Εκεί που όλα έδειχναν εύκολα και η προσέγγιση στο Κυπριακό στην προηγούμενη φάση του Μοντ Πελεράν οδηγούσε στην πιθανότητα συμφωνίας στο εδαφικό, τα πράγματα οδηγήθηκαν ουσιαστικά σε αδιέξοδο που έχει όλα τα χαρακτηριστικά της κρίσης. Αυτό αποκαλύπτει και το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε τα ξημερώματα και το οποίο, αφού σημειώνει πως παρά τις προσπάθειες των δύο ηγετών δεν επιτεύχθηκαν οι αναμενόμενες συγκλίσεις, με αποτέλεσμα οι δύο πλευρές να επιστρέψουν τώρα στην Κύπρο και να μελετήσουν πως θα προχωρήσουν από ‘δω και μπρος. Ο κ. Άιντε θα ενημερώσει για την αποτυχία τον ΓΓ του ΟΗΕ. Οι δύο πλευρές είχαν μεγάλες διαφορές στο βασικότερο των κριτηρίων που αναδείκνυε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, όπως γράφει ο Πολίτης της Κύπρου. Αυτό του αριθμού των προσφύγων που θα επιστρέψουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση. Ο κ. Ακιντζί φέρεται να υπαναχώρησε από την προηγούμενη του θέση που έφθανε τις 70.000 και συζητούσε για μικρότερο αριθμό. Η ελληνοκυπριακή πλευρά είχε υποχωρήσει από τις 100.000 στις 90.000, αλλά η νέα θέση Ακιντζί δεν άφηνε πολλά περιθώρια συμφωνίας. Σύμφωνα με πληροφορίες υπήρχε μια διαφορά 13.000 προσφύγων. Ο κ. Ακιντζί εισηγήθηκε να αφήσουν το θέμα αυτό για την πολυμερή, ο Πρόεδρος όμως απέρριψε την πρόταση αυτή. Ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ επιχείρησε με διμερείς συναντήσεις να μειώσει το χάσμα, χωρίς ωστόσο επιτυχία μέχρι της 1 μετά τα μεσάνυκτα.
Η εμπλοκή Ελλάδας – Τουρκίας
Η διαφοροποίηση του σκηνικού, δεν φαίνεται να είναι άσχετη με την εμπλοκή της Ελλάδας και της Τουρκίας στο θέμα της πολυμερούς διάσκεψης για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Η θέση της Αθήνας να υπάρξει μια σχετική προεργασία προκειμένου να βρεθεί τουλάχιστον ένα κοινό πλαίσιο προσέγγισης του θέματος της ασφάλειας, δεν ενθουσίασε την Άγκυρα η οποία ήθελε οπωσδήποτε καθορισμό ημερομηνίας για την πολυμερή διάσκεψη και μάλιστα εντός Δεκεμβρίου. Γι’ αυτό άλλωστε ο Ταγίπ Ερντογάν αρνήθηκε να δεσμευτεί σε συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα, παραπέμποντας τον Έλληνα Πρωθυπουργό να συζητήσουν ξανά το ενδεχόμενο αυτό μετά το αποτέλεσμα του Μοντ Πελεράν. Κι αυτό παρά τις πληροφορίες που κυκλοφορούσαν χθες και οι οποίες μιλούσαν για συμφωνία συνάντησης Ερντογάν-Τσίπρα στις αρχές Δεκεμβρίου. Εκφράζεται η εκτίμηση ότι το Κυπριακό έχει πλέον εμπλακεί σε ένα ευρύτερο παιχνίδι πολιτικών χειρισμών που έχουν να κάνουν τόσο με τους προσωπικούς σχεδιασμούς του Ταγίπ Ερντογάν όσο και με τις εξελίξεις στο χώρο της Ευρώπης. Πληροφορίες μιλούσαν για απειλές της Άγκυρας ότι θα τερματίσει τις προσπάθειες στο Κυπριακό εάν εγκριθεί αρνητικό ψήφισμα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τις σχέσεις της χώρας με την ΕΕ. Εξάλλου στις 15-16 Δεκεμβρίου θα συζητηθεί η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όπου τα πράγματα είναι πολύ αρνητικά για τη χώρα ακόμα και από τους παραδοσιακούς της φίλους. Χθες το πρωί η διαπραγμάτευση άρχισε επί της ουσίας. Μετά το χαμένο 24ωρο της προηγούμενης μέρας, οι δύο ηγέτες μπήκαν αμέσως στα κριτήρια του εδαφικού χωρίς, ωστόσο, μέχρι το μεσημέρι να υπάρξει δραματική διαφοροποίηση των δεδομένων. Η συζήτηση ήταν ουσιαστική και εποικοδομητική. Σύμφωνα όμως με πληροφορίες μας, ειδικά στο κριτήριο που αφορά τον αριθμό των προσφύγων που θα επιστρέψουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, τέθηκε θέμα να δηλώσει η κάθε πλευρά μια ελαστική προσέγγιση (από τόσους μέχρι τόσους). Σε αυτό οι πληροφορίες μας λένε ότι ο κ. Ακιντζί έδειξε να κατεβάζει τους αριθμούς σε σχέση με την προηγούμενη διαβούλευση που έκαναν με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στο Μοντ Πελεράν. Κάτι το οποίο υπέδειξε ο κ. Αναστασιάδης με αποτέλεσμα ο κ. Ακιντζί να αναφέρει, λίγο πριν τη διακοπή της συζήτησης για γεύμα το μεσημέρι, ότι θα επανεκτιμήσει τους αριθμούς του. Αν και χωρίς αποτέλεσμα, οι δύο πλευρές αναγνώριζαν ότι έγινε ουσιαστική συζήτηση ακόμα και σε πτυχές του εδαφικού που δεν είχαν προηγουμένως συζητηθεί. Για παράδειγμα, συζητήθηκε σε έκταση εάν στο αριθμό που θα συμφωνηθεί, θα περιλαμβάνονται και όσοι από τους πρόσφυγες έχουν εν τω μεταξύ πεθάνει. Δεν αναφέρθηκαν όμως περιοχές, ούτε και έγινε συζήτηση για την ιδέα των «ομοσπονδιακών πάρκων». Σταθερή θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς ήταν από την αρχή ότι στην περίπτωση που θα συμφωνηθούν τα κριτήρια, αυτά πρέπει να αποτυπωθούν σε χάρτη. Δεν υπήρχε δηλαδή περίπτωση να καθοριστεί ημερομηνία σύγκλησης πολυμερούς διάσκεψης, εάν στα χέρια του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δεν είχε χάρτη.
