Στην τουρκική Βουλή η συνταγματική αναθεώρηση για το προεδρικό σύστημα

Οι εργασίες της επιτροπής για την αναθεώρηση του Συντάγματος στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση ολοκληρώθηκε. Έπειτα από επεισοδιακές συνεδριάσεις εννέα ημερών το σχέδιο αναθεώρησης που εστάλη στην επιτροπή στις 20 Δεκεμβρίου εγκρίθηκε και παίρνει τον δρόμο της ολομέλειας.

Τα 221 άρθρα που περιείχε, έπειτα από μαραθώνιες διαβουλεύσεις μειώθηκαν σε 18, τα οποία τώρα θα συζητηθούν από την ολομέλεια της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης. Η επιτροπή χθες συνεδρίαζε για 17 ολόκληρες ώρες,

Το σχέδιο θα εξεταστεί στην ολομέλεια τη δεύτερη εβδομάδα του Ιανουαρίου και θα οδηγηθεί σε δύο γύρους ψηφοφορίας καθως πρόκειται για συνταγματική αναθεώρηση.

Για να μπορεί να περάσει με δημοψήφισμα πρέπει να αποσπάσει 330 ψήφους. Το σχέδιο τροποποίησης είχε κατατεθεί με υπογραφές 316 βουλευτών του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).

Στην αναθεώρηση προβλέπεται η μείωση της ηλικίας για το δικαίωμα του εκλέγεσθαι από 21 σε 18 και αυξάνεται ο αριθμός των βουλευτών από 550 σε 600.

Το επίμαχο θέμα όμως είναι ότι με την αναθεώρηση καθιερώνεται προεδρικό σύστημα και καταργείται ο πρωθυπουργικός θώκος.

Ο πρόεδρος θα εκλέγεται κάθε 5 χρόνια ταυτόχρονα με τις βουλευτικές εκλογές και θα είναι κομματικός. Δικαίωμα συμμετοχής με υποψήφιο θα έχουν τα κόμματα που στις τελευταίες εκλογές θα έχουν λάβει τουλάχιστον το 5% των ψήφων ή με 100.000 υπογραφές ψηφοφόρων.

Ο πρόεδρος θα μπορεί να εκδίδει και προεδρικά διατάγματα, τα οποία μάλιστα σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης δεν θα υπάγονται στους περιορισμούς των κανονικών διαταγμάτων.

Κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα μπορεί να κηρύξει και ο πρόεδρος όταν απειλείται η ακεραιότητα της χώρας και του λαού από εσωτερικούς ή εξωτερικούς κινδύνους που εκδηλώνονται με πράξεις βίας.

Ο πρόεδρος θα ορίζει έναν ή και περισσότερους αντιπροέδρους. Θα δύναται να διαταχθεί έρευνα για παράνομες πράξεις του προέδρου με πρόταση που θα καταθέτουν οι μισοί συν ένας βουλευτές της ολομέλειας της Βουλής.

Ο αριθμός των μελών του Συνταγματικού Δικαστηρίου από 17 μειώνεται σε 15 ενώ καταργούνται τα στρατιωτικά δικαστήρια εκτός των πειθαρχικών δικαστηρίων.

Το Ανώτατο Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων μετονομάζεται σε Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων. Τέσσερα μέλη του θα ορίζονται από τον Πρόεδρο και 7 θα εκλέγονται από την Εθνοσυνέλευση, ενώ ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης θα είναι φυσικό μέλος.