Οι γερμανικές αρχές έχασαν κατά τη διάρκεια του έτους πλήθος ευκαιριών για να βάλουν στο χέρι τον κύριο ύποπτο της επίθεσης με νταλίκα στη χριστουγεννιάτικη αγορά του Βερολίνου το βράδυ της Δευτέρας.
Καθυστερημένη έναρξη της έρευνας
Η αστυνομία καθυστέρησε να επικεντρώσει την έρευνα στον 24χρονο Τυνήσιο Άνις Άμρι, ο οποίος καταζητείται πλέον σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τις ώρες που ακολούθησαν την επίθεση η έρευνα στράφηκε εσφαλμένα κατά ενός Πακιστανού, ο οποίος, όπως τελικά αποδείχθηκε, δεν είχε σχέση με την υπόθεση. Οι αρχές ανακάλυψαν μέσα στη νταλίκα που χρησιμοποιήθηκε στην επίθεση την ταυτότητα ενός Τυνήσιου το πρωί της Τρίτης. Μόνο τη νύκτα της Τρίτης προς την Τετάρτη, δηλαδή 30 ολόκληρες ώρες μετά την επίθεση, εκδόθηκε μη δημόσιο ένταλμα έρευνας που απευθύνθηκε προς τις αστυνομικές διευθύνσεις της Γερμανίας και των ευρωπαϊκών χωρών.
Γνωστός ισλαμιστής
Ο Άνις Άμρι έφθασε στη Γερμανία τον Ιούλιο 2015 και εντοπίσθηκε σχετικά σύντομα από τις αρχές ως εν δυνάμει επικίνδυνος. Κατά την περιπλάνησή του στη χώρα με διάφορες ταυτότητες, ήλθε σε επαφή με σαλαφιστικούς και ισλαμιστικούς κύκλους, ιδιαίτερα της δυτικής Γερμανίας και ειδικότερα με τον ιρακινό ιεροκήρυκα Αχμαντ Αμπντουλαζίζ Αμπντάλα Α. ή Αμπού Ουάλαα, με κέντρο δραστηριοτήτων το τέμενος του Χίντελσάιμ, στη βόρεια Γερμανία, γνωστό ως κέντρο ισλαμιστικών δραστηριοτήτων. Ο Ιρακινός συνελήφθη τον Νοέμβριο με τέσσερις συνεργούς του για τη σύσταση δικτύου στρατολόγησης για λογαριασμό του Ισλαμικού Κράτους.
Ύποπτος για προετοιμασία επίθεσης
Οι αρχές θεωρούσαν τον Τυνήσιο επί μήνες ύποπτο για σχεδιασμό επίθεσης. Η δικαιοσύνη της Βόρειας Ρηνανίας- Βεστφαλίας, όπου ο ύποπτος διέμενε σε ξενώνα αιτούντων άσυλο, είχε ξεκινήσει έρευνα εναντίον του.
Σύμφωνα με το περιοδικό Der Spiegel, οι υπηρεσίες Πληροφοριών είχαν εντοπίσει μέσω τηλεφωνικών παρακολουθήσεων ότι ο Άνις Άμρι είχε προσφέρει τις υπηρεσίες του για την πραγματοποίηση επίθεσης αυτοκτονίας. Όμως τα στοιχεία θεωρήθηκαν από τις υπηρεσίες πολύ αόριστα.
Τον Μάρτιο, η έρευνα μεταφέρθηκε στην εισαγγελία του Βερολίνου, πόλη την οποία ο Τυνήσιος επέλεξε τελικά ως τόπο κατοικίας τους. Επί πολλούς μήνες βρισκόταν υπό παρακολούθηση διότι υπήρχαν υποψίες ότι θα οργάνωνε ένοπλη ληστεία για να αγοράσει όπλα εν όψει μίας τρομοκρατικής επίθεσης. Η αστυνομία του Βερολίνου έκλεισε την έρευνα τον Σεπτέμβριο, θεωρώντας ότι δεν βρέθηκε κάτι ενδιαφέρον.
Άσυλο: Απόρριψη, όμως όχι και απέλαση
Ο ύποπτος επωφελήθηκε από μία διοικητική εμπλοκή. Η αίτηση χορήγησης ασύλου στη Γερμανία, η οποία κατατέθηκε στις αρχές του έτους, απορρίφθηκε τον Ιούνιο από τις αρχές της Ρηνανίας, οι οποίες ανακάλυψαν ότι είχε καταγραφεί στη χώρα υπό ποικίλες ταυτότητες και εθνικότητες. Ομως η Τυνησία αρνήθηκε να τον δεχθεί αρνούμενη ότι είναι Τυνήσιος. Κατά τραγική ειρωνεία, δεν τον δέχθηκε παρά την Τετάρτη, την ημέρα που εκδόθηκε το ευρωπαϊκό ένταλμα έρευνας κατά του Άνις Άμρι. Επί μήνες ο Τυνήσιος κυκλοφορούσε ελεύθερα στη Γερμανία.
Ήδη καταδικασμένος στην Ιταλία;
Ο άνθρωπος αυτός δεν θα έπρεπε ποτέ να έχει πάρει άδεια εισόδου στη Γερμανία. Διότι, σύμφωνα με τον γερμανικό και τον ιταλικό Τύπο, αφού αναχώρησε από την Τυνησία του 2011, πέρασε πρώτα τέσσερα χρόνια στην Ιταλία, το μεγαλύτερο μέρος αυτού του χρονικού διαστήματος στη φυλακή για βίαιες πράξεις και εμπρησμό. Μόλις αποφυλακίσθηκε, έφυγε για την Γερμανία.
Σύμφωνα με το Spiegel, η Ιταλία δεν τον καταχώρησε στον κατάλογο των προσώπων στα οποία πρέπει να απαγορευθεί η διαμονή στη ζώνη Σένγκεν παρά το 2016 και θεωρητικά από τότε θα έπρεπε να χρονολογείται η απαγόρευση διαμονής στη Γερμανία.