«Βαθύτατα απογοητευμένος» δήλωσε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάικ Πομπέο από την ανακοίνωση του ευρωπαϊκού μηχανισμού, στόχος του οποίου είναι να επιτρέψει στις χώρες και τις ξένες επιχειρήσεις να αποφεύγουν τις κυρώσεις των ΗΠΑ σε βάρος του Ιράν.
Ο μηχανισμός αυτός παρουσιάστηκε το βράδυ της Δευτέρας (ξημερώματα της Τρίτης, ώρα Ελλάδας) στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ από την Ευρωπαϊκή Ένωση μετά από μια σύνοδο παρουσία εκπροσώπων των έξι χωρών που έχουν υπογράψει τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (Γαλλία, Βρετανία, Κίνα, Ρωσία, Γερμανία και Ιράν).
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, δήλωσε με την ευκαιρία αυτή ότι οι χώρες μέλη της ΕΕ θα ιδρύσουν έναν νόμιμο θεσμό για να διευκολύνουν τις νόμιμες χρηματοοικονομικές συναλλαγές με το Ιράν. Με τον τρόπο αυτό οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα μπορούν να συνεχίσουν να εμπορεύονται με το Ιράν, με βάση το ευρωπαϊκό δίκαιο. Ο μηχανισμός θα μπορούσε επίσης να είναι ανοιχτός και για άλλες χώρες-εταίρους σε όλον τον κόσμο, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε η Μογκερίνι μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών του Ιράν Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ.
Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, αυτός ο «φορέας ειδικού σκοπού» (SPV) θα μπορούσε να λειτουργεί ως ένα σύστημα βοητικών ανταλλαγών που θα επέτρεπε στις εταιρείες να αποφεύγουν τις αμερικανικές κυρώσεις.
«Πρόκειται για ένα από τα πιο αντιπαραγωγικά μέτρα που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς για την ειρήνη και την περιφερειακή σταθερότητα», σχολίασε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Ο Πομπέο, σε ομιλία του στο λόμπι «Ενωμένοι Εναντίον του Πυρηνικού Ιράν» στη Νέα Υόρκη κατηγόρησε επίσης την Ευρωπαίκή Ένωση ότι «ενισχύει το Ιράν ως κράτος που στηρίζει την τρομοκρατία».
«Φαντάζομαι ότι οι διεφθαρμένοι αγιατολάχ και οι φύλακες της επανάστασης γέλαγαν σήμερα το πρωί», όταν έγινε η ανακοίνωση, πρόσθεσε.
Από την πλευρά του, ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου για θέματα εθνικής ασφάλειας, Τζον Μπόλτον, προειδοποίησε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιβάλουν ακλόνητα και επιθετικά τις οικονομικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν και δεν θα επιτρέψουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή σε οποιονδήποτε άλλο να τις υπονομεύσει.
