Για μία δεκαετία θα φυλάσσονται και θα επεξεργάζονται από τις αμερικάνικες υπηρεσίες τα προσωπικά δεδομένα των ευρωπαίων επιβατών που ταξιδεύουν στις ΗΠΑ, μετά την σημερινή απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου να εγκρίνει την σχετική συμφωνία.

Η νέα συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για την διαβίβαση προσωπικών δεδομένων των ευρωπαίων επιβατών προς τις αμερικάνικες υπηρεσίες ασφαλείας θα έχει επταετή ισχύ, ύστερα από την σημερινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (409 ψήφοι υπέρ, 226 κατά, 33 αποχές), να την εγκρίνει.

Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, η συμφωνία θα πρέπει να έχει εγκριθεί επισήμως μέχρι τις 26 Απριλίου 2012 απ’ όλους τους υπουργούς Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Προηγούμενα, οι ευρωβουλευτές, δεν ενέκριναν ψήφισμα, με το οποίο ζητούνταν να τεθεί η νομιμότητα της εν λόγω συμφωνίας υπό την κρίση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Ενδεικτική του διχασμού που υπήρξε μεταξύ των ευρωβουλευτών, για την υπερψήφιση ή καταψήφιση της σχετικής συμφωνίας (προϊόν 9ετούς διαπραγμάτευσης μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωκοινοβουλίου), είναι η δήλωση της εισηγήτριας της σχετικής έκθεσης, Ολλανδής ευρωβουλευτού των Φιλελευθέρων Σοφί ιντ Βέλντ, η οποία και απέσυρε το όνομα της από την έκθεση.

«Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν αντανακλά τις συστάσεις που έκανα. Γι ‘αυτό και επιλέγω να αποστασιοποιηθώ από αυτή. Προς μεγάλη μου απογοήτευση μετά από 9 χρόνια διαπραγματεύσεων με τους στενότατους φίλους και συμμάχους μας, τις ΗΠΑ, καταλήξαμε σε συμφωνία με περιορισμένη υποστήριξη από ένα διχασμένο Κοινοβούλιο».

Με βάση την νέα συμφωνία, οι αμερικανικές αρχές θα διατηρούν τους φακέλους με τα ονόματα και τα δεδομένα των επιβατών (PNR)) σε ενεργή βάση δεδομένων για πέντε έτη. Μετά τους πρώτους έξι μήνες της περιόδου αυτής οι φάκελοι θα «αποπροσωποποιούνται», πράγμα που σημαίνει πως δεδομένα που αφορούν το όνομα του επιβάτη και τα στοιχεία επικοινωνίας του θα πρέπει να κωδικοποιούνται.

Όπως ορίζει η συμφωνία, μετά την παρέλευση της πενταετίας τα δεδομένα θα μεταφέρονται σε «αδρανή βάση δεδομένων» για περίοδο δέκα ετών, για την διεξαγωγή πρόσθετων ελέγχων, από ολιγάριθμο, εξουσιοδοτημένο προσωπικό.

Ωστόσο, ακόμη και μετά την παρέλευση των δέκα ετών, τα δεδομένα που διατηρήθηκαν θα καθίστανται πλήρως ανώνυμα με τη διαγραφή όλων των σχετικών στοιχείων, αλλά θα διατηρούνται, σε ενεργή βάση δεδομένων, έως ότου η έρευνα τεθεί στο αρχείο, στοιχεία που αφορούν συγκεκριμένες υποθέσεις.

Η αρμόδια κοινοτική επίτροπος Σεσίλια Μάλμστρεμ υπεραμύνθηκε της ανάγκης υπερψήφισης της σχετικής έκθεσης, υποστηρίζοντας ότι τα δεδομένα PNR θα χρησιμοποιούνται κυρίως για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και άλλων σοβαρών διασυνοριακών εγκλημάτων.

Η διατύπωση περιλαμβάνεται στο τελικό κείμενο της συμφωνίας, με την διευκρίνιση ότι ως σοβαρά εγκλήματα ορίζονται, υπό το αμερικανικό δίκαιο, τα εγκλήματα που τιμωρούνται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών καθώς και ότι τα δεδομένα PNR μπορούν να χρησιμοποιούνται και να υποβάλλονται σε επεξεργασία για «την ταυτοποίηση προσώπων που μπορούν να υποβληθούν σε αυστηρότερες ανακρίσεις ή εξετάσεις».

Παρά τις αντιρρήσεις μεγάλης μερίδας ευρωβουλευτών, η συμφωνία έγινε αποδεκτή από την πλειοψηφία της Ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου, ενώ προβλέπεται σαφέστατα σ’ αυτήν ότι, θα μπορούν να συλλέγονται και να χρησιμοποιούνται κατά το δοκούν από τις αμερικάνικες υπηρεσίες, ακόμη και ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα όπως η φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις ή δεδομένα που αφορούν την υγεία και το σεξουαλικό προσανατολισμό προσώπου.

Τέτοια δεδομένα, αναφέρεται στην συμφωνία, θα πρέπει να διαγράφονται οριστικά μέσα σ’ ένα μήνα αλλά, θα μπορούν να διατηρηθούν, για το χρονικό διάστημα που καθορίζεται από το αμερικάνικο δίκαιο όταν κριθεί ότι χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.

Η συμφωνία τέλος προβλέπει ότι, σε περίπτωση κατάχρησης, το πρόσωπο του οποίου τα προσωπικά δεδομένα έχουν υποστεί επεξεργασία και χρησιμοποιηθεί με τρόπο που δεν συνάδει με τη συμφωνία μπορεί να ασκήσει προσφυγή, αλλά με βάση το αμερικάνικο δίκαιο, όχι το ευρωπαϊκό.