Την έντονη ανησυχία του εξέφρασε ο ΟΗΕ σε νέα έκθεσή του για την έκταση των βασανιστηρίων σε βάρος αιχμαλώτων πολέμου στις αφγανικές φυλακές, κάτι που, όπως ανέφερε, κατήγγειλαν ότι υπέστησαν οι μισοί και πλέον κρατούμενοι απ’ όσους ερωτήθηκαν.
Η έκθεση έρχεται στην δημοσιότητα ενώ εκατοντάδες κρατούμενοι πρόκειται να αρχίσουν να μεταφέρονται σε κέντρα κράτησης ελεγχόμενα από Αφγανούς, ενόψει της διαδικασίας αποχώρησης το 2014 των δυνάμεων της Διεθνούς Δύναμης Αρωγής για την Ασφάλεια (ISAF) που τελεί υπό τη διοίκηση του NATO.
Οι 326 από τους 635 κρατούμενους που συνάντησαν στελέχη του ΟΗΕ σε 89 κέντρα κράτησης της αφγανικής αστυνομίας, του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών σε 30 επαρχίες είπαν ότι υπέστησαν σκληρή ή ταπεινωτική μεταχείριση, σύμφωνα με το κείμενο των 139 σελίδων.
Το ποσοστό αυτό φθάνει το 76% μεταξύ των 105 ανηλίκων κρατούμενων που ερωτήθηκαν, δηλαδή οι 80 κατήγγειλαν πως βασανίστηκαν, αναφέρεται στο κείμενο.
Στην έκθεση του ΟΗΕ περιγράφονται 14 τύποι βασανιστηρίων, περιλαμβανομένων χτυπημάτων με τη χρήση καλωδίων και μεταλλικών σωλήνων, χτυπημάτων στα γεννητικά όργανα, απειλών εκτέλεσης ή βιασμού, βγαλσίματος νυχιών κ.ά.
«Πολυάριθμοι κρατούμενοι υπέστησαν κακομεταχείριση στις εγκαταστάσεις της αστυνομίας και της Εθνικής Διεύθυνσης Ασφαλείας» ανέφερε η έκθεση, που κάνει επίσης λόγο για «υποτιθέμενη εξαφάνιση» 81 κρατουμένων στην Κανταχάρ, στο νότιο Αφγανιστάν, από τον Σεπτέμβριο του 2001 ως τον Οκτώβριο του 2012.
«Τα ευρήματα αυτά μας ανησυχούν σοβαρά», υπογράμμισε ο Γιαν Κούμπις, ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στο Αφγανιστάν, καλώντας την κυβέρνηση να κάνει περισσότερα για να αποτρέπει τα βασανιστήρια, αν και ταυτόχρονα χαιρέτισε τις «εμφανείς προσπάθειες» που έχουν γίνει στο πεδίο αυτό.
Το 2012 η Εθνική Διεύθυνση Ασφαλείας του Αφγανιστάν, η οποία είχε επικριθεί έντονα από τον ΟΗΕ τον Οκτώβριο του 2011 για σωρεία παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημιούργησε μια υποδιεύθυνση για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο Αϊμάλ Φάιζι, εκπρόσωπος του προέδρου του Αφγανιστάν Χαμίντ Καρζάι, δεν έκρυψε την πικρία του, θέτοντας ερωτήματα για τα «κίνητρα αυτής της έκθεσης» αλλά και «τον τρόπο με τον οποίο διεξήχθη». Αν και η κυβέρνηση εξετάζει «πολύ σοβαρά τις καταγγελίες αυτές» και διεξάγει έρευνες για «ορισμένες από τις καταχρήσεις που αναφέρονται», δεν «εμπλέκεται σε εγκλήματα εναντίον των κρατούμενων», υποστήριξε.
«Τα βασανιστήρια και η ταπεινωτική μεταχείριση των φυλακισμένων ασφαλώς και δεν είναι η δική μας πολιτική», είπε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας ότι ο Ερυθρός Σταυρός, ο οποίος έχει «ανελλιπή πρόσβαση στα κέντρα κράτησής μας», δεν έχει «ποτέ ως σήμερα αποκαλύψει κάποιο κρούσμα βασανισμού».
Αντιθέτως ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών κάνει λόγο για «σοβαρά και αξιόπιστα» στοιχεία περί βασανισμών. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η υπηρεσία πληροφοριών λειτουργεί μυστικές εγκαταστάσεις για να αποφεύγει τον διεθνή έλεγχο. Από τους 79 κρατούμενους που παραδόθηκαν από τις δυνάμεις του NATO στις αφγανικές αρχές τους τελευταίους 12 μήνες βασανίστηκαν οι 25, κάτι που σύμφωνα με τον ΟΗΕ σημαίνει μια αύξηση 7% σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο, αναφέρει το ΑΜΠΕ-ΜΠΕ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε σε ανακοίνωσή της τη «βαθιά ανησυχία της» για το περιεχόμενο της έκθεσης και κάλεσε την αφγανική κυβέρνηση να «προσάγει όσους διαπράττουν τέτοιες πράξεις στην δικαιοσύνη».