Η βοήθεια σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα έπρεπε να είναι απτή: η Γερμανία από κοινού με άλλες ευρωπαϊκές χώρες αποφάσισαν να δεχτούν έως και 1600 παιδιά προσφύγων τα οποία βρίσκονται στα ελληνικά νησιά. Στις αρχές Μαρτίου, ο συνασπισμός των Χριστιανοδημοκρατών, Χριστιανοκοινωνιστών και Σοσιαλδημοκρατών (CDU, CSU, SPD) συμφώνησε να βοηθήσει και να έλθουν στην Γερμανία 350 έως 500 παιδιά.

Τρεις μήνες αργότερα ο απολογισμός είναι πενιχρός. Εν τω μεταξύ μόνο 47 παιδιά και οι έφηβοι έφτασαν στο Ανόβερο στα μέσα Απριλίου. «Η Γερμανία τηρεί τον λόγο της και δείχνει αλληλεγγύη», δήλωσε τότε ο ομοσπονδιακός υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζέεχοφερ (CSU) στην κυριακάτικη Bild («Bild am Sonntag»). «Υποθέτω ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι μας θα ξεκινήσουν επίσης να εφαρμόζουν τις δεσμεύσεις τους το συντομότερο δυνατό».

Όμως, όχι μόνο στη Γερμανία, το θέμα δεν προχωρά καθόλου. Στην Ευρώπη μόνο το Λουξεμβούργο έχει επιτρέψει την είσοδο σε δώδεκα μέχρι στιγμής ανήλικα προσφυγόπουλα. «Το χρονοδιάγραμμα για περαιτέρω εγκρίσεις εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το περαιτέρω εξέλιξη της πανδημίας του κορονοϊού», λέει μια εκπρόσωπος του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Εσωτερικών. «Παρά την σοβαρή επιβάρυνση λόγω της πανδημίας της Covid-19 η Γερμανία τηρεί σταθερά την δέσμευσή της να δεχθεί τουλάχιστον 350 ανηλίκους στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας», διαβεβαιώνει.

Το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (SPD) επιμένει να υπάρξει πρόοδος και απαιτεί να δοθεί ένα τέλος στην τήρηση «πολύ αυστηρών κριτηρίων επιλογής», όπως είπε η εκπρόσωπος του κόμματος για θέματα εσωτερικής πολιτικής Ούτε Φοκτ στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa). «Η Γερμανία εκτός από τα άρρωστα παιδιά και τις οικογένειές τους οφείλει να δεχτεί ασυνόδευτα ανήλικους ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου».

Με την τοποθέτηση αυτή θίγει ένα διαδικτυακό λάθος της συμφωνίας: Ο συνασπισμός επέλεξε μια ομάδα η οποία θα συναντούσε μεν μεγάλη  συμπάθεια, η οποία όμως αφορά σε ένα πολύ μικρό τμήμα παιδιών στα ελληνικά νησιά. Θα επιτρεπόταν, δηλαδή, να έλθουν στην Γερμανία είτε παιδιά τα οποία χρήζουν επείγουσας θεραπείας λόγω σοβαρής ασθένειας ή είναι ασυνόδευτα και κάτω των 14 ετών «τα περισσότερα εκ των οποίων έπρεπε να είναι κορίτσια». Αλλά τέτοιας κατηγορίας προσφυγόπουλα, τα οποία η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα ήθελε να βοηθήσει, δεν υπάρχουν πολλά στην Ελλάδα. Αυτό προέκυψε από μια σύντομη διαδικτυακή έρευνα.

Από τους περίπου 5100 ασυνόδευτους ανήλικους τους οποίους κατέγραψε η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR)  στα τέλη Απριλίου στην Ελλάδα, μόλις το 7,1% ήταν κορίτσια και μόνο το 8,6% ήταν έως 14 ετών.

Η εικόνα είναι κάπως διαφορετική αν δει κανείς τη συνολική εικόνα των προσφυγόπουλων στα ελληνικά νησιά.  Το ένα τρίτο των αιτούντων άσυλο, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), είναι ανήλικοι, το 43% είναι κορίτσια – αλλά όχι απαραίτητα χωρίς συγγενείς – και επίσης τα περισσότερα από αυτά είναι μεταξύ 14 και 17 ετών, πιο μεγάλα δηλαδή από το επιθυμητό όριο ηλικίας.

Εκτός από τη Γερμανία, έντεκα άλλα κράτη είναι βασικά έτοιμα να υποδεχτούν ανηλίκους: η Νορβηγία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Γαλλία, η Κροατία, η Φινλανδία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, το Λουξεμβούργο, η Λιθουανία και η Σλοβενία. «Βρισκόμαστε σε συνομιλίες και με άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. έτσι ώστε αυτή η λίστα να μπορεί να διευρυνθεί», ανέφερε στις Βρυξέλλες η Κομισιόν. Σύμφωνα με αυτήν, υπάρχει κινητικότητα: «Η κύρια φάση της πρωτοβουλίας θα ξεκινήσει στα μέσα Ιουνίου».

Τα κριτήρια μπορεί να διαφέρουν και περιλαμβάνουν την ηλικία, το φύλο, την εθνικότητα ή την ανάγκη για βοήθεια. Και αυτό όμως δεν επιταχύνει τη διαδικασία: «Ο στόχος αυτή τη στιγμή είναι να συμφωνήσουμε σε κοινά κριτήρια που θα εφαρμόζονται ομοιόμορφα από τις χώρες που θα υποδέχονται τους ανήλικους, ώστε να βρούμε μια γρήγορη και ομοιόμορφη λύση», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας στη Γερμανία Φρανκ Ρέμους στο dpa.

«Η διαδικασία είναι περίπλοκη επειδή πρόκειται για ανήλικους και συμμετέχουν πολλές αρχές και οργανισμοί στην κατανομή τους», δήλωσε ήδη τον Απρίλιο στο dpa ο Έλληνας Αναπληρωτής Υπουργός  Προστασίας του Πολίτη, αρμόδιος για τη Μεταναστευτική Πολιτική, Γιώργος Κουμουτσάκος.

«Εκτός από τις ελληνικές Αρχές, συμμετέχουν τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ανθρωπιστικές  οργανώσεις, οι χώρες υποδοχής – και τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, τα παιδιά και οι ίδιοι οι νέοι που συμφωνούν και πρέπει να προετοιμαστούν για μετεγκατάσταση. Γι ‘αυτό ταχθήκαμε από  την αρχή υπέρ της γρήγορης επεξεργασίας των περιπτώσεων, αλλά όχι της βιαστικής», λέει ο Ρέμους. Η χρονική διάρκεια επεξεργασίας ήταν πολύ πριν από την κρίση του κορονοϊού πρόβλημα – και τώρα είναι ακόμη μεγαλύτερο. Οι χώρες υποδοχής ζητούν ένα πρόσφατο τεστ για τον κορονοϊό, το οποίο δεν πρέπει να απέχει πάνω από τρεις μέρες, οπότε πρέπει να γίνει λίγο πριν από μια συγκεκριμένη ημερομηνία πτήσης. Επομένως δεν υπάρχει κάποια στοίβα από έτοιμες περιπτώσεις οι οποίες περιμένουν την πτήση τους», λέει ο Ρέμους, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση τουλάχιστον θέλει να ξαναδοκιμάσει. «Σε ένα επόμενο βήμα πρέπει να έλθουν άρρωστα παιδιά. Η επιλογή των ανηλίκων είναι λίγο πριν την ολοκλήρωσή της», λέει η εκπρόσωπος του ομοσπονδιακού Υπουργείου Εσωτερικών, χωρίς να αναφέρει αριθμό. Μια γερμανική αντιπροσωπεία ταξίδεψε ήδη την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα.

«Ο αριθμός των αιτούντων άσυλο είναι διαχειρίσιμος και για τις αποτελεσματικές διοικήσεις των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπάρχει πρόβλημα να αποφασίσουν γρήγορα για τις αιτήσεις ασύλου. Όμως, τα 1600 παιδιά και έφηβοι που θα γίνουν δεκτά είναι μόνο 1600 σταγόνες στον ωκεανό», τονίζει ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας στην Γερμανία Φρανκ Ρέμους.