Πριν είκοσι χρόνια, στις 7 Αυγούστου 1998, δύο παγιδευμένα με εκρηκτικά οχήματα εξερράγησαν σχεδόν ταυτόχρονα κοντά στα κτίρια των πρεσβειών των ΗΠΑ στην Κένυα και την Τανζανία, δύο χώρες με ιδιαίτερα στενές σχέσεις με την Ουάσινγκτον, προκαλώντας τον θάνατο συνολικά 224 ανθρώπων και τον τραυματισμό περισσότερων από 5.000.
Αυτές οι επιθέσεις θεωρούνται οι πρώτες που διέπραξε το δίκτυο αλ Κάιντα του Οσάμα μπιν Λάντεν, του εγκεφάλου των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ, των πιο αιματηρών στην Ιστορία με σχεδόν 3.000 νεκρούς.
Το δίκτυο αλ Κάιντα δημιουργήθηκε επισήμως τον Αύγουστο του 1988 από τον μπιν Λάντεν, τον Αϊμάν αλ Ζαουαχίρι και τέσσερις ακόμη μαχητές στην Πεσάβαρ του Πακιστάν κοντά στα αφγανικά σύνορα.
Πλέον διοικείται από τον Ζαουαχίρι, που, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, διαδέχθηκε τον μπιν Λάντεν μετά τον φόνο του το 2011 από Αμερικανό κομάντο στο σπίτι του στο Αμποταμπάντ του Πακιστάν.
Σκηνές τρόμου
Την Παρασκευή 7 Αυγούστου στις 10:30 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) μια τεράστια έκρηξη κοντά στην αμερικανική πρεσβεία συγκλόνισε το Ναϊρόμπι. Πέντε λεπτά αργότερα μία βόμβα που είχε τοποθετηθεί σε ένα φορτηγό- βυτίο σταθμευμένο κοντά στον περίβολο της αμερικανική πρεσβείας εξερράγη στη Νταρ ες Σαλάμ.
Στο Ναϊρόμπι η επιχειρηματική συνοικία βυθίζεται στον τρόμο. Ματωμένα ή διαμελισμένα πτώματα κείτονται γύρω από την πρεσβεία. Κηλίδες αίματος είναι ορατές πολλές εκατοντάδες μέτρα από το σημείο της έκρηξης.
Γυαλιά καλύπτουν τους δρόμους, τα κεραμίδια στις στέγες των κτιρίων έχουν εκσφενδονιστεί μακριά. Το ίδιο το κτίριο της πρεσβείας έχει υποστεί σοβαρές ζημιές και το γειτονικό Gateway House κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος.
Από την επίθεση στο Ναϊρόμπι σκοτώθηκαν 213 άνθρωποι και τραυματίστηκαν περίπου 5.000. Οι περισσότεροι ήταν περαστικοί ή εργαζόμενοι στα γειτονικά κτίρια. Στην ίδια την πρεσβεία σκοτώθηκαν 44 άνθρωποι εκ των οποίων 12 Αμερικανοί.
Στη Νταρ ες Σαλάμ σκοτώθηκαν 11 άνθρωποι και τραυματίστηκαν περισσότεροι από 40, όλοι τους περαστικοί.
«Ειδεχθείς και απάνθρωπες»
Οι ΗΠΑ ενισχύουν τα μέτρα ασφαλείας στις πρεσβείες και σε άλλα επίσημα κτίριά τους σε όλο τον κόσμο και συστήνουν στους πολίτες τους να αποφεύγουν να ταξιδεύουν στην Κένυα και την Τανζανία.
Μέλη του FBI, ειδικοί της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίες και μια μονάδα από 40 μέλη των πεζοναυτών εστάλησαν στην περιοχή.
«Αυτές οι τρομοκρατικές ενέργειες είναι ειδεχθείς, είναι απάνθρωπες», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον στη διάρκεια τελετής στον Λευκό Οίκο.
Οι δυτικές χώρες και η Ρωσία καταδικάζουν ομόφωνα τις επιθέσεις. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Κόφι Άναν δηλώνει «βαθιά σοκαρισμένος». Η Νότια Αφρική καταγγέλλει τις «παράλογες ενέργειες» και η Αίγυπτος «τις ενέργειες διεστραμμένων εγκληματιών».
Εμφανίζεται η αλ Κάιντα
Ήδη από την επομένη των επιθέσεων μια μέχρι τότε άγνωστη οργάνωση, «ο ισλαμικός στρατός για την απελευθέρωση των άγιων τόπων των μουσουλμάνων», αναλαμβάνει την ευθύνη, ζητώντας την αποχώρηση των αμερικανικών και των δυτικών δυνάμεων από τις μουσουλμανικές χώρες.
Πολλοί ειδικοί στα ισλαμιστικά κινήματα θεωρούν εγκέφαλο των επιθέσεων τον δισεκατομμυριούχο Οσάμα μπιν Λάντεν, από τον οποίο είχε αφαιρεθεί η σαουδαραβική υπηκοότητα και πλέον απειλούσε τις ΗΠΑ από το Αφγανιστάν όπου είχε καταφύγει.
Πλήγματα στο Σουδάν και το Αφγανιστάν
Στις 20 Αυγούστου σε αντίποινα οι ΗΠΑ διεξήγαγαν αεροπορικές επιδρομές εναντίον φερόμενων στόχων του δικτύου αλ Κάιντα στο Σουδάν και το Αφγανιστάν, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ο πρόεδρος Κλίντον δήλωσε ότι ο πρώτος στόχος ήταν «μία από τις βάσεις των πιο ενεργών τρομοκρατών παγκοσμίως» στο Αφγανιστάν υπό τη διοίκηση του μπιν Λάντεν.
Στο Σουδάν από την αμερικανική επίθεση καταστράφηκε το εργοστάσιο κατασκευής φαρμάκων αλ Σίφαα, βόρεια του Χαρτούμ, στο οποίο σύμφωνα με την Ουάσινγκτον κατασκευαζόταν ο νευροτοξικός παράγοντας VX. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι το εργοστάσιο συνδεόταν με τον επικεφαλής της αλ Κάιντα, ο οποίος έζησε στο Σουδάν από το 1992 ως το 1996.
Το Χαρτούμ απάντησε ότι στο εργοστάσιο παρασκευάζονταν μόνο φάρμακα.
Καταδίκες
Τον Νοέμβριο του 1998 δικαστήριο των ΗΠΑ απήγγειλε επισήμως κατηγορίες για τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Κένυα και την Τανζανία εναντίον του μπιν Λάντεν και του «στρατιωτικού του διοικητή» Μοχάμαντ Άτεφ.
Συνολικά απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον είκοσι ανθρώπων.
Το 2001 τέσσερα μέλη της αλ Κάιντα καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη από δικαστήριο της Νέας Υόρκης για τη συμμετοχή τους σε αυτές τις επιθέσεις. Στη συνέχεια καταδικάστηκαν τέσσερις ακόμη.
