Μετά από σχεδόν τρία χρόνια από τότε που το κίνημα διαμαρτυρίας κατά του προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ εξελίχτηκε σε ανοιχτή εμφυλιακή σύγκρουση, οι εκπρόσωποι του συριακού καθεστώτος και της εξόριστης αντιπολίτευσης θα συναντηθούν την Τετάρτη στο Μοντρέ της Ελβετίας, υπό την αιγίδα των μεγάλων δυνάμεων στην πρώτη προσπάθεια τερματισμού του αιματηρού πολέμου της Συρίας.
Στα χαρτιά, οι θέσεις των δύο εχθρικών «στρατοπέδων» είναι ασυμβίβαστες. Το αίτημα της αντιπολίτευσης για πλήρη αποχώρηση του Μπασάρ αλ-Άσαντ , που είναι στην εξουσία από το 2000 δεν γίνεται δεκτό από το καθεστώς. Η επίσημη Δαμασκός από την πλευρά της θέλει να προωθήσει την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» και προειδοποίησε ότι η τύχη του προέδρου είναι γι αυτήν «κόκκινη γραμμή».
Είναι σαφές μεταδίδουν οι διεθνείς αναλυτές ότι οι διπλωμάτες στο Μοντρέ δεν τρέφουν αυταπάτες έχοντας ήδη προειδοποιήσει ότι ο διάλογος θα είναι μια διαδικασία μακρά και επίπονη. Σε πρώτη φάση, η διεθνής κοινότητα πρέπει να επιδιώξει να επιτύχει έστω μερικά απτά αποτελέσματα σε αυτές τις άκρως σημαντικές για το μέλλον της Συρίας ειρηνευτικές συνομιλίες, όπως την παράδοση της ανθρωπιστικής βοήθειας στους εγκλωβισμένους, την ανταλλαγή κρατουμένων και την κατάπαυση του πυρός.
«Μην περιμένετε σημαντική πρόοδο στις μέρες που έρχονται », δήλωσε ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ουίλιαμ Χέιγκ κατά την άφιξή του στο Μοντρέ. «Ωστόσο, όταν είναι ενεργοποιημένη η διπλωματία, μπορεί να υπάρξει πρόοδος, το έχουμε ήδη δει σε πολλές άλλες περιπτώσεις, όπως στο ιρανικό πυρηνικό ζήτημα» συμπλήρωσε ο επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας.
Την Τετάρτη ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν έχει προγραμματιστεί να τοποθετηθεί στη διάσκεψη ενώ θα ακολουθήσουν ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι. Η αντιπροσωπεία του καθεστώτος Μπασάρ αλ-Άσαντ και της αντιπολίτευσης, με επικεφαλής τον Αχμάντ Τζαρμπά αναμένεται να τοποθετηθούν επίσης.
Για τους συμμετέχοντες , υπάρχει ένας σαφής στόχος σε αυτές τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Να σταματήσει ο κύκλος της βίας στη Συρία, όπου ο εμφύλιος πόλεμος με βομβιστικές επιθέσεις, ολοκληρωτικές μάχες και πολλαπλές φρικαλεότητες έχει προκαλέσει το θάνατο περισσότερων από 130.000 ανθρώπων και έχει αναγκάσει χιλιάδες Σύρους να φύγουν από την πατρίδα τους.
Η διεθνής διάσκεψη για τη Συρία που αναβλήθηκε αρκετές φορές στο παρελθόν κινδύνεψε να ακυρωθεί την τελευταία στιγμή, μετά τη διαμάχη που δημιουργήθηκε από την πρόσκληση-έκπληξη προς το Ιράν , που απηύθυνε ο Μπαν Κι μουν. Η συριακή αντιπολίτευση απείλησε να μποϊκοτάρει τη διάσκεψη, πριν οι διαμαρτυρίες των δυτικών χωρών οδηγήσουν τον ΓΓ του ΟΗΕ να αποσύρει την πρόσκλησή του .
Λίγες ώρες πριν από την έναρξη του συνεδρίου, οι μεγάλες δυνάμεις έχουν προειδοποιήσει κατά της υπερβολικής αισιοδοξίας. «Δεν νομίζω ότι όποιος έχει ασχοληθεί με τη Συρία έχει ψεύτικες προσδοκίες για ταχεία πρόοδο», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον. «Ο καθένας πρέπει να καταλάβει ότι αυτή είναι η αρχή μιας διαδικασίας . Αυτή δεν θα είναι γρήγορη ( … ) και θα χρειαστεί υπομονή και επιμονή» πρόσθεσε.
Για τον γάλλο υπουργό Εξωτερικών Λοράντ Φαμπιούς, « το ιδανικό είναι να προχωρήσουμε προς την ειρήνη, η οποία απαιτεί μια πολιτική λύση που πρέπει να συζητηθεί» στην Ελβετία . Ο στόχος είναι « η πρόοδος προς την ειρήνη» αναφέρεται και στην επιστολή πρόσκληση του ΟΗΕ.
Η συνάντηση της Τετάρτης έρχεται σχεδόν έξι μήνες μετά από τη χημική επίθεση κοντά στη Δαμασκό που σκότωσε περισσότερους από 1.500 ανθρώπους και είχε σχεδόν προκάλεσε τη στρατιωτική επέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών , της Γαλλίας και της Βρετανίας.