Το Ιράν δήλωσε σήμερα ότι μπορεί να εγκαταλείψει τη διεθνή Συνθήκη μη διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων (NPT), αν οι ευρωπαϊκές χώρες το παραπέμψουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με μια πυρηνική συμφωνία, μια κίνηση που μπορεί να ανατρέψει τη διπλωματία στην αντιπαράθεσή του με τη Δύση.
Η συνθήκη NPT του 1968 θεωρείται η βάση του παγκόσμιου ελέγχου των πυρηνικών όπλων από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, περιλαμβανομένης και της συμφωνίας που υπέγραψε το 2015 το Ιράν με τις διεθνείς δυνάμεις η οποία του προσέφερε πρόσβαση στο παγκόσμιο εμπόριο με αντάλλαγμα να δεχθεί περιορισμούς στο πυρηνικό του πρόγραμμα.
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι το Ιράν παραβιάζει τη συμφωνία του 2015 και ενεργοποίησαν τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών που μπορεί να οδηγήσει την υπόθεση πίσω στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τελικά στην επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ σε βάρος της Τεχεράνης.
«Αν οι Ευρωπαίοι συνεχίσουν την εσφαλμένη συμπεριφορά τους ή στείλουν τον φάκελο του Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας, θα αποσυρθούμε από την NPT», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Ζαρίφ, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Η τύχη της συμφωνίας του 2015 έχει τεθεί εν αμφιβόλω μετά την απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ απ’ αυτήν και να επαναφέρει τις κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης. Το Ιράν απάντησε υπαναχωρώντας στις δεσμεύσεις του, αν και λέει ότι επιθυμεί τη διάσωση της συμφωνίας.
Η διαμάχη για τα πυρηνικά είναι στο κέντρο μιας κλιμάκωσης ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και στην Τεχεράνη που ξέσπασε σε στρατιωτική αντιπαράθεση τις τελευταίες εβδομάδες.
Αυτό τον μήνα ο Τραμπ διέταξε επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος σκοτώνοντας έναν κορυφαίο Ιρανό στρατηγό. Το Ιράν απάντησε εκτοξεύοντας πυραύλους εναντίον αμερικανικών στόχων στο Ιράκ. Ενώ βρισκόταν σε κατάσταση επιφυλακής, το Ιράν κατέρριψε κατά λάθος ουκρανικό επιβατηγό αεροσκάφος.
Η συνθήκη NPT, στην οποία έχουν προσχωρήσει 190 χώρες, απαγορεύει στις χώρες αυτές, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βρετανία και τη Γαλλία, να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα, επιτρέποντάς τους σε αντάλλαγμα να επιδιώξουν πολιτικά πυρηνικά προγράμματα για παραγωγή ενέργειας, υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών.
Η μοναδική χώρα που έχει δηλώσει την αποχώρησή της από τη NPT ήταν η Βόρεια Κορέα, η οποία απέλασε επιθεωρητές για τα πυρηνικά και προχώρησε ανοικτά σε δοκιμές πυρηνικών όπλων. Η Ινδία και το Πακιστάν, που διαθέτουν πυρηνικά όπλα, καθώς και το Ισραήλ, που δεν δηλώνει αν έχει ή όχι πυρηνικά όπλα, αλλά θεωρείται ευρέως ότι έχει, δεν έχουν υπογράψει τη συμφωνία.