Μετά από 7 χρόνια παραμονής στην πρεσβεία του Εκουαδόρ στο Λονδίνο, ο συνιδρυτής του Wikileaks Τζούλιαν Ασάνζ συνελήφθη από τη βρετανική αστυνομία, αφού η κυβέρνηση της χώρας της Λατινικής Αμερικής απέσυρε το άσυλο που του είχε δώσει.

Ο Ασάνζ είχε βρει καταφύγιο στην πρεσβεία του Εκουαδόρ για επτά χρόνια, για να αποφύγει την έκδοση στη Σουηδία, όπου κατηγορείται για υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης. Ο πρώην πρόεδρος του Ισημερινού Ραφαέλ Κορέα του είχε χορηγήσει άσυλο και η υπόθεση τέθηκε στο αρχείο από τις σουηδικές αρχές.

Ο Ασάνζ έχει εκφράσει επανειλημμένα τον φόβο ότι σκοπός των διώξεων σε βάρος του είναι εντέλει να εκδοθεί στις ΗΠΑ.

Η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι ο Ασάνζ κρατείται και θα εμφανιστεί ενώπιον του δικαστηρίου «όσο πιο σύντομα γίνεται».

Το χρονικό της υπόθεσης

Πώς όμως έφτασε ο Τζούλιαν Ασάνζ και το Wikileaks σε αυτό το σημείο;

Το σημείο εκκίνησης ήταν η δημοσίευση από τον ιστότοπο το 2010 μυστικών εγγράφων σχετικά με τη στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ στο Ιράκ και το Αφγανιστάν μέσα σε διάστημα μερικών μηνών.

Μεταξύ αυτών ένα αποκρυπτογραφημένο βίντεο από το Ιράκ, ένα αρχείο έξι ετών από απόρρητα στρατιωτικά έγγραφα σχετικά με τον πόλεμο του Αφγανιστάν, μυστικές αναφορές για τον πόλεμο του Ιράκ και στοιχεία για μυστικές διπλωματικές επαφές των ΗΠΑ.

Ακολούθως ο ιστότοπος Wikileaks εμφανίζεται να διαρρέει υλικό που ευνοεί τη Ρωσία, ενώ ο Ασάνζ γίνεται ένα μόνιμο πρόβλημα για την κυβέρνηση Ομπάμα, καθώς βγάζει στη δημοσιότητα απόρρητα έγγραφα για τις ΗΠΑ αλλά και άλλες χώρες.

Οι Αμερικανοί στρατιωτικοί ερευνητές μάλιστα επικέντρωσαν το «ενδιαφέρον» τους, ως πηγή των διαρροών, σε έναν αξιωματικό ονόματι Bradley Manning, μετέπειτα γνωστό ως Chelsea, μετά τον επαναπροσδιορισμό φύλου τον οποίο επέλεξε.

Η Manning πέρασε από στρατοδικείο τον Ιούνιο του 2010 και τον Αύγουστο του 2013 καταδικάστηκε σε 35 χρόνια κάθειρξη. Ο Μπαράκ Ομπάμα μείωσε την ποινή της στο τέλος της δεύτερης θητείας του και η Manning αποφυλακίστηκε τον Μάιο του 2017.

Ο Τζούλιαν Ασάνζ κατηγορήθηκε το 2010 για βιασμό μετά από καταγγελίες δύο γυναικών. Η Σουηδία εξέδωσε ένταλμα έκδοσης με την αιτιολογία των κατηγοριών. Τον Νοέμβριο του 2011 εκδόθηκε απόφαση δικαστηρίου βάσει της οποίας ο Ασάνζ μπορούσε να εκδοθεί στη Σουηδία. Οι δικηγόροι του άσκησαν έφεση αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Τον Αύγουστο του 2012 το Εκουαδόρ αντιστάθηκε στις πιέσεις της Βρετανίας και έδωσε άσυλο στον Ασάνζ, ο οποίος βρισκόταν ήδη στην πρεσβεία της χώρας στο Λονδίνο για δύο μήνες. Με την προϋπόθεση ότι θα έμενα σε έδαφος του Εκουαδόρ, ο Ασάνζ ήταν ασφαλής, αλλά ζούσε ουσιαστικά υπό κατ’ οίκον περιορισμό.

Δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ δικαίωσε τον Τζούλιαν Ασάνζ, λέγοντας ότι η Σουηδία δεν παρουσίασε στοιχεία για τις κατηγορίες και δεν άσκησε δίωξη, αλλά και ότι του είχε στερηθεί η ελευθερία του αδίκως, απόφαση που Βρετανία και Σουηδία αγνόησαν, όπως αναφέρουν οι New York Times.

Τι άλλαξε την απόφαση του Εκουαδόρ

Τον Ραφαέλ Κορέα διαδέχθηκε στην προεδρεία του Εκουαδόρ (Ισημερινού) ο Λένιν Μορένο, ο οποίος ήταν κριτικός στη διαμονή του Ασάνζ στην πρεσβεία και τον προειδοποίησε να μην ανακατεύεται στην πολιτική, αποκαλώντας τον μάλιστα «χάκερ».

Τον Μάιο του 2017 η Σουηδία έπαψε τη δίωξη του ιδρυτή του Wikileaks, χωρίς όμως να τον κηρύσσει αθώο. Η βρετανική αστυνομία δεν σταμάτησε την ισχύ του εντάλματος σύλληψης ωστόσο, ενώ οι ΗΠΑ εξέτασαν το ενδεχόμενο να ασκήσουν δίωξη για την αποκάλυψη απόρρητου υλικού εναντίον του.

Στις αρχές του 2018 μάλιστα το Εκουαδόρ ανακοίνωσε ότι θέλει να άρει το διπλωματικό αδιέξοδο και εξέφρασε την πρόθεση να δώσει υπηκοότητα στον Ασάνζ. Μετά από μερικές μέρες, το Εκουαδόρ ζήτησε από τους Βρετανούς να του δώσουν διπλωματική ασυλία ώστε να μπορεί να βγει από την πρεσβεία, αίτημα που δεν έγινε αποδεκτό.

«Έχει ανοίξει ο δρόμος ώστε να αποφασίσει να φύγει από την πρεσβεία της χώρας στο Λονδίνο»

Πριν από μερικές ημέρες ο πρόεδρος του Ισημερινού Λένιν Μορένο ενέτεινε τις πιέσεις στον Τζούλιαν Ασάνζ, ώστε να φύγει από την πρεσβεία της χώρας στο Λονδίνο, υποστηρίζοντας ότι η Βρετανία έχει πλέον παράσχει επαρκείς εγγυήσεις ότι ο ιδρυτής του WikiLeaks δεν θα εκδοθεί στις ΗΠΑ.

«Έχει ανοίξει ο δρόμος ώστε ο κύριος Ασάνζ να αποφασίσει να φύγει», είπε ο Μορένο, αναφερόμενος στις γραπτές διαβεβαιώσεις που λέει ότι έλαβε από τη βρετανική κυβέρνηση.

Ο Μορένο δεν διευκρίνισε αν οι αρχές της χώρας του θα εξανάγκαζαν τον Ασάνζ να εγκαταλείψει το κτίριο. Πρόσθεσε ότι οι νομικοί σύμβουλοι του ακτιβιστή εξετάζουν τα επόμενα βήματα που θα μπορούσαν να γίνουν.

Η βρετανική κυβέρνηση διαβεβαίωσε ότι «το Σύνταγμα της Μεγάλης Βρετανίας δεν επιτρέπει την έκδοση ενός προσώπου σε χώρα όπου μπορεί να κινδυνεύσει η ζωή του», είπε ο Μορένο.

Επίσημη αιτία της μεταστροφής του Κίτο είναι, σύμφωνα με πηγές του Εκουαδόρ, ότι ο Ασάνζ έχει παραβιάσει επανειλημμένα τους όρους υπό τους οποίους του προσφέρθηκε άσυλο. «Ο Τζούλιαν Ασάνζ επέδειξε “αχαριστία και έλλειψη σεβασμού” απέναντι στον Ισημερινό» αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.

«Δεν είναι ότι δεν μπορεί να μιλάει ελεύθερα, δεν είναι πως δεν μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα, αλλά δεν μπορεί να λέει ψέματα, κι ακόμα λιγότερο να παραβιάζει ή να εισβάλλει σε ιδιωτικούς ηλεκτρονικούς λογαριασμούς ή τηλέφωνα άλλων», τόνισε ο Μορένο.

Ο Μορένο άφησε εξάλλου να εννοηθεί ότι ισχυρισμοί περί διαφθοράς που έγιναν σε βάρος του καθώς και φωτογραφικά στιγμιότυπα της ιδιωτικής του ζωής που κυκλοφόρησαν το τελευταίο διάστημα σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης προέρχονταν από τον WikiLeaks, χωρίς ωστόσο να παρουσιάσει κάποιο στοιχείο που να το τεκμηριώνει.

«Δημοσιοποιώντας πληροφορίες που παραποιούν την αλήθεια, ο πρόσφυγας και οι συνεργάτες του εκφράζουν για μία ακόμη φορά την αχαριστία τους και την έλλειψη σεβασμού απέναντι στον Ισημερινό, αντί να δείχνουν ευγνωμοσύνη στη χώρα που τον φιλοξενεί εδώ και σχεδόν επτά χρόνια», τόνισε στην ανακοίνωση το υπουργείο Εξωτερικών του Εκουαδόρ, λίγες μέρες πριν να παρθεί η οριστική απόφαση παύσης ισχύος του ασύλου και να πραγματοποιηθεί η σύλληψη του Τζουλιάν Ασάνζ.