Την ώρα που ο ιδρυτής του ιστοτόπου WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ συνεχίζει την προσπάθεια να αποφύγει την έκδοσή του, η Σουηδία –που τον καταζητεί– τον κατηγορεί πως υποβαθμίζει ένα παγκοσμίως αξιοσέβαστο δικαστικό σύστημα, το οποίο ήταν φημισμένο για την υποδοχή –και όχι την απέλαση– πολιτικών προσφύγων.

Ο Ασάνζ, που καταζητείται από τη Σουηδία για να ανακριθεί σχετικά με τις κατηγορίες για βιασμό και σεξουαλική επίθεση σε βάρος δύο γυναικών, μίλησε δημοσίως την Κυριακή από τον εξώστη της πρεσβείας του Ισημερινού στο Λονδίνο –όπου έχει καταφύγει– και κατήγγειλε την μηχανορραφία της καταδίωξής του από τις ΗΠΑ, αλλά δεν ανέφερε τίποτε σχετικά με τις κατηγορίες που του αποδίδονται.

Οι υπαινιγμοί του Ασάνζ εξαγρίωσαν πολλούς στη Σουηδία, οι οποίοι αντιτείνουν πως οι υποθέσεις των δύο γυναικών έχουν υποβαθμιστεί από τον ίδιο.

«Ο Ασάνζ έχει μετατραπεί σε έναν μεγαλομανή κομπορρήμονα, ο οποίος μοιάζει να έχει μικρή επαφή με την πραγματικότητα», τονίζει η καθημερινή εφημερίδα Σβένσκα Νταγκμπλάντετ μετά την ομιλία από τον εξώστη.

Μία άλλη εφημερίδα, η Ντάγκενς Νίχετερ, τονίζει πως η νομική διαδικασία θα πρέπει να τηρηθεί στην εντέλεια και εγκωμιάζει τη Σουηδία ως χώρα που τιμά «το κράτος δικαίου».

Μετά τη χορήγηση πολιτικού ασύλου στον Ασάνζ από τον Ισημερινό, ο ΥΠΕΞ Καρλ Μπιλντ έγραψε σε άρθρο του πως «το ακλόνητο νομικό και συνταγματικό μας σύστημα εγγυάται τα δικαιώματος καθενός ξεχωριστά και όλων. Απορρίπτουμε απόλυτα κάθε κατηγορία περί του αντιθέτου».

Η Σουηδία θεωρεί εαυτή ασφαλές καταφύγιο και είχε προσφέρει πολιτικό άσυλο σε χιλιάδες αριστερούς πρόσφυγες που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από δικτατορικά καθεστώτα της Νοτίου Αμερικής στη δεκαετία του ’70, αλλά και σε Ιρακινούς που ξέφυγαν από την εισβολή στο Ιράκ το 2003.

Διεθνής έκθεση του Law Index το 2011 για την παγκόσμια δικαιοσύνη κατέτασσε τη Σουηδία πρώτη μεταξύ 66 χωρών όσον αφορά την προστασία των θεμελιωδών νομικών δικαιωμάτων.

Ο συνήγορος των δύο γυναικών που κατηγορούν τον Ασάνζ για βιασμό και σεξουαλική επίθεση, τον εγκαλεί γιατί δεν τολμά να έλθει στη χώρα και να ανακριθεί: «αποτελεί μία κατάχρηση του μηχανισμού ασύλου, απώτερος στόχος του οποίου είναι να προστατεύει τους ανθρώπους από τις διώξεις και τα βασανιστήρια. Δεν πρόκειται γι’ αυτό στην προκειμένη περίπτωση», τόνισε ο Κλάες Μπόργκστρομ.

«Αυτός δεν κινδυνεύει να παραδοθεί στις ΗΠΑ για βασανιστήρια, ή για να του επιδικασθεί η εσχάτη των ποινών. Θα πρέπει να λογοδοτήσει στη σουηδική δικαιοσύνη. Αυτό είναι εντελώς παράλογο».

Από την άλλη, ο Ασάνζ ίσως δεν θα πρέπει να ανησυχεί ιδιαίτερα για την περίπτωση που προσαχθεί στο δικαστήριο για να λογοδοτήσει, τονίζει ο καθηγητής Δικαίου Κρίστιαν Ντίζεν. Ο ίδιος τονίζει πως εννέα στις δέκα κατηγορίες για βιασμό καταρρίπτονται από τις διωκτικές αρχές προτού καν καταλήξουν στην έδρα.

«Δεν υπάρχουν μάρτυρες, ούτε εικόνες, ούτε τεχνικές ενδείξεις, μόνον οι κατηγορίες από τις γυναίκες εναντίον του άνδρα αυτού, ο οποίος υποστηρίζει πως η συνουσία ήταν συναινετική–συνεπώς ο λόγος των δύο γυναικών δεν είναι επαρκής για να επιτευχθεί μία καταδίκη», τόνισε ο ίδιος.

Οι υποστηρικτές του Ασάνζ εκτιμούν πως οι ΗΠΑ ετοιμάζουν σώμα ενόρκων στη Βιρτζίνια για το ενδεχόμενο απέλασής τους και προσθέτουν προς επίρρωση αυτού πως οι σουηδοί ανακριτές αρνήθηκαν να μεταβούν στη Βρετανία για να ανακρίνουν τον κατηγορούμενο, όπως επίσης αρνήθηκαν να αποκλείσουν το ενδεχόμενο έκδοσή του. Ως τώρα δεν έχει κατατεθεί από τις ΗΠΑ κάποιο αίτημα για απέλαση.

Μολονότι οι νομομαθείς στη Σουηδία διαβεβαιώνουν πως μία διαδικασία έκδοσής του Ασάνζ στις ΗΠΑ θα είναι μακρά και επίπονη και με αβέβαια έκβαση, εξόν δε του γεγονότος ότι η Σουηδία δεν εκδίδει ποτέ κάποιον που ενδέχεται να αντιμετωπίσει την θανατική ποινή, ή κάποιον για τον οποίο το αίτημα έχει πολιτικά κίνητρα, το μητρώο της χώρας δεν είναι πάντοτε τόσο καθαρό.

Υποστηρικτές του Ασάνζ αναφέρουν το παράδειγμα της παράδοσης δύο ανδρών στην Αίγυπτο το 2001, κατά τη διάρκεια της εκστρατείας της CIA κατά της τρομοκρατίας. Οι δύο άνδρες κατόπιν αφέθηκαν ελεύθεροι και αποζημιώθηκαν με 3 εκατ. σουηδικές κορώνες από το σουηδικό κράτος.

Παρ’ όλ’ αυτά η ετήσια έκθεση του αμερικανικού ΥΠΕΞ για τα ανθρώπινα δικαιώματα επέκρινε (για το 2011) τη Σουηδία για την υπέρ το δέον μακρά κράτηση των συλληφθέντων πριν από τη δίκη τους και για την υποβολή των κρατουμένων «σε εκτεταμένες περιόδους απομόνωσης και σε περιορισμένη πρόσβαση σε επισκέψεις, αλληλογραφία και άσκηση».