Ο πρόεδρος του Περού, ο κεντροδεξιός Πέδρο Πάμπλο Κουτσίνσκι, απένειμε το βράδυ της Κυριακής χάρη στον Αλμπέρτο Φουχιμόρι, τον πρώην πρόεδρο ο οποίος εξέτιε ποινή κάθειρξης 25 ετών μετά την καταδίκη του για διαφθορά και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, επικαλούμενος «ανθρωπιστικούς» λόγους, την άσχημη κατάσταση της υγείας του.

Η απόφαση του Κουτσίνσκι προκάλεσε αμέσως έντονες αντιδράσεις. Παρότι ανακοινώθηκε το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της Λίμας για να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους και η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων για να τους απωθήσει. Πολλοί από τους ανθρώπους που συγκεντρώθηκαν κράταγαν φωτογραφίες θυμάτων της εκστρατείας καταστολής που είχε εξαπολύσει ο Αλμπέρτο Φουχιμόρι επί των ημερών της προεδρίας του (1990-2000).

Τουλάχιστον δύο υπουργοί του Κουτσίνσκι τον ενημέρωσαν ότι θα του υποβάλουν τις παραιτήσεις τους κι ο πρόεδρος πιθανόν θα προχωρήσει σε ανασχηματισμό ακόμα και μέσα στην εβδομάδα, δήλωσε μια πηγή προσκείμενη στην κυβέρνηση.

Οι πολέμιοι του Φουχιμόρι κατήγγειλαν την απονομή χάριτος ως το αποτέλεσμα του ωμού πολιτικού παζαριού που έκανε ο Κουτσίνσκι με οπαδούς του πρώην προέδρου στο Κογκρέσο για να αποφύγει την καθαίρεση την Πέμπτη, όμως μέλη της οικογένειάς του και υποστηρικτές του θεώρησαν αντίθετα την κίνηση ως μια δικαίωση που οφειλόταν στον παρεξηγημένο τους ήρωα.

Ο Κουτσίνσκι, 79 ετών, πρώην στέλεχος επενδυτικών τραπεζών της Γουόλ Στριτ, ο οποίος προεκλογικά δεσμευόταν ότι δεν επρόκειτο να απονείμει χάρη στον Φουχιμόρι, υποστήριξε ότι έλαβε αυτή την απόφαση μετά την αξιολόγηση των ιατρικών εξετάσεων που έδειξαν πως ο φυλακισμένος πρώην πρόεδρος πάσχει από μια «εκφυλιστική και ανίατη» πάθηση, όπως αναφέρει ανακοίνωση της προεδρίας.

Η ενέργεια του Κουτσίνσκι ενδέχεται να οδηγήσει σε ευρείες ανακατατάξεις στο πολιτικό σκηνικό του Περού, του εύρους που είχε πυροδοτήσει η απόδραση του Φουχιμόρι στην πατρίδα των γονιών του, την Ιαπωνία, το 2000, όταν ένα σκάνδαλο διαφθοράς είχε οδηγήσει στο τέλος της μονοκρατορίας του στην εξουσία.

Ο Φουχιμόρι εκδόθηκε στο Περού το 2007 και αργότερα κρίθηκε ένοχος των κατηγοριών πως ήταν ο ανώτατος διοικητής των ταγμάτων θανάτου που σφάγιαζαν πολίτες, πως δωροδόκησε πολιτικούς, ή πως ενεχόταν στην απαγωγή ενός δημοσιογράφου, μεταξύ άλλων.

Παρά την πτώση του ηγέτη του, το δεξιό λαϊκιστικό κίνημα που ίδρυσε ο Φουχιμόρι τη δεκαετία του 1990 παρέμεινε μια από τις ισχυρότερες πολιτικές δυνάμεις στο Περού. Η μεγαλύτερη κόρη του, η Κέικο, είναι η επικεφαλής του κόμματος Λαϊκή Δύναμη, που έχει τον έλεγχο του Κογκρέσου. Ο νεότερος γιος του, ο Κέντζι, φλερτάρει με την κυβέρνηση του Κουτσίνσκι, καθώς αμφισβητεί τον τρόπο που η αδελφή του ηγείται του κόμματος που της κληροδότησε ο πατέρας τους.

Την Πέμπτη, ο 37χρονος Κέντζι Φουχιμόρι ήταν προς γενική κατάπληξη ανάμεσα στα μέλη του Λαϊκού Κόμματος που επέτρεψαν ο Κουτσίνσκι να σωθεί από την παύση του και την παραπομπή του στη δικαιοσύνη εξαιτίας ενός σκανδάλου διαφθοράς.

«Για να σώσει το τομάρι του, έκλεισε συμφωνία με τους ανθρώπους του Φουχιμόρι», κατήγγειλε η Βερόνικα Μεντόσα, η αριστερή πολιτικός που ήταν μεταξύ των αντιπάλων του Κουτσίνσκι στις περυσινές προεδρικές εκλογές.

Ο Κουτσίνσκι διέψευσε ότι είχε υποσχεθεί να δώσει χάρη στον Αλμπέρτο Φουχιμόρι για να εξασφαλίσει την παραμονή του στο αξίωμα.

Θα «σας είμαστε αιώνια ευγνώμονες» έγραψε στον λογαριασμό του στο Twitter ο Κέντζι Φουχιμόρι απευθυνόμενος στον Κουτσίνσκι και τονίζοντας ότι μιλά εξ ονόματος της οικογένειας.

Ο Αλμπέρτο Φουχιμόρι διακομίστηκε σε κλινική αργά το Σάββατο με πολύ χαμηλή πίεση και καρδιακές αρρυθμίες που απειλούσαν τη ζωή του, κατά τον γιατρό του, τον Αλεχάντρο Αγινάγα, ο οποίος διέψευσε ότι επρόκειτο για σκηνοθετημένη επιδείνωση της υγείας του ασθενή του προκειμένου ο πρόεδρος να του απονείμει χάρη.

Ο Κέντζι Φουχιμόρι δήλωσε την Κυριακή ότι ο πατέρας του αναρρώνει στην εντατική και θα περάσουν μέρες πριν πάρει εξιτήριο και επιστρέψει στο σπίτι.

Πλάνα που μετέδωσαν τηλεοπτικοί σταθμοί του Περού εικόνιζαν υποστηρικτές του καθώς ανέμιζαν πανό με το σύνθημα «λευτεριά στον Φουχιμόρι» και πανηγύριζαν για την προεδρική χάρη. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, έως και το 60% των πολιτών τασσόταν υπέρ της απονομής χάριτος στον πρώην πρόεδρο, ο οποίος πιστώνεται από τους υποστηρικτές του την αντιμετώπιση μιας οικονομικής κρίσης και την καταστολή της δράσης της οργάνωσης Φωτεινό Μονοπάτι και το 1993 χαρακτηριζόταν από το αμερικανικό περιοδικό TIME το «πρόσωπο της χρονιάς» στη Νότια Αμερική.

«Είναι ο καλύτερος πρόεδρος που είχε ποτέ το Περού», υποστήριξε η φίλη του και πρώην υπουργός του Μαρία Λουίσα Κουκουλίσα.

Ο Αλμπέρτο Φουχιμόρι, 79 ετών – συνομήλικος του προέδρου Κουτσίνσκι – παραμένει μια μορφή που διχάζει βαθιά το Περού.

Η απονομή χάριτος θεωρήθηκε ράπισμα από τους συγγενείς των θυμάτων των ταγμάτων θανάτου, τους εισαγγελείς, ή τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αγωνίστηκαν για να καταλήξει ο Αλμπέρτο Φουχιμόρι στη φυλακή, έπειτα από μια μακρά, επίπονη νομική διαδικασία για την οποία το Περού απέσπασε επαίνους διεθνώς διότι απέτρεψε την ατιμωρησία.

Πριν από την ανακοίνωσή του, ο Κουτσίνσκι συγκάλεσε εκτάκτως κορυφαία στελέχη της κυβέρνησής του και του κυβερνώντος κόμματος στο προεδρικό μέγαρο. Δύο στελέχη του κόμματος, ο Αλμπέρτο δε Μπελαούντε και ο Βισέντε Σεβάγιος, ανακοίνωσαν πως αποχωρούν από τις τάξεις του, κατά πληροφορίες της εφημερίδας El Comercio.

Ο Κουτσίνσκι «πρόδωσε τη δικαιοσύνη, τη δημοκρατία και τα θύματα. Η ιστορία δεν θα σε συγχωρέσει ποτέ», δήλωσε η Ίντιρα Ουίλκα, αριστερή βουλεύτρια, ο συνδικαλιστής πατέρας της οποίας είχε πέσει νεκρός το 1992, σε μια υπόθεση που το Διαμερικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είχε χαρακτηρίσει εξωδικαστική δολοφονία.