Η στέρηση της ελευθερίας είναι από μόνη της αρκετή για να κάνει κάθε φυλακή, κάθε εγκλεισμό, εφιάλτη για τον κάθε έναν. Σε πολλές φυλακές του κόσμου ωστόσο, δεν είναι μόνο η ελευθερία που μένει απ’ έξω όταν η βαριά πόρτα της κλείνει. Είναι επίσης η αξιοπρέπεια αλλά και, σε κάποιες περιπτώσεις, κάθε αξία της ανθρώπινης ζωής.
Μικρά σκοτεινά κελιά με έναν κουβά για τουαλέτα, βία που σοκάρει, βασανιστήρια, κρατούμενοι που δεν αντικρίζουν το φως του ήλιου, φυλακισμένοι που συνθλίβονται ψυχολογικά και οδηγούνται στην παράνοια συνθέτουν, μεταξύ άλλων, το τρομακτικό μωσαϊκό- κόλαση επί γης μερικών από τις πιο σκληρές φυλακές του κόσμου, όπως τις παρουσιάζει η βρετανική εφημερίδα Mirror.
Petak
Η βρετανική εφημερίδα Telegraph χαρακτήρισε τη φυλακή αυτή «Αλκατράζ της Ρωσίας». Η φυλακή OE-256/5, όπως είναι η επίσημη ονομασία της, μπορεί να καταρρακώσει το ηθικό ακόμα και των πιο σκληρών κρατούμενων. Ο χρόνος παραμονής στα κελιά ή την απομόνωση ξεπερνά τις 20 ώρες την ημέρα και οι κρατούμενοι δικαιούνται δύο επισκέψεις των δύο ωρών τον χρόνο, για τα πρώτα δέκα χρόνια της καταδίκης τους.
Τα βιβλία δεν επιτρέπονται. Οι ανυπάκουοι κρατούμενοι μένουν σε σκοτεινά κελιά με ένα στρώμα για κρεβάτι και έναν κουβά για τουαλέτα.
Όπως το πραγματικό Αλκατράζ, η Petak περιβάλλεται από νερό. Τα μέτρα ασφαλείας είναι τόσο αυστηρά που κανείς δεν έχει καταφέρει να αποδράσει. Οι φυλακισμένοι ζουν σε μια διαρκή κατάσταση απόγνωσης και ατελείωτης απελπισίας.
«Αυτό το μέρος καταστρέφει τους ανθρώπους. Τους πρώτους εννέα μήνες της παραμονής τους εδώ προσαρμόζονται. Μετά τα τρία ή τα τέσσερα χρόνια οι προσωπικότητές τους αρχίζουν να χειροτερεύουν. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση κάποιος να μείνει εδώ 25 χρόνια χωρίς να καταστραφεί ψυχολογικά» είχε πει σε συνέντευξή της η ψυχολόγος της φυλακής.
San Pedro
Αυτή η φυλακή στην πρωτεύουσα Λα Παζ, της Βολιβίας, είναι γνωστή ως μια από τις πιο σκληρές στον κόσμο, λόγω της διαφορετικής προσέγγισής της στον εγκλεισμό. Οι κρατούμενοι πρέπει να αγοράσουν (!) τα κελιά τους και πληρώνουν «άδεια εξόδου» για να μπορέσουν να βγουν τα βράδια. Τα παιδιά τους και οι οικογένειές τους ζουν μαζί με εμπόρους ναρκωτικών και δολοφόνους.
Στην πτέρυγα πέντε αστέρων (!) οι κρατούμενοι έχουν πρόσβαση σε τηλεόραση, καλύτερο φαγητό και πολυτελή έπιπλα ενώ στις πτέρυγες των φτωχών ανθεί η παραγωγή κοκαΐνης, οι φόνοι και η βία.
Bangkwang
Η πλέον διαβόητη από τις ούτως ή άλλως κακόφημες φυλακές της Ταϊλάνδης «φιλοξενεί» κατάδικους με πολυετείς ποινές και θανατοποινίτες. Σε αυτήν καταλήγουν και πολλοί κρατούμενοι ξένοι υπήκοοι.
Τα τρία πρώτα χρόνια της κράτησής τους οι φυλακισμένοι επιβάλλεται να φορούν μεταλλικούς κρίκους στα πόδια ενώ οι θανατοποινίτες δεν τους βγάζουν παρά μόνο όταν έρθει η ώρα του τέλους- για την οποία ενημερώνονται δύο ώρες πριν.
Οι εκτελέσεις γίνονται με και με πυροβόλα.
Οι δυτικοί αποκαλούν τη φυλακή αυτή «Χίλτον της Μπανγκόκ» και οι κρατούμενοι κάνουν μικροδουλειές για τους φρουρούς και τους πλουσιότερους φυλακισμένους για να κερδίσουν χρήματα για φαγητό από την καντίνα της φυλακής.
Η φυλακή δεν έχει τρεχούμενο νερό.
Al Hair
Σε αυτή τη φυλακή του Ριάντ πέρασε τρία χρόνια ο Βρετανο-Καναδός σύμβουλος μάρκετινγκ William Sampson, ύστερα από σύλληψή του στη Σαουδική Αραβία το 2000.
Το 2005 κυκλοφόρησε ένα βιβλίο για τα όσα τρομακτικά έζησε, κάνοντας λόγο για ξυλοδαρμούς, μαστίγωμα στα πόδια, στέρηση ύπνου, βιασμούς.
Ο ίδιος πιστεύει πως διένυε κάθε μέρα δέκα χιλιόμετρα περπατώντας αδιάκοπα στο κελί του.
Pelican Bay
Περίπου 3.500 κρατούμενοι ζουν σε αυτή τη φυλακή της Καλιφόρνιας με τους περισσότερους να έχουν ταξινομηθεί υψηλά στην κλίμακα της επικινδυνότητας.
Τα κτίρια έχουν σχήμα Χ και διαχωρίζονται από ηλεκτροφόρους φράκτες γύρω από την Πτέρυγα Ασφαλείας, όπου κρατούμενοι- μέλη συμμοριών κρατούνται στην απομόνωση για 22,5 ώρες την ημέρα.
Τον Φεβρουάριο του 2000 περίπου 200 κρατούμενοι εξεγέρθηκαν για περίπου μισή ώρα, πριν η κίνησή τους κατασταλεί από ένοπλους φρουρούς με σφαίρες από καουτσούκ.
Ένας άνθρωπος έπεσε νεκρός, 15 τραυματίστηκαν και τουλάχιστον 19 μαχαιρώθηκαν ή ξυλοκοπήθηκαν.
Katingal
Είναι η πρώτη φυλακή της Αυστραλίας που κατασκευάστηκε ως υψίστης ασφαλείας. Αυτό το τσιμεντένιο, χωρίς παράθυρα, «φέρετρο» των 40 κελιών μέσα στο Long Bay Correctional Centre του Σίδνεϊ δεν διαθέτει φυσικό φως ούτε αέρα.
Στόχος της ήταν να επιβάλει αισθητηριακή στέρηση τους κρατούμενους, που τη χαρακτήρισαν «ηλεκτρονικό ζωολογικό κήπο», και κάποτε είχε και τάφρο για να προστατεύεται από τυχόν επίθεση με… τανκ!
Άρχισε να λειτουργεί το 1975 και οι ανησυχίες για πλήρη καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων οδήγησαν στο κλείσιμό της.
