Η παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς, υπό τον έλεγχο της οποίας τελεί η Λωρίδα της Γάζας, αναμιγνύεται όλο και περισσότερο στη δράση των μη κυβερνητικών οργανώσεων, προκειμένου να ενισχύει τον έλεγχό της στην κοινωνία των πολιτών, καταγγέλλουν αξιωματούχοι των ανθρωπιστικών οργανώσεων.
Η κυβέρνηση της Χαμάς επέβαλε πρόσφατα νέες νομικές δεσμεύσεις στις ΜΚΟ και ανέθεσε στο υπουργείο της των Εσωτερικών την εποπτεία των δραστηριοτήτων της κοινωνίας των πολιτών, προς μεγάλη δυσαρέσκεια του Σάλαχ Άμπντελ Άτι, του διευθυντή της ανεξάρτητης επιτροπής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Είναι μια έκδηλη παράβαση του νόμου, που ορίζει ότι μόνο τα αρμόδια υπουργεία μπορούν να επιβλέπουν τις οργανώσεις που αφορούν τον τομέα τους. Η κυβέρνηση της Χαμάς θέλει να περιορίσει τις δραστηριότητες αυτών των ΜΚΟ και να τις ελέγχει», τονίζει.
Το 2001, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της επιτροπής, το υπουργείο Εσωτερικών της Χαμάς, απαγόρευσε τη λειτουργία πέντε ΜΚΟ, έκλεισε τα γραφεία 38 άλλων, ενώ 196 τέθηκαν υπό οικονομικούς και διοικητικούς ελέγχους, κατά παράβαση του νόμου περί λειτουργίας των ανθρωπιστικών οργανώσεων.
Ωστόσο ο Ταρουάτ Μπικ, ο διευθυντής της υπηρεσίας για τις ΜΚΟ στο υπουργείο Εσωτερικών, δηλώνει ότι το «υπουργείο διαθέτει πολλά προνόμια και εργάζεται σε συντονισμό με τα άλλα υπουργεία».
«Όλα τα μέτρα για την απαγόρευση της λειτουργίας των ανθρωπιστικών οργανώσεων λήφθηκαν με νόμιμο τρόπο», τονίζει λέγοντας ότι η κυβέρνηση “σέβεται τις δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών”.
Αντίθετη άποψη έχει ο Ράσμι Ντάμο, ο διευθυντής της οργάνωσης Fikra (“ιδέα” στα αραβικά) που προωθεί μορφωτικά προγράμματα για τα παιδιά και επιχορηγείται σε σημαντικό βαθμό από ξένους δωρητές. Ο Ντάμο κατηγορεί τη Χαμάς ότι «παραποιεί τα οικονομικά στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών για να βρίσκει προσχήματα να κλείνει τις οργανώσεις».
Πέρυσι η Fikra έλαβε μια μεγάλη δωρεά από τη Δανία για την υλοποίηση ενός προγράμματος αλλά «η κυβέρνηση της Χαμάς απέρριψε τη λειτουργία γραφείου του δωρητή, χωρίς να το αιτιολογήσει, και τα χρήματα αποσύρθηκαν», είπε.
Το υπουργείο Εσωτερικών το διέψευσε κατηγορηματικά, τονίζοντας ότι η δανική οργάνωση είχε “εθελουσίως τερματίσει τη δράση της στη Γάζα”.
Σύμφωνα με τον Ράσμι Ντάμο, η Χαμάς «βάζει στο στόχαστρό της τις πολιτισμικές οργανώσεις ή αυτές που προασπίζουν την ελευθερία της σκέψης, γιατί δεν της αρέσει το περιεχόμενο των μηνυμάτων τους».
Τον Αύγουστο του 2011, η Αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης (USAID) ανέστειλε για λίγο τη βοήθειά της στη Λωρίδα της Γάζας ώστε να αναγκάσει τη Χαμάς να σταματήσει να ελέγχει τα οικονομικά των ΜΚΟ που χρηματοδοτούνται από την USAID.
«Η κυβέρνηση της Χαμάς θέλει να ελέγχει την κοινωνία των πολιτών. Βάζει στο στόχαστρό της τις οργανώσεις από τις οποίες δεν έχει να επωφεληθεί», καταλήγει ο Ντάμο.
Σύμφωνα με αναλυτές, σχεδόν το ένα τρίτο των οργανώσεων αρωγής στη Γάζα είναι ισλαμικές οργανώσεις, των οποίων η Χαμάς ευνόησε την ίδρυση από τότε που ανέλαβε τον έλεγχο του παλαιστινιακού θύλακα, πριν από πέντε χρόνια.