιτών που ήταν παρόντες στη σημερινή συμμετοχική διαδικασία. Από το πρωί είχαν χωριστεί σε ομάδες με θέματα: το ξεπέρασμα της κρίσης, την εκπαίδευση και την αγορά εργασίας, την ενίσχυση της περιφέρειας και της διαφορετικότητας, το περιβάλλον, την καταναλωτική πολιτική, τα δικαιώματα των πολιτών, τη λεγόμενη «περιληπτική» κοινωνία. Στις θεματικές συμμετείχαν και οι αρμόδιοι επίτροποι.

Ακόμα, αναπτύχθηκαν προβληματισμοί εντός και εκτός των θεματικών αυτών, όπως για παράδειγμα, ακούστηκαν παράπονα ότι η ΕΕ δεν κάνει αρκετά για να βοηθήσει την Ουκρανία, ενώ από τους πολίτες της Κύπρου ετέθη το θέμα της στέρησης του δικαιώματος μετακίνησης και τήρησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο το νησί, λόγω της τουρκικής κατοχής.

Τα θέματα της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης, της συμμετοχής στις ευρωπαϊκές αποφάσεις, της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ευρωπαϊκής ταυτότητας, της ανεργίας, της μετανάστευσης, τέθηκαν πολλές φορές και από διαφορετικές οπτικές.

Επιπλέον αναφέρθηκαν τα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων που δίνουν συντριπτικά ποσοστά στη διαπίστωση ότι η φωνή των πολιτών δεν ακούγεται στις Βρυξέλλες, αλλά και ότι η οικονομική κρίση έχει μειώσει την εμπιστοσύνη στις πολιτικές ηγεσίες.

Ένα ερώτημα που τέθηκε, το οποίο προσθέτει ακόμη έναν άγνωστο στην εξίσωση των ευρωεκλογών, είναι αν οι πολίτες θα ψηφίσουν με πραγματικά ευρωπαϊκά κριτήρια και όχι εσωτερικής πολιτικής.

Η κ. Ρέντινγκ πάντως, που ήταν και η εμψυχώτρια της πρωτοβουλίας, έδωσε κλείνοντας τις εργασίες τόνο αισιοδοξίας, προτρέποντας τους παρισταμένους να γίνουν πρεσβευτές του ευρωπαϊκού εγχειρήματος για το οποίο πρέπει «να είμαστε όλοι υπερήφανοι».