Η διαπραγμάτευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την πλήρωση των κορυφαίων ηγετικών πόστων δεν περιορίζεται μόνο στη μάχη για την εξεύρεση κοινού τόπου ανάμεσα στους 28 Ευρωπαίους ηγέτες, αλλά και συμβιβαστικής λύσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ένα από τα βασικά ζητήματα αφορά στην επιλογή του επόμενου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Κανείς δεν θέλει έναν πόλεμο ανάμεσα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς», προειδοποίησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος προσέθεσε, ωστόσο, ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν δεσμεύονται από τη διαδικασία του Spitzenkandidat, που περιορίζει τα πρόσωπα που προορίζονται για την πλήρωση της θέσης του προέδρου της Κομισιόν στους «κορυφαίους υποψηφίους» που έχουν ορίσει τα κόμματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Οι συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν χθες σε ένα σύντομο δείπνο, μπορούν να χαρακτηριστούν μυστικές. Για να αποφευχθούν οι διαρροές, κανείς σύμβουλος δεν είχε την άδεια να παρευρίσκεται, ενώ τα κινητά των 28 Ευρωπαίων ηγετών ήταν κλειστά. Και το μότο ήταν «καμία συζήτηση για ονόματα».
Επίσημα, οι συνομιλίες κατά την άτυπη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών αφορούσαν τις επιταγές των συνθηκών, την αποτίμηση των εκλογικών αποτελεσμάτων, τις γεωγραφικές, δημογραφικές, πολιτικές και κομματικές ισορροπίες, τη αύξηση του αριθμού των γυναικών στην αναζήτηση των προσώπων που θα ορισθούν επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και της ευρωπαϊκής διπλωματίας.
Η υποψηφιότητα Βέμπερ «κρέμεται σε μία κλωστή»
Δεδομένη εξ αρχής ήταν η σύγκρουση Άνγκελα Μέρκελ και Εμανουέλ Μακρόν για την προεδρία της Κομισιόν. «Υποστηρίζουμε τον υποψήφιό μας, τον Μάνφρεντ Βέμπερ. Άλλοι υποστηρίζουν τον δικό τους. Είναι ξεκάθαρο», συνόψισε την κατάσταση η Γερμανίδα καγκελάριος. Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος αρνείται τον αυτοματισμό στην εφαρμογή της αρχής του Spitzenkandidat και το βέβαιο είναι ότι απορρίπτει τον Βαυαρό υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Την υποψηφιότητα του Μάνφρεντ Βέμπερ απορρίπτει επίσης, δημόσια, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα, αλλά και οι ομάδες των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, των Φιλελευθέρων και των Πρασίνων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, η επιμονή Τουσκ στην αποφυγή της ονοματολογίας είχε ως στόχο να μην απορριφθεί δια μιας και εξ αρχής η υποψηφιότητα Βέμπερ, η οποία κρέμεται σε μία κλωστή. Και αυτό για να μην πληγεί το κύρος της Γερμανίδας καγκελαρίου στα πρώτα στάδια της διαπραγμάτευσης.
«Η Μέρκελ δεν θα αισθανόταν άνετα αν ο Βέμπερ αποκλειόταν», χθες, δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης, σύμφωνα με το Politico και όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Το ξέραμε ότι ο Βέμπερ δεν περνάει και αν δεν περάσει θα πληγεί το κύρος της Μέρκελ. Όλοι είχαν στο μυαλό τους ότι ο τύπος δεν περνάει», δήλωσε άλλη διπλωματική πηγή.
Όμως, αν χθες οι 28 κατέληξαν σε κάτι χειροπιαστό, αυτό είναι η παραδοχή ότι η υποψηφιότητα Βέμπερ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει πια.
Καμία επίσημη ανακοίνωση δεν πρόκειται να γίνει πριν από την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής στα τέλη του Ιουνίου. Μέχρι τότε ο Ντόναλντ Τουσκ θα ηγηθεί των διαπραγματεύσεων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως επιτάσσουν οι συνθήκες, διαπραγματεύσεις στις οποίες θα συμμετάσχουν έξι διαπραγματευτές εκ μέρους του Συμβουλίου, δύο από κάθε πολιτική οικογένεια, οι οποίοι ορίσθηκαν κατά την χθεσινή άτυπη σύνοδο για να διευκολύνουν τις διαβουλεύσεις.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες θεωρούν ότι ο Τουσκ θα επιστρέψει από τις διαβουλεύσεις του για να πληροφορήσει τους 28 ότι οι αριθμοί για την υποψηφιότητα του Βέμπερ δεν βγαίνουν, αφού του Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα διαθέτει 178 από τις 751 έδρες του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώ οι Σοσιαλιστές, οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι διαθέτουν πλέον 320 έδρες. Η απαιτούμενη πλειοψηφία είναι 376 ψήφοι.
Οι Φιλελεύθεροι, στους οποίους θα ενταχθούν οι ευρωβουλευτές της λίστας Αναγέννηση του Εμανουέλ Μακρόν διαφωνούν με την διαδικασία του Spitzenkandidat, για τον λόγο αυτόν δεν παρουσίασαν μοναδικό «κορυφαίο» υποψήφιο.
Η Ευρωπαία επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ που συγκαταλέγεται στη λίστα των υποψηφίων του Alde έχει από χέρι μία αδυναμία: είναι Δανή. Προερχόμενη από μία χώρα που δεν συμμετέχει στην Ευρωζώνη θεωρείται από ευρωπαϊκούς κύκλους δύσκολο να γίνει αποδεκτή ως πρόεδρος της Κομισιόν.
Εφαρμόζοντας την ευρωπαϊκή ηγεσία κατά των καρτέλ από την θέση της επιτρόπου, η Βεστάγκερ έκανε εχθρούς της ορισμένα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, ενώ οι κατηγορίες κατά χωρών μελών για παράνομες επιδοτήσεις δημιούργησαν ένταση στις σχέσεις της με ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Το βέτο της στην συγχώνευση της γαλλικής Alsthom με τη γερμανική Siemens μάλλον δεν ευχαρίστησε το Παρίσι και το Βερολίνο, αλλά το πρόστιμο μαμούθ που επέβαλε στην Apple καθόρισε τις εντυπώσεις.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες ελπίζουν ότι η ηγεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι κανείς από τους υποψηφίους του δεν μπορεί να εξασφαλίσει πλειοψηφία και ότι οι διαπραγματεύσεις θα στραφούν προς άλλα πρόσωπα που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συναίνεση.
«Υπάρχουν ονόματα. Μπορεί άλλοι να εμφανισθούν τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες», δήλωσε χθες στις Βρυξέλλες ο Μακρόν, που θα ήθελε τα τέσσερα ευρωπαϊκά κορυφαία πόστα να μοιραστούν στα ίσα: σε δύο γυναίκες και δύο άνδρες».