Έρευνα για το τέχνασμα των «ψεύτικων συνόρων, που χρησιμοποιούσε η πρώην πολιτική αστυνομία της Τσεχοσλοβακίας (StB) την περίοδο του κομμουνιστικού καθεστώτος προκειμένου να αναχαιτίσει τη φυγή χιλιάδων ανθρώπων προς τη Δύση ξεκίνησε η τσεχική αστυνομία, όπως ανακοίνωσε ο Πάβελ Μπρετ, υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Εσωτερικών.

Την τετραετία 1948-51, η StB είχε κατασκευάσει ψεύτικα σύνορα εντός του εδάφους της Τσεχοσλοβακίας, με πράκτορές της μεταμφιεσμένους σε Αμερικανούς, Γάλλους και Βρετανούς, για να ξεγελούν όσους επιχειρούσαν να εγκαταλείψουν τη χώρα, εξήγησε ο Μπρετ, επικεφαλής μιας υπηρεσίας ερευνών για τα εγκλήματα του κομμουνιστικού καθεστώτος.

«Οι φυγάδες λάμβαναν αμέσως βοήθεια από τους πράκτορες της StB οι οποίοι τους περιέφεραν στην περιοχή για να τους αποπροσανατολίσουν» είπε ο Μπρετ. Αφού είχαν πειστεί ότι βρίσκονταν πλέον στην Αυστρία ή την Γερμανία, αποκάλυπταν μόνοι τους στους συνοδούς τους τα ονόματα ανθρώπων στην Τσεχοσλοβακία που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως σύνδεσμοι στις δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών.

«Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους στη συνέχεια διώχθηκαν ποινικά και καταδικάστηκαν» πρόσθεσε ο Μπρετ.
Μετά το «ταξίδι» και τη σύντομη ελευθερία που απολάμβαναν, οι φυγάδες παραδίδονταν στους αληθινούς Τσεχοσλοβάκους συνοριοφύλακες.

Ψεύτικα φυλάκια είχαν στηθεί σε απόσταση περίπου 50 χιλιομέτρων από τα σύνορα με τη Δυτική Γερμανία και την Αυστρία. Υπήρχε όμως και ένα σε μια στρατιωτική ζώνη σε μικρή απόσταση από την Πράγα.

Η υπηρεσία του Μπρετ είχε ασχοληθεί και παλαιότερα με την υπόθεση αυτή αλλά την έβαλε στο αρχείο λόγω έλλειψης στοιχείων. Η έρευνα άνοιξε και πάλι μετά από αίτημα του Ιγκόρ Λούκες, ενός ιστορικού τσεχικής καταγωγής που διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης. Σύμφωνα με την εφημερίδα Ντνες ο Λούκες γνώρισε ένα από τα θύματα αυτής της απάτης και ανακάλυψε ότι δύο από τους εγκεφάλους της επιχείρησης είναι ακόμη ζωντανοί. Ο ένας διαμένει σε άλλη χώρα.

«Είναι δύσκολο να προβλέψουμε το αποτέλεσμα της ποινικής διαδικασίας. Όμως δεν γίνεται να χρονοτριβούμε επειδή οι άνθρωποι αυτοί είναι σχετικά ηλικιωμένοι. Δεν θέλω να μπει η υπόθεση στο αρχείο επειδή ο ένοχος πέθανε» τόνισε ο Μπρετ.

Περίπου 300 άνθρωποι που επιχείρησαν να διασχίσουν τα σύνορα και να φύγουν στη Δύση σκοτώθηκαν από τους συνοριοφύλακες στην Τσεχοσλοβακία η οποία διαιρέθηκε ειρηνικά το 1993 στη Δημοκρατία της Τσεχίας και τη Σλοβακία.