Δύο φωτογραφίες από το κρησφύγετο του ανώτατου ηγέτη και ιδρυτή των Ταλιμπάν, του μουλά Όμαρ, στο οποίο φέρεται να πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του, έδωσε χθες το βράδυ στη δημοσιότητα η οργάνωση.
Ο μουλάς Μοχάμαντ Όμαρ, ένας από τους πλέον καταζητούμενους ανθρώπους στον κόσμο από την Ουάσινγκτον, έζησε επί χρόνια και έως τον θάνατό του το 2013, περίπου 5 χιλιόμετρα από μια αμερικανική βάση στην επαρχία Ζάμπουλ του Αφγανιστάν και από «ένα μικροσκοπικό δωμάτιο» διεύθυνε τις δραστηριότητες της οργάνωσης.
Την Κυριακή το think tank Zomia Centre με έδρα τις ΗΠΑ έδωσε στη δημοσιότητα τα ευρήματα της Ολλανδής δημοσιογράφου Μπέτε Νταμ, η οποία έπειτα από πέντε χρόνια ερευνών έγραψε μια βιογραφία για τον μουλά Όμαρ με τίτλο «Αναζητώντας τον εχθρό».
Το συμπέρασμα της Νταμ έρχεται σε αντίθεση με την πεποίθηση της Ουάσινγκτον -η οποία είχε επικηρύξει τον μουλά Όμαρ για 10 εκατομμύρια δολάρια- ότι ο ηγέτης των Ταλιμπάν έφυγε από το Αφγανιστάν μετά τη πτώση του καθεστώτος τους και την αμερικανική εισβολή στη χώρα το 2001 και πέθανε στο Πακιστάν.
Το γεγονός ότι ο μουλάς Όμαρ φέρεται να ζούσε τόσο κοντά σε μια αμερικανική βάση, κάτι το οποίο «επιβεβαιώνουν αξιωματούχοι των Ταλιμπάν και του Αφγανιστάν, αποδεικνύει την πλήρη αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ», τονίζει η Νταμ.
Όπως ανέφερε μάλιστα μέσω Twitter ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Ζαμπιουλάχ Μουτζαχίντ, και σύμφωνα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο μουλάς Όμαρ «πέθανε από μια ασθένεια που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί», αν δεν είχε παραμείνει στη Ζάμπουλ.
Σύμφωνα με το βιβλίο της Νταμ, ο μουλάς Όμαρ είχε παραδώσει την εξουσία σε ένα άλλο στέλεχος της οργάνωσης και έγινε ένα είδος πνευματικού ηγέτη.
Μετά το 2001 αρχικά αναζήτησε καταφύγιο σε ένα μικρό κτιριακό συγκρότημα στο Κάλατ, την πρωτεύουσα της επαρχίας Ζάμπουλ. Η οικογένεια με την οποία ζούσε επί τρία χρόνια αγνοούσε ποιος ήταν.
Οι αμερικανικές δυνάμεις έφτασαν δύο φορές πολύ κοντά στη σύλληψη του μουλά Όμαρ, αναφέρει η Ολλανδή δημοσιογράφος. Την πρώτη φορά κρύφτηκε πίσω από έναν σωρό ξύλα την ώρα που περνούσε μία περίπολος. Τη δεύτερη ξένα στρατεύματα έψαξαν όλο το κτιριακό συγκρότημα, εκτός από το δωμάτιο στο οποίο βρισκόταν.
Όταν το 2004 άρχισε να κατασκευάζεται η βάση Λάγκμαν, λίγα μέτρα από το σημείο όπου έμενε, ο μουλάς Όμαρ αποφάσισε να αλλάξει κρησφύγετο, όμως παρέμεινε στην επαρχία Ζάμπουλ. Λίγο αργότερα κατασκευάστηκε μια δεύτερη βάση, η Γουλφερίν, πέντε χιλιόμετρα από το σημείο όπου έμενε. Εκεί είχαν τη βάση τους περισσότεροι από 1.000 Αμερικανοί στρατιώτες, καθώς και ειδικές δυνάμεις της Μεγάλης Βρετανίας.
Παρά την αγωνία του να μην συλληφθεί ο μουλάς Όμαρ δεν μετακινήθηκε, αν και απέφευγε να βγαίνει έξω από το κρησφύγετό του και συχνά κρυβόταν σε σήραγγες, όταν τα αμερικανικά αεροπλάνα βομβάρδιζαν την περιοχή, σύμφωνα με τη βιογραφία.
Ο ιδρυτής των Ταλιμπάν πέρασε χρόνια κρυμμένος, ακούγοντας τις ειδήσεις από το δελτίο του BBC στα παστού. Αν και πέθανε το 2013 οι Ταλιμπάν κράτησαν κρυφό τον θάνατό του επί δύο χρόνια.
Από την πλευρά της η αφγανική προεδρία, μέσω του εκπροσώπου της, Χαρούν Σαχανσούρι, «απέρριψε κατηγορηματικά τους παραληρηματικούς ισχυρισμούς», που έχουν στόχο «να δημιουργήσουν και να κατασκευάσουν μια ταυτότητα για τους Ταλιμπάν και τους ξένους υποστηρικτές τους».
«Έχουμε επαρκείς αποδείξεις που δείχνουν ότι ζούσε και πέθανε στο Πακιστάν. Τελεία», έγραψε στο Twitter.
Και ο πρώην διευθυντής της CIA και επικεφαλής του αμερικανικού στρατού στο Αφγανιστάν, Ντέιβιντ Πετρέους, εμφανίστηκε επιφυλακτικός. «Είχαμε πρόσβαση σε όλο το Αφγανιστάν και θα εκπλησσόμουν πολύ αν ο μουλάς Όμαρ είχε αναλάβει αυτό το ρίσκο», σχολίασε στη Wall Street Journal.
Τέλος, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών του Αφγανιστάν, Αμρουλάχ Σάλεχ, επικεφαλής των υπηρεσιών Πληροφοριών της χώρας από το 2004 ως το 2020, επισήμανε ότι υπάρχουν πάρα πολλές αποδείξεις ότι ο μουλάς Όμαρ πέρασε στο Πακιστάν, όπου και πέθανε.