Λόγω του συνεχιζόμενου εμφυλίου πολέμου στη Συρία, η Αυστρία βρίσκεται από τις αρχές του χρόνου αντιμέτωπη με το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων μετά τον πόλεμο του Κοσόβου το 1998-1999, όταν εκατοντάδες χιλιάδες κάτοικοι της γιουγκοσλαβικής αυτής επαρχίας είχαν τραπεί σε φυγή, όπως αναφέρεται σε σχετικές εκτιμήσεις του αυστριακού υπουργείου Εσωτερικών για το 2013, που δημοσιεύονται στο σημερινό φύλλο της αυστριακής εφημερίδας Ντι Πρέσε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, μόνον από τα ιταλοαυστριακά σύνορα στην Ορεινή Διάβαση του Μπρένερ, έχουν περάσει στην Αυστρία από τον περασμένο Ιούλιο 1.336 πρόσωπα, προερχόμενα τα 577 τη Συρία, τα 108 από την Ερυθραία και τα 80 από τη Σομαλία. Στην πλειονότητά τους δεν είχαν πρόθεση την αίτηση ασύλου στην Ιταλία ή την Αυστρία αλλά τη συνέχιση του ταξιδιού τους με τελικό προορισμό τη Γερμανία και τη Σουηδία, ωστόσο επαναπροωθήθηκαν στην Ιταλία στη βάση της σχετικής Σύμβασης «Δουβλίνο 2».
Όπως επισημαίνει ο αρχηγός της Αστυνομίας Αλλοδαπών στο αυστριακό ομόσπονδο κρατίδιο του Τιρόλου, Χάραλντ Μπάουμγκαρτνερ, η Γερμανία και η Σουηδία θεωρούνται οι πλέον φιλικές χώρες για τους πρόσφυγες καθώς συνήθως πολλοί έχουν εκεί συγγενείς και γνωστούς που έχουν θετικές εμπειρίες ως προς την παροχή ασύλου.
Από την πλευρά του ο Γκέραλντ Τάτσγκερν της αυστριακής Εγκληματολογικής Υπηρεσίας αρμόδιος για την καταπολέμηση παράνομης διακίνησης ανθρώπων, συμπληρώνει πως στη Σουηδία, λόγω της φιλελεύθερης νομοθεσίας μπορεί κανείς να διαμένει στη χώρα νόμιμα για πιο μακρό χρονικό διάστημα, ενώ για την προτίμηση της Γερμανίας συνηγορούν η σημαντική οικονομική και κοινωνική υποστήριξη που προσφέρει σε αιτούντες άσυλο.
Κατά την άποψη του κ. Μπάουμγκαρντνερ , η Αυστρία δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των επιθυμητών προορισμών για πρόσφυγες, καθώς δεν είναι γνωστή σε Αφρική ή Μέση Ανατολή και οι πρόσφυγες είναι συνήθως ενήμεροι να μην αναφέρουν τη λέξη «άσυλο» ενόσω βρίσκονται στην Ιταλία ή στην Αυστρία για να μην τους αποδοθεί το καθεστώς του αιτούντος άσυλο.
Πέραν της Ορεινής Διάβασης του Μπρένερ υπάρχουν δύο ακόμη πύλες εισόδου προσφύγων στην Αυστρία, εκείνη στα βόρεια του ομόσπονδου κρατιδίου Μπούρκενλαντ στα σύνορα με Σλοβακία και Ουγγαρία από την οποία φθάνουν κυρίως άνθρωποι από τη Ρωσία, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν και την Τουρκία, όπως επίσης και από το ομόσπονδο κρατίδιο της Καρινθίας, που θεωρείται η πύλη για εκείνους που φθάνουν από χώρες των Βαλκανίων.
Από τον περασμένο Απρίλιο έχουν εντοπιστεί συνολικά 14.705 πρόσωπα που εισήλθαν παράνομα στην Αυστρία και από αυτά το 44% εισήλθε από τα αυστροουγγρικά σύνορα και το 32% από τα σύνορα της Αυστρίας με την Ιταλία και με τη Σλοβενία, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα κατατέθηκαν 7.746 αιτήσεις ασύλου, οι περισσότερες από αυτές από πολίτες της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ακολουθούμενοι από Αφγανούς και Σύριους.
Σύμφωνα εξάλλου με πρόσφατα στοιχεία της Αυστριακής Στατιστικής Υπηρεσίας, η μετανάστευση στην Αυστρία σημείωσε πέρυσι μια αύξηση της τάξης του 40%, σε σχέση με το 2011, με εντυπωσιακότερο στοιχείο να είναι το γεγονός ότι ένα 62% των νέων μεταναστών προέρχονται από χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι από τρίτες χώρες, όπως προσπαθεί να πείσει, στο πλαίσιο της δημαγωγίας της, η αυστριακή Ακροδεξιά.
Μέσα στο 2012, συνολικά 140.400 πρόσωπα από το εξωτερικό εγκαταστάθηκαν στην Αυστρία, ενώ 96.600 έφυγαν από την Αυστρία στο εξωτερικό και από τη διαφορά αυτή, που προκύπτει για επιπλέον εγκαταστάσεις στη χώρα, 31.500 πρόσωπα (ποσοστό 62%) είναι πολίτες της ΕΕ και από αυτούς η μεγαλύτερη ομάδα (6.600 πρόσωπα) ήταν Ούγγροι, ακολουθούμενοι από Γερμανούς (6.200) και Ρουμάνους (5.400).
Από μη κοινοτικές χώρες η διαφορά που προκύπτει από αφίξεις στην Αυστρία και αναχωρήσεις στο εξωτερικό ανέρχεται σε 19.700 πρόσωπα, από τα οποία το 45% προέρχεται από ευρωπαικές χώρες, με τους πολίτες από τη Ρωσία να βρίσκονται στην πρώτη θέση και ο αριθμός τους στην Αυστρία να έχει αυξηθεί το 2012 κατά 1.800 πρόσωπα και να ακολουθούν οι Σέρβοι (κατά 1.700 περισσότεροι) και οι πολίτες από Βοσνία-Ερζεγοβίνη (1.500).
Σύμφωνα με την Αυστριακή Στατιστική Υπηρεσία, την 1 η Ιανουαρίου του 2013, ο συνολικός πληθυσμός της Αυστρίας ανερχόταν σε 8.451.860 πρόσωπα και από αυτά ένα 11,9%, δηλαδή σχεδόν ένα εκατομμύριο άνθρωποι, ήταν ξένοι υπήκοοι που σημαίνει ότι σε σχέση με τις αρχές του 2012, υπήρξε αύξηση του αριθμού των ξένων κατά 52.800 πρόσωπα.
Γύρω από το θέμα της μετανάστευσης, διατυπώνονται κατά καιρούς στην Αυστρία διαμετρικά αντίθετες θέσεις που είναι ενδεικτικές για το δίλημμα το οποίο τίθεται ως προς τη σημασία, τη συμβολή ή ακόμη και την αναγκαιότητα της μετανάστευσης στο ξεπέρασμα μεγάλων προβλημάτων, όπως το δημογραφικό και ως εκ τούτου το συνταξιοδοτικό, ή την εξασφάλιση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.