Η Μελίσα Σεπούλβεδα είναι 23 ετών. Και ο επαναστατικός της στόχος βρίσκεται σε αντίθεση με τον ήπιο τρόπο με τον οποίο μιλά. Γιατί η νέα πρόεδρος του φοιτητικού συλλόγου του Πανεπιστημίου της Χιλής πιστεύει ότι πρέπει να ανατραπεί η καθεστηκυία τάξη σε μια χώρα που χαρακτηρίζεται συχνά μια από τις πιο επιτυχημένες οικονομίες του πλανήτη.
«Πολλοί πιστεύουν ότι είμαι ένα είδος τέρατος», λέει στην απεσταλμένη των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς. «Αυτό που αμφισβητούμε όμως είναι το οικονομικό μοντέλο που ακολουθείται μετά τη δικτατορία του Πινοσέτ. Μέχρι να αλλάξει αυτό το μοντέλο, οι διαδηλώσεις θα συνεχίζονται».
Η Σεπούλβεδα, που δηλώνει αναρχική, είναι ακόμη μία γυναίκα που καταλαμβάνει μια εξέχουσα θέση στη Χιλή. Οι γυναίκες αυτές καταλαμβάνουν δύο γενιές. Στην προηγούμενη ανήκει η 62χρονη Μισέλ Μπατσελέτ, που κυβέρνησε τη χώρα από το 2006 ως το 2010, αυτοχαρακτηρίζεται σοσιαλίστρια, αλλά είναι περισσότερο γνωστή ως πραγματίστρια. Η Μπατσελέτ κέρδισε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών με 47% και θεωρείται το φαβορί για τον δεύτερο γύρο, που θα πραγματοποιηθεί στις 15 Δεκεμβρίου.
Στην ίδια γενιά ανήκει η 60χρονη Έβελιν Ματέι, υποψήφια της απερχόμενης κεντροδεξιάς κυβέρνησης, που έλαβε μόλις 25%. Το χαμηλό αυτό ποσοστό αποδίδεται στην αυξανόμενη κοινωνική δυσαρέσκεια στη χώρα, αναφέρει το ΑΜΠΕ.
Κατά σύμπτωση, οι πατεράδες των δύο γυναικών ήταν στρατηγοί της αεροπορίας και φίλοι. Ενώ όμως ο πατέρας της Μπατσελέτ παρέμεινε πιστός στις ιδέες του μετά την ανατροπή του Αλιέντε, ο πατέρας της Ματέι συντάχθηκε με τον Πινοσέτ.
Από τη νεότερη γενιά, η πιο γνωστή γυναίκα είναι η κομμουνίστρια Καμίλα Βαγέχο (στη φωτογραφία), που ήταν πρόεδρος του φοιτητικού συλλόγου όταν ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις για τα υπέρογκα πανεπιστημιακά δίδακτρα. Οι διαδηλώσεις εκείνες ήταν από τις πρώτες «εξεγέρσεις της μεσαίας τάξης» που στη συνέχεια απλώθηκαν σε όλο τον πλανήτη.
Η Βαγέχο εγκατέλειψε στη συνέχεια τους δρόμους και εξελέγη βουλευτής, σε μια προσπάθεια να αλλάξει το σύστημα από μέσα. Μία από τις δεσμεύσεις της Μπατσελέτ, άλλωστε, είναι να προωθήσει τη μεταρρύθμιση της εκπαίδευσης.
«Πρέπει να παλέψουμε και από τα δύο μέτωπα», λέει σήμερα η Βαγέχο. «Δεν αρκεί να λέμε ότι τα πράγματα δεν είναι καλά. Πρέπει να προσπαθήσουμε να αλλάξουμε το σύστημα τόσο από μέσα όσο κι από έξω».
Η Σεπούλβεδα, πάλι, θα αρκεστεί σε ένα μέτωπο, στον αγώνα που γίνεται στους δρόμους. Του χρόνου, προειδοποιεί, οι διαδηλώσεις θα συνεχιστούν, καθώς οι μεταρρυθμίσεις της Μπατσελέτ δεν είναι αρκετές. «Αυτό που προτείνει δεν είναι ένας πραγματικός μετασχηματισμός», λέει, εξηγώντας ότι το πραγματικό πρόβλημα είναι οι ανισότητες. «Κανείς δεν πειράζει τις πιο πλούσιες οικογένειες».
Και δεν έχει άδικο. Από το 1990 μέχρι σήμερα, το ποσοστό των Χιλιανών που ζουν με λιγότερα από 4 δολάρια την ημέρα έχει μειωθεί από το 60% στο 10%. Και αυτό είναι ένα σημαντικό επίτευγμα. Την ίδια στιγμή, όμως, το πλουσιότερο 10% του λαού καρπώνεται το 50% του ΑΕΠ, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στη Λατινική Αμερική.
Άλλοι Χιλιανοί επισημαίνουν ότι οι νεότερες γενιές ενισχύθηκαν από τις προόδους των τελευταίων 25 ετών, προϊόν των οποίων είναι μια νέα μεσαία τάξη που θέλει αλλαγές εδώ και τώρα. «Είναι δύσκολο να εξηγήσουμε στους νέους ανθρώπους ότι δεν πάει πολύς καιρός που ήμασταν όλοι φτωχοί», λέει ένας εύπορος ηλικιωμένος Χιλιανός. «Δεν είναι πολιτικά ορθό».
Αυτό που μένει να αποδειχθεί είναι αν οι φοιτητές θα πετύχουν τους στόχους τους και αν η κοινωνία θα τους υποστηρίξει. Σύμφωνα με τον Πατρίτσιο Νάβια, έναν πολιτικό επιστήμονα στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, δύσκολα η Μπατσελέτ θα πραγματοποιήσει τις ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις που θέλουν οι φοιτητές. «Το παλιό μοντέλο της χώρας θα παραμείνει στη θέση του», προβλέπει. «Οι ηγέτες των φοιτητών θα δυσαρεστηθούν, αλλά η πλειοψηφία των πολιτών θα μείνουν ικανοποιημένοι. Αυτό που θέλουν είναι μια βαθμιαία μεταρρύθμιση. Η Χιλή δεν διέρχεται κρίση. Ο κόσμος δεν θέλει να σκοτώσει την κότα που κάνει χρυσά αυγά. Αυτό που θέλει είναι τα αυγά αυτά να μοιράζονται με πιο δίκαιο τρόπο».