Την τελική δέσμη των λεγόμενων «μέτρων έκτακτης ανάγκης» για την περίπτωση που η Βρετανία θα αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς να έχει προηγηθεί συμφωνία ενέκρινε σήμερα το Σώμα των Επιτρόπων.
Στην ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαρακτηρίζει αυξανόμενο τον κίνδυνο μη συμφωνίας και εξηγεί πως για τον λόγο αυτό προχώρησαν οι προετοιμασίες κυρίως σε ό,τι αφορά τον τομέα του προγράμματος Erasmus+, του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι εν λόγω προτάσεις ακολουθούν τις εκκλήσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (άρθρο 50) του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου 2018 να ενταθούν οι εργασίες ετοιμότητας σε όλα τα επίπεδα, και την έγκριση στις 19 Δεκεμβρίου 2018 του σχεδίου δράσης έκτακτης ανάγκης της Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων νομοθετικών μέτρων, καθώς και τις προτάσεις έκτακτης ανάγκης της τελευταίας εβδομάδας για τον αλιευτικό τομέα της ΕΕ. Οι προτάσεις αυτές προστίθενται στις εκτενείς εργασίες ετοιμότητας που ανάλαβε η Επιτροπή από τον Δεκέμβριο του 2017, όπως ορίστηκε στις προηγούμενες ανακοινώσεις σχετικά με την ετοιμότητα.
Ειδικότερα, όπως εξηγεί το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, τα σημερινά μέτρα θα διασφαλίσουν ότι στην περίπτωση «αποχώρησης χωρίς συμφωνία»:
– οι νέοι από την ΕΕ και το ΗΒ που στις 30 Μαρτίου 2019 συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus+ μπορούν να ολοκληρώσουν τη διαμονή τους χωρίς διακοπή·
– οι αρχές των κρατών μελών της ΕΕ θα συνεχίσουν να λαμβάνουν υπόψη περιόδους ασφάλισης, μισθωτής και μη μισθωτής εργασίας ή κατοικίας στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν από την αποχώρηση, κατά τον υπολογισμό των παροχών κοινωνικής ασφάλισης, όπως οι συντάξεις·
– οι δικαιούχοι του ΗΒ που τυγχάνουν χρηματοδότησης της ΕΕ θα συνεχίσουν να λαμβάνουν πληρωμές βάσει των τρεχουσών συμβάσεών τους, υπό τον όρο ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα εξακολουθήσει να εκπληρώνει τις οικονομικές υποχρεώσεις του στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ. Το ζήτημα αυτό διαχωρίζεται από τον οικονομικό διακανονισμό μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση της Επιτροπής, τα μέτρα αυτά δεν θα μετριάσουν -και ούτε μπορούν να μετριάσουν- τον συνολικό αντίκτυπο του σεναρίου αποχώρησης χωρίς συμφωνία, ούτε αντισταθμίζουν κατά κανένα τρόπο την έλλειψη ετοιμότητας, ούτε αναπαράγουν τα πλήρη οφέλη που απορρέουν από την ιδιότητα του μέλους της ΕΕ ή τους ευνοϊκούς όρους ενδεχόμενης μεταβατικής περιόδου, όπως προβλέπεται στη συμφωνία αποχώρησης.
Οι σημερινές προτάσεις έχουν προσωρινό χαρακτήρα, περιορισμένο πεδίο εφαρμογής και θα εγκριθούν μονομερώς από την ΕΕ, έχοντας λάβει υπόψη τις συζητήσεις με τα κράτη μέλη.
Την ίδια ώρα, η Ιρλανδία στέλνει σαφές μήνυμα για το backstop στα σύνορα με τη Βόρεια Ιρλανδία, με τον υπουργό Εξωτερικών Σάιμον Κόβενι να εξηγεί πως καμία εναλλακτική λύση δεν λειτουργεί.
Ο υπουργός της Βρετανίας που είναι αρμόδιος για το Brexit δήλωσε νωρίτερα σήμερα ότι το Λονδίνο εξετάζει εναλλακτικές επιλογές μετά την ψήφο χθες του βρετανικού κοινοβουλίου με την οποία δίδεται εντολή στην Βρετανίδα πρωθυπουργό Τερέζα Μέι να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους της συμφωνίας με τις Βρυξέλλες, χωρίς ωστόσο με την ψήφο αυτή να διευκρινίζεται με τι θα μπορούσε να αντικατασταθεί το backstop.
«Τα έχουμε εξετάσει όλα αυτά. Τα έχουμε ελέγξει και έχουμε καταλήξει στο ότι δεν ευσταθούν και τώρα έχουμε μια Βρετανίδα πρωθυπουργό που συνηγορεί ξανά υπέρ των ιδίων πραγμάτων που έχουν ήδη ελεγχθεί» δήλωσε ο Κόβενι.
«Αυτό που μας ζητείται να κάνουμε τώρα είναι να συμβιβαστούμε όσον αφορά μια λύση που λειτουργεί και να την αντικαταστήσουμε με ευσεβείς πόθους. Αυτό ζητείται από την ιρλανδική κυβέρνηση και δεν θα το κάνουμε».
Η Μέι δήλωσε ότι θα επιδιώξει «νομικά δεσμευτικές αλλαγές» στην συμφωνία με την ΕΕ, αλλά έλαβε σαφή απάντηση από την ΕΕ με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, μεταξύ άλλων, να υποστηρίζει το Δουβλίνο και να λέει ότι η συμφωνία δεν τίθεται σε επαναδιαπραγμάτευση.
Ο Κόβενι πρόσθεσε ότι υπάρχουν μηχανισμοί για να αντιμετωπιστούν ορισμένες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Μέι, σημειώνοντας ωστόσο ότι ο μόνος τρόπος να γίνει αυτό είναι μέσω της πολιτικής διακήρυξης για τις μελλοντικές σχέσεις ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου που συνοδεύει την Συμφωνία Αποχώρησης, η οποία όπως είπε ο ίδιος μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο επαναδιαπραγμάτευσης, ώστε να καθησυχαστούν ανησυχίες όσον αφορά το backstop.
Ο ΥΠΕΞ της Ιρλανδίας προκάλεσε επίσης τη Βρετανίδα πρωθυπουργό να εμμείνει στις προηγούμενες δηλώσεις της ότι το backstop είναι απαραίτητο για να αποφευχθεί επαναφορά των τελωνειακών ελέγχων μεταξύ της βρετανικής επαρχίας της Βόρειας Ιρλανδίας και της Ιρλανδίας, χώρας μέλους της ΕΕ.
Ωστόσο, η Μέι θα πρέπει να ικανοποιήσει μια πτέρυγα του Συντηρητικού της Κόμματος, η οποία θέλει ένα Brexit διαφορετικού είδους, σημείωσε ο ίδιος.«Έχει περιγράψει επανειλημμένως ότι το backstop δεν είναι μόνο επιθυμητό, αλλά είναι απαραίτητο για να καθησυχαστούν οι άνθρωποι στη Βόρεια Ιρλανδία, οπότε βεβαίως αυτό που είναι υπεύθυνο και πρέπει να κάνει η ιρλανδική κυβέρνηση είναι να εξασφαλίσει ότι η βρετανική κυβέρνηση τηρεί τον λόγο της» κατέληξε ο Κόβενι.