Τους τελευταίους δύο μήνες, οι διαδηλώσεις στην Ουκρανία παρουσιάζονται ως μια αντιπαράθεση ανάμεσα σε διαδηλωτές που ζητούν δημοκρατία και σε μια αυταρχική κυβέρνηση. Οι πρώτοι θέλουν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν βάζει βέτο.
Η περιγραφή αυτή δεν έχει μεγάλη σχέση με την πραγματικότητα, γράφει ο Seumas Milne στην εφημερίδα Γκάρντιαν. Η ένταξη στην ΕΕ δεν προσφέρθηκε ποτέ στους Ουκρανούς ούτε θα προσφερθεί κατά πάσα πιθανότητα στο μέλλον. Όπως έγινε πέρυσι και στην Αίγυπτο, ο πρόεδρος που βρίσκεται στο στόχαστρο των διαδηλωτών εξελέγη ύστερα από μια εκλογική αναμέτρηση που οι διεθνείς παρατηρητές χαρακτήρισαν δίκαιη. Και πολλοί από τους διαδηλωτές δεν τρέφουν ιδιαίτερη αγάπη για τη δημοκρατία.
Στον πυρήνα των διαδηλώσεων και επιθέσεων εναντίον κυβερνητικών κτιρίων βρίσκονται ακροδεξιοί εθνικιστές και φασίστες, σημειώνει ο βρετανός αρθρογράφος. Ένα από τα τρία κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης που ηγούνται των διαδηλώσεων είναι το αντισημιτικό Σβόμποντα, του οποίου ο ηγέτης Ολέγ Τιάνιμποκ υποστηρίζει ότι η Ουκρανία ελέγχεται από μια «ρωσοεβραϊκή Μαφία». Παρ’ όλα αυτά, ο αμερικανός γερουσιαστής Τζον Μακέιν δεν είχε κανένα πρόβλημα να λάβει μέρος μαζί του σε μια εκδήλωση τον περασμένο μήνα στο Κίεβο.
Το κόμμα Σβόμποντα, που διοικεί την πόλη Λβιβ, ηγήθηκε πριν από λίγες ημέρες μιας διαδήλωσης 15.000 ανθρώπων με φανούς, στη μνήμη του Ουκρανού φασίστα ηγέτη Στέπαν Μπαντέρα. Οι δυνάμεις του τελευταίου πολέμησαν μαζί με τους Ναζί στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και έλαβαν μέρος σε σφαγές Εβραίων.
Έτσι, την εβδομάδα κατά την οποία τιμήθηκε η απελευθέρωση του Άουσβιτς από τον Κόκκινο Στρατό, οι υποστηρικτές εκείνων που έλαβαν μέρος σ’ εκείνη τη γενοκτονία εκθειάστηκαν από δυτικούς πολιτικούς. Τώρα, βέβαια, το Σβόμποντα έχει εκτοπιστεί στους δρόμους από ακόμη πιο εξτρεμιστικές οργανώσεις, όπως ο «Δεξιός Τομέας», που ζητούν μια «εθνική επανάσταση» και απειλούν με «παρατεταμένο αντάρτικο».
Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει την Ουκρανία να υπογράψει μια συμφωνία με βάση την οποία θα ανοίξουν οι αγορές της για τις δυτικές εταιρείες. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε θάνατο τις βιομηχανίες που βρίσκονται στη (ρωσόφωνη) ανατολική Ουκρανία και εξαρτώνται από τις ρωσικές αγορές.
Η Δύση επιχειρεί από τη δεκαετία του 1990 να εκμεταλλευθεί τις εσωτερικές διαιρέσεις της Ουκρανίας και να εξουδετερώσει τη ρωσική επιρροή. Στο πλαίσιο αυτό έγινε και μια συντονισμένη προσπάθεια προσέλκυσης της χώρας στο ΝΑΤΟ, ενώ είχε ζητηθεί από τους ηγέτες της Πορτοκαλί Επανάστασης να στείλουν ουκρανούς στρατιώτες στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς σταμάτησε μετά τον πόλεμο στη Γεωργία, το 2008, και την εκλογή του Γιανουκόβιτς στην Ουκρανία. Για όποιον αμφέβαλλε πάντως ότι οι προσπάθειες της ΕΕ να προσελκύσει την Ουκρανία συνδέονται στενά με τη δυτική στρατιωτική στρατηγική, ήρθε η χθεσινή δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Αντερς Φο Ράσμουσεν, σύμφωνα με τον οποίο μια συμφωνία με την Ουκρανία θα ενίσχυε την ευρωατλαντική ασφάλεια.
Όλα αυτά εξηγούν γιατί πολιτικοί όπως ο Τζον Κέρι και ο Ουίλιαμ Χέιγκ καταδίκασαν τόσο κατηγορηματικά τη βιαιότητα της αστυνομίας στην Ουκρανία, ενώ δεν έκαναν το ίδιο με τον θάνατο χιλιάδων διαδηλωτών στην Αίγυπτο μετά το περυσινό πραξικόπημα.
