Περισσότεροι από 37.000 άνθρωποι αγνοούνται από το 2006 στο Μεξικό σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δίνει η κυβέρνηση. Οι περισσότεροι εξ αυτών εξαφανίστηκαν χωρίς να βρεθεί ούτε ίχνος τους, αφήνοντας τους συγγενείς τους σε απόγνωση.
Στη Σιναλόα, μια από τις 31 πολιτείες της χώρας, που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της, οι αγνοούμενοι ανέρχονται στους 2.700.
Πρόκειται για τις επίσημες καταγεγραμμένες περιπτώσεις που έχουν αναφέρει οι συγγενείς. Πολλοί από αυτούς θεωρούνται νεκροί. Όμως από τη στιγμή που δεν υπάρχουν σοροί κανείς δεν μπορεί να συμβιβαστεί με την ιδέα του θανάτου.
Για το λόγο αυτό κάποιοι έχουν πάρει την κατάσταση στα χέρια τους. Στην κυριολεξία. Τον Ιούλιο του 2014, με τον γιο της Roberto να έχει εξαφανιστεί από προσώπου γης, η συνταξιούχος δασκάλα, Mirna Nereyda Medina δημιούργησε το γκρουπ «The Searchers of El Fuerte», το οποίο απαρτίζεται κυρίως από μητέρες που ψάχνουν απεγνωσμένα να βρουν απομεινάρια των εξαφανισμένων ανθρώπων τους.
Τις προσπάθειές τους και τις ιστορίες τους κατέγραψε με το φωτογραφικό του φακό ο φωτορεπόρτερ Alejandro Cegarra για λογαριασμό του BBC.
Χωρίς να υπολογίζουν τον καυτό ήλιο ή τις υψηλές θερμοκρασίες που φτάνουν μέχρι τους 41 βαθμούς Κελσίου, τα μέλη της ομάδας αναζητούν με φτυάρια και αξίνες ομαδικούς τάφους.
«Ο γιος μου χρειάζεται έναν πατέρα ή τουλάχιστον το σώμα του για να το θάψει», λέει η Miriam Reyes. Ο σύζυγός της αγνοείται από το 2015.
Οι πληροφορίες για τα μέρη που θα ξεκινήσουν να σκάβουν προέρχονται από ντόπιους. Από χωρικούς και καουμπόηδες που μπορεί να έχουν εντοπίσει κάποια ευρήματα, όπως κρανία ή οστά.
«Μέσα σε πέντε λεπτά καταστράφηκε η ζωή μου. Δεν γνωρίζουν τη ζημιά που προκαλούν στις μητέρες», λέει η Juana Escalante που ψάχνει τον 28χρονο γιο της Adrián, για τον οποίο πιστεύει πως έπεσε θύμα απαγωγής.
Οι απαγωγές αποτελούν σύνηθες φαινόμενο στην Σιναλόα, μια πολιτεία που είναι ευρύτερα γνωστή λόγω του ομώνυμου καρτέλ ναρκωτικών. Νέοι άνδρες αναγκάζονται πολλές φορές με τη βία να ενταχθούν σε εγκληματικές συμμορίες ή δολοφονούνται αν ανήκουν σε αντίπαλη συμμορία. Νέες γυναίκες εξαφανίζονται και πέφτουν θύματα trafficking. Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι οικογένειές τους δεν θα μάθουν ποτέ τι τους συνέβη.
Και αυτό προσπαθεί να αλλάξει η ομάδα των «Searchers of El Fuerte». Από το 2014 οπότε ξεκίνησε η δράση της έχουν εντοπιστεί περισσότερα από 200 πτώματα. Κάθε φορά που εντοπίζουν ανθρώπινα απομεινάρια τα στέλνουν για εξέταση DNA. Αν το αποτέλεσμα ταιριάζει με κάποιον από τους καταγεγραμμένους αγνοούμενους, ενημερώνουν τους συγγενείς.
Μέχρι στιγμής έχουν καταφέρει να ταυτοποιήσουν σχεδόν τις μισές από τις σορούς που έχουν ξεθάψει.
Η υπόθεση του Roberto, της Mirna
Ο γιος της Mirna Nereyda Medina, της γυναίκας που ίδρυσε το γκρουπ, εξαφανίστηκε στις 14 Ιουλίου του 2014. Ο Roberto, όπως τον έλεγαν, πουλούσε cd σε ένα βενζινάδικο, όταν ένα μαύρο αγροτικό σταμάτησε και οι άνδρες που επέβαιναν του είπαν να μπει μέσα.
Ακριβώς τρία χρόνια από την εξαφάνισή του, στις 14 Ιουλίου του 2017, η συνταξιούχος δασκάλα έλαβε μια πληροφορία και μαζί με άλλα μέλη της ομάδας επισκέφθηκαν μια απομακρυσμένη ορεινή περιοχή. Εκεί βρέθηκε ο Roberto, θαμμένος σε έναν ρηχό τάφο. Τα υπολείμματα των οστών που εντοπίστηκαν στάλθηκαν για DNA το οποίο έδειξε πως ανήκουν σε αυτόν.
Μπορεί η ψυχή της Mirna να ηρέμησε αφού βρήκε τουλάχιστον να θάψει κάτι από το παιδί της, αυτό όμως δε σημαίνει ότι ολοκλήρωσε την αποστολή της.
Συνεχίζει να βοηθά άλλες μητέρες, γονείς και συγγενείς να βρουν τους ανθρώπους που έχουν χάσει…